SOK vzw wil via netwerking scholen ondersteunen in hun kwaliteitsontwikkeling. Leren aan en van elkaar en competentieontwikkeling rond kwaliteitszorg staan centraal.
SOK vzw wil via netwerking scholen ondersteunen in hun kwaliteitsontwikkeling. Leren aan en van elkaar en competentieontwikkeling rond kwaliteitszorg staan centraal.
SOK op LinkedIn met actuele artikels over kwaliteitszorg. Bijblijven? Word lid van de SOK-groep op LinkedIn.
Data is overwhelming for some, but it can be incredibly beneficial when used well. When we are able to tap into the power of the numbers in the school context, we benefit students, classes, and school communities. This keynote explores the context of data in our current educational landscape, and the importance of everyone knowing the data and being able to engage in data use. Selena unpacks the three key elements of the effective use of data: data literacy, data visualisation, and data storytelling, and discusses the role of data in accountability and quality in our schools.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Kwaliteit is dialoog. De meest wezenlijke kwaliteit in het onderwijs is het moeilijkst objectief te meten. Dat komt omdat onderwijs in de kern een interactie tussen twee mensen is. In die interactie maken leraren onvermijdelijk subjectieve keuzes, verbonden met hun mens- en wereldbeeld. Over die aspecten van kwaliteit kan alleen in dialoog gesproken worden, omdat de 'hele mens' mee doet in die dialoog. Dat vraagt een openheid, die niet vanzelfsprekend is. Het vraagt sensitiviteit op alle dimensies van je mens-zijn. En het vraagt loslaten van het idee dat er een 'beste' uitkomst is in die dialoog. Ondanks die onzekerheden, is die dialoog over kwaliteit noodzakelijk én geeft ze veel voldoening, juist omdat ze gaat over wat wezenlijk is. In deze bijdrage ga ik in op deze opvatting van kwaliteit, kenmerken van de dialoog en geef ik enkele praktische handreikingen om hier in de praktijk mee aan de slag te gaan.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Het is niet verwonderlijk dat de oproep om ‘verantwoording af te leggen’ bij leraren vaak gemengde gevoelens of weerstand oproept. De voorbije decennia is de pedagogische betekenis van verantwoorden immers versmald tot ‘rekenschap afleggen’. Beide termen lijken synoniemen, maar dat zijn ze niet. Integendeel, ze staan voor twee heel verschillende manieren van denken en spreken over goed onderwijs en - bij uitbreiding - over goed of professioneel leraarschap. Rekenschap is een boekhoudkundige term, die een economische manier van denken weerspiegelt, waarbij het gaat om effectiviteit, aantoonbare ‘(leer)winst’ of ‘(leer)opbrengst’. Maar vooral ook om het zich indekken tegen of ‘immuun’ maken voor kritiek. In mijn lezing werk ik die kritische analyse uit. Maar tegelijkertijd houd ik een pleidooi voor pedagogische verantwoordelijkheid als een positief alternatief. Verantwoordelijkheid gaat ervan uit dat leraren in een relatie van zorg en engagement staan ten aanzien van hun leerlingen. Ver-antwoord-elijkheid verwijst naar het ‘antwoord’ geven op de educatieve noden (vragen) van de leerlingen. Dat veronderstelt niet alleen technische expertise (bv. vakinhoudelijke of didactische kennis), maar ook de bekwaamheid om te oordelen wat op een bepaald ogenblik het meest aangewezen, juist, rechtvaardig, passend… is voor de vorming van de leerlingen. In dat oordeel zal het streven naar de curriculumdoelen (kennis, vaardigheden, competenties…) uiteraard een belangrijk criterium vormen. Maar tegelijkertijd weerspiegelen die oordelen ook waardengebonden keuzes, zijn ze dus onvermijdelijk betwistbaar en laten ze de betrokkene emotioneel niet onverschillig. Die morele, politieke en emotionele dimensies vormen de kern van wat ik omschreven heb als de kwetsbaarheid van het leraarschap. Het opnemen van verantwoordelijkheid vereist het erkennen en zelfs koesteren van die kwetsbaarheid. Het staat haaks op het streven naar immuniteit in de vorm van rekenschap. En dus: ja, het afleggen van verantwoording is een vorm van professionaliteit van de leraar. Meer zelfs: het is de plaats bij uitstek waar die pedagogische professionaliteit van de leraar zichtbaar wordt.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Hoe centrale toetsen een te verantwoorden plek geven in de zorg voor onderwijskwaliteit? Het beleidsdebat inzake zinvolheid en vormgeving van centrale toetsen is al twee decennia bijzonder levendig in Vlaanderen. Met de beslissing van de Vlaamse overheid om alle Vlaamse leerlingen vanaf schooljaar 2023-2024 tijdens hun schoolloopbaan vier keer een centrale toets te laten afleggen, is dit thema ook opnieuw bijzonder actueel geworden. In deze sessie nemen we bovenstaande beleidsbeslissing als vertrekpunt en belichten we de verscheidene randvoorwaarden die vervuld dienen te zijn om van deze centrale toetsen een kwaliteitsbevorderend vehikel te maken. We verdedigen de stelling dat Vlaanderen met centrale toetsen zonder meer de bestaande kwaliteitsuitdaging niet het hoofd zal kunnen bieden, maar zonder centrale toetsen ook niet. We verkennen via welke mechanismen centrale toetsen kwaliteitsbevorderend kunnen werken, als een instrument voor ontwikkeling én verantwoording. Daarbij staan we ook stil bij hoe een ondoordachte verantwoordingsgerichte inzet van centrale toetsen sluipend onbedoelde neveneffecten kan hebben.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Doe je de goede dingen? Doe je de dingen die je doet, goed? Welke methodieken kun je inzetten om bovenstaande vragen te beantwoorden? Onderzoek hoeft niet ingewikkeld en tijdrovend te zijn. Saskia von der Fuhr legt aan de hand van haar jarenlange ervaring met onderzoek uit, hoe je het meten van impact laagdrempelig aan kunt pakken. Aan de hand van verschillende voorbeelden, maar ook korte opdrachten, laat ze zien wat er mogelijk is. Denk hierbij aan kwalitatieve en kwantitatieve methoden, aan bestaande en nieuwe data. Elke doelgroep vraagt om een aparte benadering.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Naar verantwoording wordt vaak op een negatieve manier gekeken: het staat haaks op groei en ontwikkeling, en vormt ballast bovenop de kerntaak om kwaliteitsvol onderwijs te organiseren. Is verantwoording afleggen een rem op of net een motor voor kwaliteitsontwikkeling? Aan de hand van deze kernvraag wordt ingegaan op de introductie van inspectie 2.0 en vooruitgeblikt naar het gedifferentieerd doorlichten dat in september 2023 van start gaat. Leidraad daarbij is de keuze om de controlerende rol steeds uitdrukkelijker aan te vullen met stimulerende initiatieven, en zo de impact van het kwaliteitstoezicht te vergroten. In deze sessie wordt verduidelijkt hoe het controleren en stimuleren van onderwijskwaliteit geen tegengestelden zijn, maar elkaar net kunnen versterken. Of anders gezegd: hoe de perceptie van een slagboom kan evolueren naar de ervaring van een krachtige hefboom, waarbij verantwoording en kwaliteitsontwikkeling hand in hand gaan.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Roos Van Gasse neemt je mee in een verhaal rond datagebruik in lerarenteams. Hoe kun je de data die je dagelijks verzamelt (bv. klastoetsen, observaties) nuttig inzetten om je eigen praktijk onder de loep te nemen? En hoe kunnen duurzame interacties met collega’s ontstaan om uit deze data te leren? Deze en nog vele andere vragen rond team-leren uit data voor schoolontwikkeling vormen de basis van deze info.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Toetsen blijken in de (beleids)praktijk een belangrijke rol te vervullen in het onderbouwen van of verantwoorden over kwaliteit van onderwijs. De vraag is echter of en in hoeverre toetsen en hun uitkomsten die rol daadwerkelijk kunnen vervullen. Aan de hand van ruim 55 jaar ervaring in Nederland met diverse vormen van toetsing gaan we in op de moeizame relatie die er is tussen toetsing en het bewaken van onderwijskwaliteit. Achter toetsing gaan in werkelijkheid veelal andere belangen schuil dan die van de leerling en zijn ontwikkeling. Met een kritische blik kijken we naar de huidige rol van toetsing in het (Nederlandse) onderwijs en staan we stil bij de vraag hoe toetsing eruit moet zien om daadwerkelijk een rol te kunnen spelen in het stimuleren van effectief leren.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
We starten met een klassieke definiëring van verantwoording en gaan we na hoe we die kunnen verfijnen en opwaarderen in functie van kwaliteitsontwikkeling. We bekijken welke plaats verantwoording heeft binnen het (dagelijkse) professioneel handelen. Je krijgt ideeën aangereikt over aan wie, waarover en op welke manier verantwoording afgelegd kan worden. We reflecteren ook over de rol die data kunnen spelen. We eindigen met enkele valkuilen bij het gebruik van data voor verantwoording. De info zicht zich zowel tot leraren, beleidsmedewerkers als leidinggevenden.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Wat valt er te leren van vernieuwers binnen zorg en welzijn (in Nederland) als het om verantwoording gaat? Wat zijn de uitgangspunten en nieuwe praktijken van instellingen die de menselijke maat centraal stellen in hun dienstverlening en die het vertrouwen in het vakmanschap van hun professionals als uitgangspunt nemen? De afgelopen jaren ondersteunde Jan Smit zorg- en welzijnsorganisaties in Nederland bij het realiseren van Nieuw Verantwoorden en Nieuw Toezicht. Daarin staat niet het voldoen aan systeemeisen van de buitenwereld centraal, maar het verantwoording afleggen in het licht van ‘de bedoeling’ van het werk, in het licht van wat de organisatie beschouwt als ‘goede zorg’, ‘goed onderwijs’. Dan komt verantwoording weer in handen van professionals, van degenen die in de leefwereld van kinderen het verschil kunnen maken. En worden leren en verantwoorden pijlers voor kwaliteitsontwikkeling. Daar worden professionals blij van. Daar wordt de dienstverlening beter van. Terug naar de essentie. Een veelbelovende en kansrijke zoektocht, tegen de stroom in.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
In de dagelijkse schoolpraktijk ben je voortdurend bezig dingen te veranderen. Of je nu leraar bent, lid van de directie, coördinator bent, of een andere rol vervult, iedereen probeert wel eens iets nieuws uit... Een nieuwe lesmethode in de klas, een aanpak om collega’s mee te krijgen in een nieuwe visie, of je organiseert een training om het team doelgericht te ontwikkelen. Maar hoe kom je erachter in hoeverre deze aanpakken impact hebben? En of leerlingen er ook baat bij hebben? En of het de collega’s in hun vakmanschap versterkt? Dit zijn vragen die zich lenen voor een impactonderzoek. In deze keuzesessie leer je meer over een pragmatische methode om de impact van interventies in jouw school te onderzoeken. De inhoud is gebaseerd op tien jaar ervaring met impactonderzoek in tientallen organisaties.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Dit is onze eerste SOK-talk. Gasten zijn Henk Galenkamp en Jeannette Schut. Enkele onderwerpen: Wat is de verhouding tussen cultuur en structuur in een organisatie? Is het ene belangrijker dan het andere? Hoe kun je disfunctioneel gedrag ontmaskeren als het onder de waterlinie zit? Is een aanspreekcultuur hetzelfde als een professionele cultuur?
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
Zo goed mogelijk lesgeven is wat ons allen in het onderwijs drijft iedere dag. Toch lijkt dat soms anders te zijn zodra het woord kwaliteitszorg valt. Kwaliteitszorg is dan ineens iets van de kwaliteitsmedewerker of de leidinggevende. En onze fierheid over ons werk en onze school maakt plaats voor twijfel en soms zelfs angst. Is een kwaliteitscultuur de oplossing voor deze uitdagingen? Of is een kwaliteitscultuur een modegril in het onderwijs? Wie wordt er beter van een kwaliteitscultuur? En kun je een kwaliteitscultuur wel versterken? In deze keynote wordt ingegaan op bovenstaande vragen en word je op basis van wetenschappelijk onderzoek en praktijkervaring uitgedaagd om kritisch te reflecteren op de aanpak van kwaliteitszorg in jouw school. Daarnaast krijg je handvatten om vanuit een integraal perspectief te kijken naar en te werken aan het versterken van de kwaliteitscultuur in je organisatie.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
Onderwijs is mensenwerk. De volwassenen (leraren, schoolleiding, ouders, etc.) werken met leerlingen samen aan hun toekomst. De kwaliteit van dat proces wordt in hoge mate bepaald door de kwaliteit van de samenwerking van de volwassenen onderling. Een professionele schoolcultuur is een cultuur waarin alle gedrag van die volwassenen leidt tot: 1. de doelen van de school; 2. toename van welbevinden van zichzelf; 3. toename van welbevinden van anderen (in eerste instantie van andere volwassenen en van daaruit óók van de leerlingen). Dit betekent dat gedrag van de volwassenen dat daar niet toe leidt (tegenwerking i.p.v. samenwerking), begrensd dient te worden. Dat moet stoppen. Vriendelijk én duidelijk. Wij noemen dit ‘begrenzen van gedrag met behoud van relatie’. Dit is het centrale kenmerk van een kwaliteitscultuur. Door disfunctioneel gedrag te begrenzen ontstaat er kwaliteit in de school.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
Kwaliteit krijgt vorm in de dagelijkse schoolpraktijk, door bevlogen collega’s die met inzet van hun eigen talent het elke dag een beetje beter doen. Waarderend onderzoekende gesprekken houden dat motortje aan de praat en zorgen voor nieuwe inspiratie. Met het ‘discovery’ interview ga je bijvoorbeeld samen op zoek naar hoe ‘kwaliteit’ (van lesgeven bijvoorbeeld) eruit ziet en wat je daarvoor in huis hebt. Door samen te ‘dromen’ van wat nog meer kan, wakker je de energie aan om te blijven bouwen. En met een progressiecirkel of schaalvraag kun je op een enthousiasmerende en inzichtelijke manier evalueren wat je al bereikt hebt – en direct door naar de volgende stap. In deze sessie maak je kennis met deze gesprekstechnieken en de principes erachter, zodat je er op school mee aan de slag kunt.
Gepresnteerd op SOK 2 december 2022
Effectief leren in de klaspraktijk wordt terecht omarmd. Eenzelfde lijn doortrekken in de ontwikkeling van leraren, ondersteuners en leidinggevenden blijkt in de praktijk uitdagend. Dat is zeker het geval in het collectief leren. Toch draagt net dat collectief leren bij aan de verbetering van onderwijskwaliteit. Het collectief leren stimuleert gerichte verbetering en verandering. Een aantal randvoorwaarden dient vervuld te worden om tot effectief collectief leren te komen. Kwaliteit van onderwijs is een samen-verhaal, de ontwikkeling van kwaliteit en dus het leren ook. Vanuit een aantal voorbeelden van goede praktijk plaatsen we het effectief collectief leren in de kijker.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
Wat bepaalt het verschil tussen een High Impact Team en een middelmatig team? High Impact Teams blijven leren. Daardoor behalen ze duurzame resultaten: niet één keer, niet twee keer, maar elke keer opnieuw. High Impact Teaming is niet eenvoudig, want teamwerk is altijd rommelig, ondoorzichtig en onvoorspelbaar. Dé formule voor effectief samenwerken bestaat niet. Elk High Impact Team is er zelf in geslaagd een eigen formule voor succes te schrijven. Tijdens deze presentatie gaan we in op de verschillende bouwstenen van High Impact Teaming en hoe leraren kunnen starten met het schrijven van hun unieke formule voor succes en hoe ze deze formule kunnen omzetten in de praktijk om zo samen tot meer kwaliteitsvol onderwijs bij te dragen.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
‘De best presterende teams maken de meeste fouten’. Uit onderzoek van Amy Edmonson bleek dat de best presterende teams een veilig teamklimaat hadden, waardoor ze hun fouten openlijk bespraken en toegaven. In dat klimaat is kwaliteitsontwikkeling mogelijk. Hoe creëer en stuur je een veilig samenwerkingsklimaat waarin mensen verantwoordelijkheid nemen en er geleerd wordt? Hoe ontwikkelt samenwerking zich in de tijd en hoe houd je deze sprankelend en van betekenis? Niet de urgentie maar vooral de relevantie motiveert tot creatie. Tijdens deze lezing bevraagt Bart Schipmölder je op de vraag wat jij wilt creëren. Om te kunnen sturen, is het nodig dat de doelen gedeeld en helder zijn en je patronen gaat herkennen in de samenwerking. Welke patronen maken deze sterker en welke staan deze in de weg? Hoe voer je daarover het gesprek? Wat ga je doen? Je leert tijdens deze sessie om jouw team, het team van partners met wie je werkt aan kwaliteit, beter te begrijpen en je eigen visie op samenwerken woorden te geven. Wat helpt jouw team de doelen te bereiken en welke patronen staan dat in de weg? Bart Schipmölder reikt je interventies aan die je de volgende dag al kunt inzetten om beweging te creëren in de samenwerking. Hij kleurt zijn verhaal met verschillende voorbeelden en filmfragmenten over samenwerking.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
Wat is een team eigenlijk? En wat voor soorten teams heb je? Hoe hangt samenwerken af van de onderlinge afhankelijkheid? Wat doe je met (te) grote teams? En wat doe je met teams die volledig disfunctioneren: zogenaamde probleemteams? We gaan in op de verhouding tussen boven- en onderstroom. Welke patronen kun je daarin snel herkennen? En welk type interventies kun je doen wanneer je vindt dat de onderstroom hinderend wordt?
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
Wat als ik je zou vertellen dat kwaliteit in de kern niet zo heel veel te maken heeft met programma’s, processen en structuren? Maar met de verbondenheid met elkaar en het collectief doel? Je zou wat ongemakkelijk worden misschien. En toch hoeft dat niet. Als je namelijk een kwaliteitscultuur realiseert op basis van ieders verbondenheid met elkaar en het gezamenlijk doel kom je veel sneller en gemakkelijker tot je doel dan je zou denken. Mag je dan helemaal geen programma’s, processen en structuren meer inzetten? Jawel hoor, als ze maar dienstbaar zijn aan het collectief doel. Rianca Evers-den Ouden laat je in haar bijdrage zien hoe je met Samensturing op een praktische en duurzame manier een kwaliteitscultuur realiseert, en daarmee de effectiviteit en bevlogenheid van je medewerkers ook nog eens verhoogt.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
In deze bijdrage doorloopt Myrte Legemaate vanuit een integraal perspectief de mogelijke stappen om de kwaliteitscultuur te versterken. Wat staat mogelijk eigenaarschap in de weg? Welke kansen liggen er? Tevens worden enkele voorbeelden uit de praktijk besproken. Je wordt meegenomen aan de hand van een werkblad om een analyse van de eigen kwaliteitscultuur in de school te maken en om te komen tot inzichten en handvatten voor versterking van de kwaliteitscultuur.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
In deze bijdrage doorloopt Myrte Legemaate vanuit een integraal perspectief de mogelijke stappen om de kwaliteitscultuur te versterken. Je wordt meegenomen aan de hand van een werkblad om een analyse van de eigen kwaliteitscultuur in de school te maken en om te komen tot inzichten en handvatten voor versterking van de kwaliteitscultuur.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
Het denken over veranderen beweegt zich tussen eenzijdige perspectieven: hiërarchische ‘top-down’ en zelfsturing. Co-creërend veranderen vraagt samenspel waar betrokkenen hun professionele ruimte invullen binnen, op basis van co-creatie ontwikkelde, begrenzingen. Het vraagt leiderschap, van een ieder, om de spelregels te ontwikkelen én te bewaken. Hoe ga je om met de onvermijdelijke spanningen tussen de belangen van het ‘deel’ én die van het ‘geheel’. Hoe hanteer je ‘regels/protocollen’ in een ‘bijzondere’ situaties? Eerlijk is niet altijd rechtvaardig.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
Veranderen draait om gedrag: het gedrag van anderen dat je probeert te beïnvloeden én het eigen gedrag waarmee je dat doet. En iedereen met een beetje levenservaring weet dat dit behoorlijk complex is. In deze keynote legt Ben Tiggelaar uit wat hierbij komt kijken. Evidencebased én superpraktisch. Met aandacht voor: - Het hart van de verandering: gedrag. - Abstracte wensen vertalen naar concreet gedrag. - Jezelf en anderen helpen in actie te komen.
Veranderprocessen kennen vele gezichten. Radicaal of met mondjesmaat. Succesvol veranderen is echter niet alleen een te plannen gebeurtenis. Het helpt te kunnen vertrekken vanuit een passende schoolcultuur. Deze sessie brengt in kaart wat medewerkers veranderbereid maakt. Daarbij zoeken we houvast in de zogenaamde onderzoekende schoolcultuur. Een onderzoekende houding bij medewerkers getuigt van nieuwsgierigheid, bewust zijn van de eigen veronderstellingen, van perspectief durven wisselen en tot inzicht willen komen. We brengen in kaart op welke manier een onderzoekende schoolcultuur het bindmiddel kan zijn tussen professioneel handelen, verbeteren en veranderen, en kwaliteitszorg. De sessie geeft inzicht in wat schoolleiders en leerkrachten kunnen doen om een onderzoekende houding te stimuleren.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
Verandering doorvoeren vraagt heel wat kunde, inspanning en afstemming. Maar waar draait het bij de implementatie in essentie echt om? En waar leg je best het accent? Hoe krijg je iedereen mee in de verandering? Volstaat een sterke en aanhoudende communicatie om iedereen de beoogde verandering te laten begrijpen, of is hier meer voor nodig? Leidt het opzetten van participatie altijd tot meer betrokkenheid, of maak je er de vertrouwensrelatie met het management enkel slechter mee? Alvast enkele vragen die we in deze sessie zullen beantwoorden aan de hand van sprekende verhalen en wetenschappelijke evidenties. We vertrekken vanuit een overkoepelend change management kader, waarna we inzoomen op hoe je via gerichte communicatie en participatie medewerkers zowel helpt betekenis te geven aan de verandering als hun betrokkenheid bij de verandering helpt te versterken. We eindigen de sessie met een concreet hanteerbare methodologie voor het opzetten van effectieve participatiemomenten.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
Om succesvol te veranderen, zijn er twee elementen van het grootste belang. Het eerste element is het veranderverhaal dat mensen een concreet kompas geeft om andere keuzes te maken - in zowel concrete dagelijkse dilemma's als ook bij (strategische) inrichtingsvraagstukken. Het tweede is de constatering dat de verandering van binnenuit komt, maar niet vrijblijvend is. In deze paradox wordt iedereen eigenaar van de verandering. Maar hoe doe je dat? En wat betekent dat voor de cijfers die je wel of niet geeft, of hoe je leerlingen wel of geen kruisjes geeft als ze iets 'fout' hebben gedaan?
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
In deze mini-masterclass wordt concreter ingegaan op de tools van deep democracy. Enkele praktijkvoorbeelden illustreren deze tools.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
We onderzoeken samen wat verandering echt betekent en hoe daarin aandacht moet zijn voor de liminale fase van een transitie, de overgangsfase die zo cruciaal is om draagvlak te creëren. We zetten de schijnwerpers op het belang van psychologische veiligheid en de creatieve kracht van conflict. ‘Van zondebok naar zebra’ is een beeld dat een heel ander perspectief geeft op de groepsdynamische processen die een transitie laten slagen of mislukken. Weerstand wordt inzet en zet een poort open naar collectieve wijsheid. Deze presentatie is gebaseerd op transitiedenken en deep democracy.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
Er was eens… een tijd waarin het woord ‘verandering’ gebruikt werd om de fase tussen twee stabiele periodes aan te duiden. Vandaag is onze ervaring radicaal anders: verandering lijkt een constant gegeven. Alsof veranderen permanent is. Hoe ontwikkel je dan een schoolcultuur waarin alle betrokkenen het continue veranderen mee vormgeven? Het vraagt een visie op schoolleiderschap als gedeeld leiderschap. Waarderend onderzoek is een benadering die uitnodigt om alle stemmen in de ruimte te brengen om samen te werken aan een toekomstproject voor de school. We illustreren het potentieel van waarderend onderzoek aan de hand van een innovatieproces in een middelbare school.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
Hoe kunnen we succesvolle vernieuwingen verder uitbouwen binnen en buiten de eigen klas? Hoe kunnen we een geslaagde verandering binnen een school verspreiden naar andere scholen? Wat moeten we doen wanneer de externe ondersteuning wegvalt? Wat gebeurt er wanneer de middelen verdwijnen of de prioriteiten veranderen? Wat met de vernieuwingen naar aanleiding van de pandemie? Een belangrijke uitdaging voor scholen is niet zozeer het gebrek aan innovaties, maar wel het beklijven hiervan in de praktijk. Tal van vernieuwingsinitiatieven blijken van korte duur te zijn en scholen staan voor de uitdaging om vernieuwingen te verspreiden binnen of buiten de eigen school. De focus van de presentatie ligt op het analyseren, begeleiden en beoordelen van veranderingsprocessen in scholen. In deze presentatie wordt een schematisch overzicht geboden van verschillende factoren (innovatie-specifieke, individuele, relationele, structurele, …) en hun samenspel ten behoeve van duurzame veranderingsprocessen op school. Deze presentatie is gericht op iedereen die met veranderingsprocessen op school bezig is (leraren, coördinatoren, directies, interne en externe schoolontwikkelaars).
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
Veranderen met ziel en zakelijkheid is oog hebben voor de harde en zachte kanten van verandering. Voor gedrag van mensen, maar ook voor resultaten. In deze presentatie focust Lenette Schuijt op de balans tussen verandering en stabiliteit. In de natuur wisselen perioden van intense groei en schijnbare rust elkaar af. Juist vanuit stilstand kun je weer vernieuwen. Hoe zorgen we voor rustperiodes nu verandering een nieuwe constante lijkt te zijn? Hoe komen we vanuit rust weer tot beweging? En waaraan ontlenen we stabiliteit in perioden van hevige verandering?
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
In onderwijs wordt heel wat veranderd. De ene vernieuwing is nog niet goed en wel onderdeel van het schoolgebeuren of er wordt alweer wat nieuws gestart. Vaak is het onduidelijk wat de opbrengst is van een verandering, hoe het leren van de leerlingen er beter van wordt of hoe het de schoolontwikkeling verder brengt. Dat werkt demotiverend en verhoogt de werkdruk. Hoe kunnen we veranderingen anders organiseren?
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
Co-creatie veronderstelt vrijmoedig spreken: zeggen wat je denkt en doen wat je zegt. Hoe bevorderen leidinggevenden en leerkrachten samen deze praktijk? Wat vraagt dit aan emotionele rijpheid en morele moed? Hoe doorbreek je morele zwijgzaamheid? Hoe ga je om met disfunctionele patronen in de ‘onderstroom'? Hoe bewaak je de ‘bedoeling’ van de organisatie?
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
Achtergrondinformatie bij de presentatie van Ben Tiggelaar.
Meegegeven op SOK 3 juni 2022
Wat maakt dat mensen met de beste bedoelingen er vaak in slagen om samen een situatie waar ze eigenlijk geen van allen tevreden mee zijn, te creëren en in stand te houden? Wat maakt dat mensen zich vaak slachtoffer voelen van een cultuur die ze niet wensen, terwijl ze die met hun eigen gedrag keer op keer bevestigen? Wat zijn de mechanismen die ons gedrag zo sturen? Wat komt erbij kijken om een verandering echt te laten beklijven? Deze vragen sluiten aan bij de fascinatie van velen met het veranderen van samenwerkingspatronen. Ze komen voort uit de betrokkenheid bij het vergroten van het collectieve leervermogen van organisaties. Dit artikel biedt achtergrondinformatie bij de lezing van André Wierdsma op het SOK-congres van 3 juni 2022.
Achtergrondinformatie SOK 3 juni 2022
Het merendeel van de veranderingsprocessen wordt vormgegeven vanuit het reizigersmodel. Op basis van een blauwdruk over de gewenste situatie (het eindplaatje) en een stappenplan om het te realiseren wordt de verandering vormgegeven. Onderzoek naar de effectiviteit van deze veranderingsstrategie geeft aan dat ongeveer twee derde van deze processen niet de gewenste resultaten heeft. In deze bijdrage wil André Wierdsma het denken over organiseren, veranderen en leren uitbreiden. Dit artikel biedt achtergrondinformatie bij de lezing van André Wierdsma op het SOK-congres van 3 juni 2022.
Achtergrondinformatie SOK 3 juni 2022
Normatieve professionalisering is het proces waarin professionals, in dit geval dus managers, met elkaar in gesprek gaan om elkaar te bevragen op de wijze waarop ze beslissingen nemen. Om hun vakmanschap te versterken zouden managers elkaar op moeten zoeken om aan de hand van concrete casuïstiek elkaar te consulteren. Met normatieve professionaliteit wordt de morele dimensie van besluitvormingsprocessen in het licht gezet, Dit artikel biedt achtergrondinformatie bij de lezing van André Wierdsma op het SOK-congres van 3 juni 2022.
Achtergrondinformatie SOK 3 juni 2022
Van bestuurders en managers mag verwacht worden dat zij als ‘oudersysteem’ de waarden van de organisatie ontwikkelen en onderhouden. Juist in periodes met morele discussies en belangen is het belangrijk dat zij als rolmodel opereren door positie te kiezen bij de afweging van conflicterende belangen en waarden. Ze zijn inspirerend als ze moreel leiderschap tonen. Dan kunnen ze vanuit die verworven positie ook corrigeren vanuit waarden. In de praktijk betekent dit dat als zij ingrijpen op amoreel gedrag ze dan ook concreet benoemen welke geldende normen, voortkomend uit de waarden, geschonden worden. De waarden gaan dan leven en krijgen voor iedereen in de organisatie betekenis in de praktijk. Dit artikel biedt achtergrondinformatie bij de lezing van André Wierdsma op het SOK-congres van 3 juni 2022.
Achtergrondinformatie SOK 3 juni 2022
Hoe werk je aan schoolbrede routines op vlak van feedback aan leerlingen? Hoe zorg je ervoor dat zowel op klas- als schoolniveau leraren mee zijn in de visie op feedback? Als elke leraar een andere aanpak en andere routines heeft, gaat er veel tijd verloren. Tijd die niet aan het vak zelf wordt besteed. We focussen op datgene wat de individuele leraar en klas overstijgt: een feedbackcultuur die als evident aanvoelt, met voldoende vrijheid in de manier waarop het in elke klas vorm krijgt.
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
Leerkrachten zijn het gewoon zelfstandig te werken, veel verantwoordelijkheid op zich te nemen en te zorgen voor hun leerlingen. Maar zijn zij ook gewend om goed voor zichzelf te zorgen? Of hebben zij daar ook hun andere collega’s en leidinggevenden bij nodig? We reiken concrete tools aan om signalen op te vangen, te weten wat we met deze signalen moeten doen en hoe elkaar te ondersteunen bij persoonlijke valkuilen. Sociale steun van collega’s, leidinggevenden, maar ook van andere actoren in het onderwijsnetwerk is immers een belangrijke buffer om stress gerelateerde problemen niet te laten escaleren.
Gepresenteerd op SOK Online 4 juni 2021
Het werkklimaat heeft een grote invloed op medewerkers en de school als organisatie. Als leidinggevende, middenkader, vakcoördinator,… kun je hieraan veel bijdragen. We staan vooral stil bij wat een positief werkklimaat of een veerkrachtig team inhoudt, wat de veerkracht in een team versterkt, wat het saboteert en wat het oplevert voor het welzijn en de loyauteit van de medewerkers, de reductie van ziekteverzuim en continuïteitsverlies, de tevredenheid van je doelgroep: de kinderen en ouders,... Je krijgt vanuit een onderbouwd kader heel wat inzichten, tips en handvaten mee om geïnspireerd aan de slag te gaan en meer grip te hebben, te krijgen en te houden op een positief werkklimaat of veerkrachtig team.
Gepresenteerd op SOK Online 4 juni 2021
Vlaamse leraren besteden veel van hun tijd aan het evalueren van leerlingen, veelal op basis van zelfgemaakte toetsen. Het gebruik van gestandaardiseerde toetsen voor het opvolgen van leerresultaten en leerwinst is beperkt. Bij een gestandaardiseerde toets is de inhoud overheen scholen dezelfde. Gestandaardiseerde toetsen kunnen een schakel zijn in het creëren van brede toetsing. Aangevuld met de informatie die leraren nu reeds verzamelen maakt zo’n kern van gestandaardiseerd toetsmateriaal het mogelijk leerprocessen geïnformeerd en in verscheidenheid vorm te geven. In deze sessie willen we bestaande tegenstellingen bij de idee van het gebruik van standaardtoetsen overstijgen. We beschrijven bestaande – buitenlandse – monitoringssystemen met hun positieve en negatieve effecten en komen tot concrete scenario’s om leerwinst in kaart te brengen. Samen tasten we de wenselijkheid en haalbaarheid van deze scenario’s af.
Gepresenteerd op SOK 29 november 2019
Aan innovatieve ideeën om schoolomgevingen te verbeteren is geen gebrek vandaag de dag. Er verschijnen wekelijks meerdere boeken, artikelen, blogs, video’s en tal van twitter ideeën over hoe ons onderwijs slimmer, beter, mooier en anders kan. Innovatie is echter niet goed bestand tegen ingewikkelde taal, lange vergaderingen, projectplannen, klassieke aansturing en controle. Innovatie vraagt om een leeromgeving die uitgaat van nieuwsgierigheid, praktisch onderzoek, participatie, durven experimenteren en positieve energie. En door praktisch aan te slag te gaan, wordt het spannend. Immers het maakt belemmerende patronen, routines en bezwaren zichtbaar die remmend werken op innovatie. We zullen ook kritisch in de spiegel moeten kijken en ons de vraag stellen: in hoeverre ben ik zelf onbewust de veroorzaker van de problemen waar ik last van heb? In deze keynote legt Tjip de Jong de relatie tussen innovatie en afkicken van een verslaving. Om innovaties te laten slagen in een schoolomgeving zal het nodig zijn om onbevangen en eerlijk naar ons eigen handelingsrepertoire te kijken en afscheid te nemen van klassieke vormen van management, aansturing en coördinatie. Tjip zal verschillende haalbare routes voor innovatie verkennen en deze vanuit verschillende perspectieven belichten. Zijn adagium is: de wijsheid zit in het doen! Daarnaast zal hij meerdere voorbeelden geven uit de praktijk waar innovaties in scholen zowel succesvol waren als glansrijk ten onder gingen.
Gepresenteerd op SOK 7 juni 2019
Innovatie is verandering die waarde toevoegt. Dat verandering weerstand oproept, is menselijk. Maar verandering is ook onvermijdbaar. Want leerlingen zijn anders dan tien jaar geleden, net als hun leefwereld, verwachtingen van ouders, wetgeving en technologie. In dit alsmaar veranderende speelveld is innoveren het continu zoeken naar mogelijkheden om hier het beste uit te halen. Hoe vindt u steeds weer nieuwe manieren om goede prestaties te kunnen leveren? In deze interactieve sessie bespreken we wat innovatie is, wat een school tot een innovatieve school maakt, en hoe u bruikbare innovaties opspoort en succesvol invoert.
Gepresenteerd op SOK 7 juni 2019
De grote veranderingen in onze maatschappij bieden kansen. Kansen om samen nieuwe wegen te ontdekken en te ontwerpen richting meer toekomstbestendig onderwijs. Pionieren! Een pionier durft te zoeken, waar de omgeving wil dat de antwoorden al gevonden zijn. Hoe kun jij als pionier een authentieke en betekenisvolle bijdrage leveren aan toekomstbestendig onderwijs? Tijdens deze presentatie ontdek jij hoe je je als een pionier kunt ontwikkelen: van binnenuit. Je wordt in beweging gezet om een start te maken met jouw eigen ontdekkingsreis als onderwijspionier.
Gepresenteerd op SOK 7 juni 2019
Aandacht voor de reeds bestaande kracht, kwaliteit en competentie van leerkrachten is belangrijk voor onderwijsontwikkeling. Immers, we kunnen ook leren van zaken die goed gaan. In deze presentatie wordt u een “exnovatief” perspectief aangereikt. Exnovatie is datgene wat reeds aanwezig is op de voorgrond plaatsen om de praktijk te verbeteren. Hierbij ligt de focus niet op iets nieuws, maar op hetgeen er al is; niet op het uitzonderlijke, maar juist op het gewone, de dagelijkse gang van zaken op de werkvloer; niet op wat opvalt, maar juist op wat meestal wegvalt… maar er wel degelijk toe doet! Via een interactieve bespreking krijgen deelnemers inzicht en praktische handreikingen aangereikt zodat zij in hun eigen organisatie de kwaliteitszorg via het goede, het gewone en het hier en nu kunnen benaderen.
Gepresenteerd op SOK 7 juni 2019
Benieuwd of “Scholen slim organiseren” met (zelfsturende) teams écht werkt? Kunnen we door anders organiseren onze school gelukkiger maken? Het is innoveren voor meer samenwerking op school en over scholen heen (Op grote schaal scholen slim organiseren). Dit is niet louter gericht op efficiëntie, maar ook op meer professionalisme van de leerkracht. Het is een verhaal over autonomie en wendbaarheid waar flexibele trajecten kunnen georganiseerd worden zonder leerlingen overboord te zetten. Het is de school als netwerkorganisatie waar het leiderschap wordt gedeeld. Het HIVA-KULeuven heeft de voorbije jaren het proces van slimme scholen gevolgd die gekanteld zijn naar een nieuwe innovatieve structuur. In een beschrijvende studie worden de effecten van het verandertraject onderzocht en geven we de bevindingen mee evenals enkele succesfactoren voor een geslaagd traject. Positieve effecten komen niet automatisch, maar zijn het resultaat van hard werk en gedeeld leiderschap.
Gepresenteerd op SOK 7 juni 2019
Om innovatief denken te stimuleren en creatieve denktechnieken te gebruiken, is het essentieel om te weten wanneer creativiteit wel en wanneer niet de ruimte krijgt. Welke mindset is hier voor nodig, hoe werkt een creatief proces en welke omkadering is nodig om dit te bevorderen, zijn enkele vragen waarop je tijdens deze sessie antwoorden zal krijgen.
Gepresenteerd op SOK 7 juni 2019
Stel je voor! Meer dan 2 miljard artikels en boeken zijn verschenen over leidinggeven en management. Soms zijn ze tegenstrijdig of moeilijk vertaalbaar naar je eigen werkvloer. Toch razen we door. Managementtrends volgen elkaar in razend tempo op. Vandaag wordt verteld dat je je organisatie LEAN moet maken. Maar is dit wel zo en wat betekent dit concreet? De enerverende zoektocht naar een projector die niet op de afgesproken plaats is opgeborgen, vier handtekeningen nodig hebben voor een simpele aanvraag, bergruimtes volstouwen met spullen die nooit meer gebruikt worden,… Allemaal handelingen in je schoolorganisatie die energie en tijd opslorpen maar geen enkele toegevoegde waarde hebben. Pure verspilling dus. LEAN reikt een aantal oplossingen aan zodat je je maximaal kan toeleggen op je kerntaken en verantwoordelijkheden. Maar er zijn ook valkuilen. Tijdens deze presentatie leer je na een duik in de managementliteratuur de LEAN-principes en de valkuilen kennen in een heldere taal, verrijkt met veel voorbeelden.
Gepresenteerd op SOK 7 december 2018
Op welke manier het beleidsvoerend vermogen van vakgroepen in kaart brengen en versterken? Denk aan de vakgroepwerking op jouw school of aan de werking van de vakgroep(en) waar jij als leraar deel van uitmaakt. Hoe tevreden ben je over de doeltreffendheid van deze werking? En hangt je tevredenheid over wat er gerealiseerd wordt misschien samen met de mate waarin de leraren onderling vlot weten te communiceren; zich ondersteund voelen en samenwerken; hun activiteiten op elkaar weten af te stemmen… M.a.w. hangt de mate van je tevredenheid samen met het beleidsvoerend vermogen van de groep(en)? In deze werkwinkel verdiepen we ons in de dragers van beleidsvoerend vermogen om de doeltreffendheid van de vakgroepwerking beter te kunnen begrijpen en na te streven. We bekijken met welke materialen we naar het beleidsvoerend vermogen van de vakgroep kunnen peilen en welke initiatieven we kunnen nemen om het beleidsvoerend vermogen van de groep te versterken.
Meegegeven op SOK 7 december 2018
Op welke manier het beleidsvoerend vermogen van vakgroepen in kaart brengen en versterken? Denk aan de vakgroepwerking op jouw school of aan de werking van de vakgroep(en) waar jij als leraar deel van uitmaakt. Hoe tevreden ben je over de doeltreffendheid van deze werking? En hangt je tevredenheid over wat er gerealiseerd wordt misschien samen met de mate waarin de leraren onderling vlot weten te communiceren; zich ondersteund voelen en samenwerken; hun activiteiten op elkaar weten af te stemmen… M.a.w. hangt de mate van je tevredenheid samen met het beleidsvoerend vermogen van de groep(en)? In deze werkwinkel verdiepen we ons in de dragers van beleidsvoerend vermogen om de doeltreffendheid van de vakgroepwerking beter te kunnen begrijpen en na te streven. We bekijken met welke materialen we naar het beleidsvoerend vermogen van de vakgroep kunnen peilen en welke initiatieven we kunnen nemen om het beleidsvoerend vermogen van de groep te versterken.
Meegegeven op SOK 7 december 2018
Het kan niet anders dan dat veel scholen vooruit willen, dromen en mooie ambities hebben. En dat ze die vertalen naar een strategie. Hoe mooi zou het zijn als het kwaliteitsmanagement binnen de school werkelijk bijdraagt aan het realiseren van deze strategie! De praktijk van kwaliteitsmanagement is vaak echter anders. Er zijn meer associaties met bureaucratie en administratie, dan met passie en energie. In zijn boek ‘De geest uit de fles, van bureaucratie naar bezieling’ pleit Tijmen Bolk voor het verbreden van kwaliteitsmanagement van controle naar ook ontwikkeling en innovatie, en geeft hiervoor 8 werkzame principes. In deze sessie passeren deze principes de revue, gelardeerd met voorbeelden. Je wordt uitgedaagd de principes te vertalen naar je eigen strategie, zodat je geïnspireerd naar huis gaat om op een andere wijze met strategie en kwaliteitsmanagement om te gaan.
Gepresenteerd op SOK 7 december 2018
Op welke manier het beleidsvoerend vermogen van vakgroepen in kaart brengen en versterken? Denk aan de vakgroepwerking op jouw school of aan de werking van de vakgroep(en) waar jij als leraar deel van uitmaakt. Hoe tevreden ben je over de doeltreffendheid van deze werking? En hangt je tevredenheid over wat er gerealiseerd wordt misschien samen met de mate waarin de leraren onderling vlot weten te communiceren; zich ondersteund voelen en samenwerken; hun activiteiten op elkaar weten af te stemmen… M.a.w. hangt de mate van je tevredenheid samen met het beleidsvoerend vermogen van de groep(en)? In deze werkwinkel verdiepen we ons in de dragers van beleidsvoerend vermogen om de doeltreffendheid van de vakgroepwerking beter te kunnen begrijpen en na te streven. We bekijken met welke materialen we naar het beleidsvoerend vermogen van de vakgroep kunnen peilen en welke initiatieven we kunnen nemen om het beleidsvoerend vermogen van de groep te versterken.
Gepresenteerd op SOK 7 december 2018
Op welke manier het beleidsvoerend vermogen van vakgroepen in kaart brengen en versterken? Denk aan de vakgroepwerking op jouw school of aan de werking van de vakgroep(en) waar jij als leraar deel van uitmaakt. Hoe tevreden ben je over de doeltreffendheid van deze werking? En hangt je tevredenheid over wat er gerealiseerd wordt misschien samen met de mate waarin de leraren onderling vlot weten te communiceren; zich ondersteund voelen en samenwerken; hun activiteiten op elkaar weten af te stemmen… M.a.w. hangt de mate van je tevredenheid samen met het beleidsvoerend vermogen van de groep(en)? In deze werkwinkel verdiepen we ons in de dragers van beleidsvoerend vermogen om de doeltreffendheid van de vakgroepwerking beter te kunnen begrijpen en na te streven. We bekijken met welke materialen we naar het beleidsvoerend vermogen van de vakgroep kunnen peilen en welke initiatieven we kunnen nemen om het beleidsvoerend vermogen van de groep te versterken.
Meegegeven op SOK 7 december 2018
Op welke manier het beleidsvoerend vermogen van vakgroepen in kaart brengen en versterken? Denk aan de vakgroepwerking op jouw school of aan de werking van de vakgroep(en) waar jij als leraar deel van uitmaakt. Hoe tevreden ben je over de doeltreffendheid van deze werking? En hangt je tevredenheid over wat er gerealiseerd wordt misschien samen met de mate waarin de leraren onderling vlot weten te communiceren; zich ondersteund voelen en samenwerken; hun activiteiten op elkaar weten af te stemmen… M.a.w. hangt de mate van je tevredenheid samen met het beleidsvoerend vermogen van de groep(en)? In deze werkwinkel verdiepen we ons in de dragers van beleidsvoerend vermogen om de doeltreffendheid van de vakgroepwerking beter te kunnen begrijpen en na te streven. We bekijken met welke materialen we naar het beleidsvoerend vermogen van de vakgroep kunnen peilen en welke initiatieven we kunnen nemen om het beleidsvoerend vermogen van de groep te versterken.
Meegegeven op SOK 7 december 2018
Wat verstaan we onder kwaliteit? Kwaliteit kun je benaderen vanuit een rationeel-instrumenteel perspectief. Dat perspectief is waardevol, maar vertelt niet het hele verhaal. Kwaliteit heeft ook een ervaringsgerichte en meer waardegeladen kant. Die kant brengt ons bij een kernvraag als: “wat is goed onderwijs?” Wat is echt van waarde? Kun je door ervaringen zinvol onderwijs ontwikkelen? Wat verstaan wij onder identiteit? De vraag naar echte kwaliteit in het onderwijs is verbonden met de vraag naar de geleefde cultuur in een school, en daarmee naar identiteit. Want identiteit is in haar kern niet statisch maar dynamisch. Een doorgaande dialoog over praktijkervaringen in leren en onderwijzen is voorwaarde voor een optimale identiteitsontwikkeling in de school. Identiteit als kwaliteit komt tot leven in verhalen Identiteit komt tot leven als leerlingen, leraren en leidinggevenden elkaar verhalen gaan vertellen over zaken die er echt toe doen: bij het samen leren in de klas, in je professionele werk als leraar en in je rol als leidinggevende aan zinvol onderwijs.
Gepresenteerd op SOK 7 december 2018
Wat verstaan we onder kwaliteit? Kwaliteit kun je benaderen vanuit een rationeel-instrumenteel perspectief. Dat perspectief is waardevol, maar vertelt niet het hele verhaal. Kwaliteit heeft ook een ervaringsgerichte en meer waardegeladen kant. Die kant brengt ons bij een kernvraag als: “wat is goed onderwijs?” Wat is echt van waarde? Kun je door ervaringen zinvol onderwijs ontwikkelen? Wat verstaan wij onder identiteit? De vraag naar echte kwaliteit in het onderwijs is verbonden met de vraag naar de geleefde cultuur in een school, en daarmee naar identiteit. Want identiteit is in haar kern niet statisch maar dynamisch. Een doorgaande dialoog over praktijkervaringen in leren en onderwijzen is voorwaarde voor een optimale identiteitsontwikkeling in de school. Identiteit als kwaliteit komt tot leven in verhalen Identiteit komt tot leven als leerlingen, leraren en leidinggevenden elkaar verhalen gaan vertellen over zaken die er echt toe doen: bij het samen leren in de klas, in je professionele werk als leraar en in je rol als leidinggevende aan zinvol onderwijs.
Meegegeven op SOK 7 december 2018
Op welke manier het beleidsvoerend vermogen van vakgroepen in kaart brengen en versterken? Denk aan de vakgroepwerking op jouw school of aan de werking van de vakgroep(en) waar jij als leraar deel van uitmaakt. Hoe tevreden ben je over de doeltreffendheid van deze werking? En hangt je tevredenheid over wat er gerealiseerd wordt misschien samen met de mate waarin de leraren onderling vlot weten te communiceren; zich ondersteund voelen en samenwerken; hun activiteiten op elkaar weten af te stemmen… M.a.w. hangt de mate van je tevredenheid samen met het beleidsvoerend vermogen van de groep(en)? In deze werkwinkel verdiepen we ons in de dragers van beleidsvoerend vermogen om de doeltreffendheid van de vakgroepwerking beter te kunnen begrijpen en na te streven. We bekijken met welke materialen we naar het beleidsvoerend vermogen van de vakgroep kunnen peilen en welke initiatieven we kunnen nemen om het beleidsvoerend vermogen van de groep te versterken.
Meegegeven op SOK 7 december 2018
Zelforganisatie in het onderwijs, hoe doe je dat? Wat komt daarbij kijken? De ervaring leert dat cocreatie een goede benadering vormt op weg naar zelforganisatie. Aan de hand van enkele cases en een concrete oefening wordt tijdens deze workshop kennis gemaakt met de 6 principes van cocreatie. We passen die toe op interne kwaliteitszorg. We behandelen enkele kernbegrippen van zelforganisatie. We gaan in op zelfleiderschap, zelfsturende teams en een collectieve ambitie voor zelforganisatie.
Gepresenteerd op SOK 7 december 2018
Iedereen maakt zich ergens zorgen over of heeft weleens last van het gedrag van een leerling of een collega. Problemen bestaan dan ook écht en maken het leven soms lastig. Het goede nieuws is evenwel dat problemen evenmin perfect zijn en dat mensen veel actievere probleemoplossers zijn dan doorgaans wordt gedacht. In deze workshop kijken we naar hoe je als leerkracht/begeleider kan supporteren voor hetgeen de leerling wel hoort te doen of nodig heeft. We werken vanuit een perspectiefgerichte aanpak. De nadruk ligt hierbij op goed geformuleerde doelen, die passend zijn voor de leerling (en zijn context) en voor de begeleider/klasgroep/school. Van hieruit gaan we op zoek naar wanneer dit positieve doelgedrag, of de uitzondering op het probleem, al een keer voorkomt en hoe we dit kunnen uitvergroten. Dit alles rekening houdend met het korte tijdsbestek en het begeleidingskader dat de leerkracht “maar” heeft.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Elke school heeft leerlingen die storend gedrag tonen. We zijn bekend met de harde aanpak: straffen, nultolerantie en desnoods de leerling uitsluiten. SWPBS is een manier van werken die anders kijkt naar gedrag. SWPBS staat voor School Wide Positive Behaviour Support. Het creëren van een aangename leer- en leefomgeving is de kern van de zaak. Wat is hiervoor nodig? Starten met het kiezen van waarden en het concreet maken van wat gewenst gedrag is. Preventie van ongewenst gedrag en het belonen van gewenst gedrag spelen een belangrijke rol. Werken vanuit SWPBS betekent dat de school niet opteert voor een aanpak die enkel problemen of “probleemleerlingen” in de focus plaatst.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Meer en meer wordt van leerkrachten en docenten verwacht op een coachende manier om te gaan met hun leerlingen en studenten. Maar wat is dat coachen nu precies? En wat is het verschil met een gewoon gesprek? We staan stil bij de essentiële ingrediënten van het coachend gesprek. Waar ligt de verantwoordelijkheid van de leerling en van de leerkracht? Hoe zorg je ervoor dat de leerling zelf het heft in handen neemt voor zijn of haar ontwikkelingsproces? We geven tips en tricks mee om op een open en waarderende manier een coachend gesprek aan te gaan.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Onderwijs is een aanbod. De vraag is: wat werkt ALTIJD in goed onderwijs? Oplossingsgericht werken biedt antwoorden. OGW gaat voorbij technieken. Het is een werkhypothese en een instrument. De werkrelatie is de motor van groei. We bespreken drie mandaten die hierbij van belang zijn.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
De essentie van oplossingsgericht werken is de oriëntatie op krachtbronnen, het verbreden van de eigen mogelijkheden en niet op het zoeken naar oorzaken. Met de Formule P voeg je lichtheid toe in je onderwijs: hoe evolueer je van een hulpvraag naar een uitdaging? Oplossingsgericht zijn is een basishouding en geen techniek. Vergroot je onderwijsimpact door gebruik te maken van de Zeven Stappen Dans van de oplossingsgerichte onderwijsprofessional.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Talent is hot. Heel wat bedrijven zijn op zoek naar talenten, heel wat hogescholen zetten in op de ontwikkeling ervan, en ook steeds meer secundaire scholen en basisscholen zetten erop in. Maar wat zijn nu eigenlijk talenten? Hoe kun je talenten herkennen? Hoe ontwikkelen talenten zich en hoe kan de school hiervoor een context zijn? En waarom zouden we ons überhaupt bezig houden met de talenten van jongeren?
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Om talenten zichtbaar te maken in de praktijk, is het nodig om contexten te creëren waar die talenten zichtbaar kunnen worden. Dat vraagt veel creativiteit van de leraar en is geen copy-paste-verhaal.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Leerlingen die geboren zijn in hetzelfde jaar kunnen erg verschillen in kennis, vaardigheden en leertempo. Als we alle leerlingen van hetzelfde jaar dezelfde leerstof geven in hetzelfde tempo, dan lopen cognitief begaafde leerlingen het risico zich te vervelen, gefrustreerd en gedemotiveerd te raken, en allerlei gedragsproblemen en mentale problemen te ontwikkelen. Hoe kun je cognitief begaafde leerlingen voldoende uitdagen? Hoe ontwerp je goed verrijkingsmateriaal voor hen? Moeten we leerlingen groeperen op basis van cognitieve capaciteiten? Welke vormen van versnellen zijn er? Hoe kan je dit in jouw school organiseren?
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Waarderend onderzoek is een theorie over én biedt methodische handvaten om te kijken naar veranderprocessen. Veranderprocessen waarbij vooral de kwaliteit van de relaties centraal staan: praten met mensen in plaats van over mensen. Waarderend onderzoek vraagt zich daarbij af: kunnen we mensen zo betrekken bij een verandervraagstuk dat er niet alleen ideeën ontstaan over de toekomst, maar daar bovenop ook nog eens verhoogde energie om aan die ideeën te werken? In deze presentatie brengen we een kort verhaal over het ontstaan van waarderend onderzoek en lichten we de basisprincipes van deze manier van kijken toe. De toepasbaarheid voor onderwijs wordt geïllustreerd aan de hand van twee schoolcases.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Eén van de kernelementen van waarderend onderzoek is herkaderen. Herkaderen zou je ook de kunst van het waarderend kijken kunnen noemen: het probleem zo benaderen dat de mogelijkheden erin weer zichtbaar worden.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Waarderend coachen is ontstaan uit de Appreciative Inquiry benadering. De focus ligt op zichtbaar maken van de sterktes, krachten, talenten en mogelijkheden van de medewerkers. Uitgangspunten van waarderend coachen zijn het herformuleren van problemen en belemmeringen naar affirmatieve doelen, op zoek gaan naar energiegevende ervaringen, waarderen wat er is en vanuit andere perspectieven naar uitdagingen kijken. In deze sessie wordt kort stilgestaan bij enkele basisvaardigheden en – attitudes van een coach die werkt vanuit de waarderende benadering. Aansluitend worden een aantal functionele en krachtige interventies aangereikt: werken met hulpbronnen van de medewerkers en werken met waarderende taal.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Meer en meer wordt van leerkrachten en docenten verwacht op een coachende manier om te gaan met hun leerlingen en studenten. Maar wat is dat coachen nu precies? En wat is het verschil met een gewoon gesprek? We staan stil bij de essentiële ingrediënten van het coachend gesprek. Waar ligt de verantwoordelijkheid van de leerling en van de leerkracht? Hoe zorg je ervoor dat de leerling zelf het heft in handen neemt voor zijn of haar ontwikkelingsproces? We geven tips en tricks mee om op een open en waarderende manier een coachend gesprek aan te gaan.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Waarderend organiseren is een aanpak waarbij je alle stakeholders van je school betrekt (leerlingen, personeel, ouders, externen, bestuur...) om samen de gewenste toekomst voor je school te bepalen. Tijdens deze sessie overlopen we niet alleen de 4 fases van waarderend organiseren maar gaan we ook na wat het nu net tot een krachtig instrument maakt. Aan de hand van enkele voorbeelden tonen we hoe je het (eventueel deels) kunt inzetten in je school.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Waarderend organiseren is een aanpak waarbij je alle stakeholders van je school betrekt (leerlingen, personeel, ouders, externen, bestuur...) om samen de gewenste toekomst voor je school te bepalen. Tijdens deze sessie overlopen we niet alleen de 4 fases van waarderend organiseren maar gaan we ook na wat het nu net tot een krachtig instrument maakt. Aan de hand van enkele voorbeelden tonen we hoe je het (eventueel deels) kunt inzetten in je school.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Waarderend organiseren is een aanpak waarbij je alle stakeholders van je school betrekt (leerlingen, personeel, ouders, externen, bestuur...) om samen de gewenste toekomst voor je school te bepalen. Tijdens deze sessie overlopen we niet alleen de 4 fases van waarderend organiseren maar gaan we ook na wat het nu net tot een krachtig instrument maakt. Aan de hand van enkele voorbeelden tonen we hoe je het (eventueel deels) kunt inzetten in je school.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Waarderend organiseren is een aanpak waarbij je alle stakeholders van je school betrekt (leerlingen, personeel, ouders, externen, bestuur...) om samen de gewenste toekomst voor je school te bepalen. Tijdens deze sessie overlopen we niet alleen de 4 fases van waarderend organiseren maar gaan we ook na wat het nu net tot een krachtig instrument maakt. Aan de hand van enkele voorbeelden tonen we hoe je het (eventueel deels) kunt inzetten in je school.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Waarderen staat centraal in het Oplossingsgericht werken, maar behelst veel meer dan het geven van slappe complimentjes. Waardering gaat over het valideren van mensen, er letterlijk voor zorgen dat ze zich meer "valide” voelen en zo beter in staat zijn om een verschil te maken. Hoe lukt het om mensen echt in contact te brengen met wat ze kunnen? Hoe slagen we erin om de perceptie van onze mogelijkheden te verruimen en onze daadkracht te vergroten?
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Waarom doen mensen niet wat ze zouden moeten doen? Denk bijvoorbeeld aan effectief leren, samenwerken, blijven ontwikkelen, niet pesten enz. In deze lezing leggen we de basis van gedragsverandering uit. Dat is het samenspel tussen motivatie en weerstand. Om je doel te bereiken kun je of beter motiveren of zorgen dat er geen weerstand is. Aan het eind van de lezing zullen wij je hopelijk overtuigd hebben dat er nog een wereld te winnen is door beter naar gedrag te kijken.
Gepresenteerd op SOK 1 december 2017
We leggen de methode uit die je gebruikt om echt het verschil te gaan maken. Tevens bieden we een oplossing voor de structuur die scholen zouden kunnen implementeren om te zorgen dat de gedragsverbeteringen ook echt geborgd worden.
Gepresenteerd op SOK 1 december 2017
Hoe bouwen we een motiverend personeelsbeleid uit? Om die vraag te beantwoorden moeten we kijken naar: wat geeft mensen goesting en motiveert hen om het beste van zichzelf te geven? En hoe staat het met dé goesting van leerkrachten in Vlaanderen? Een motiverend personeelsbeleid is een kers is op een goed gebakken taart. En die goed gebakken taart? Dat is een school die sterk visiegedreven en integraal werkt, waarin leerkrachten werken in teams rond een community van leerlingen over de vakken heen en over de leerjaren heen. Waarom leiden deze organisatiecontexten tot meer aantrekkelijke loopbanen? En dus contexten waarin mensen meer goesting en grotere zinvolheid ervaren? Contexten waarin mensen ook langer willen én kunnen werken.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2017
Het idee van zelfsturende teams is niet nieuw, wetenschappelijk gezien controversieel en toch is het weer aan een hype toe. Waarschijnlijk terecht. Leiderschap is niet meer wat het geweest is. Maar toch is er nog veel magisch denken. Alsof het een kwestie is van een cursus volgen. Alsof zelfsturende teams geen sturing meer nodig hebben. Alsof de rol van hiërarchie uitgespeeld is. Koen Marichal is als co-director, onderzoeker, auteur en docent verbonden aan The Future Leadership Initiative van Antwerp Management School. Hij brengt een genuanceerd en concreet verhaal over leiderschap en zelfsturende teams, gebaseerd op recent onderzoek in diverse organisaties.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
Eén september 2013: voor BuSO Sint Idesbald een historische datum. Op die datum start het personeel van de school in een nieuw, door de personeelsleden zelf uitgetekend, organisatiemodel. De motor: een door de personeelsleden opgestelde visietekst. Het middel: een organisatiemodel waarin zelfsturende teams centraal staan en een community vormen rond een groep leerlingen en van daaruit het leerproces van de leerlingen begeleiden. Zelfsturend? De teams stellen zelf lesroosters op, maken eigen vervangingssystemen, hebben een eigen planning en organisatie… De workshop geeft verduidelijking rond hoe we dit aanpakken, waar we op botsen, welke resultaten er zijn, en wat de impact is op personeel en leiderschap.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
Vakgroepwerking gebeurt in alle scholen, vakgroepen die functioneren als professionele leergemeenschappen vind je slechts af en toe. En dat is jammer want met een sterke professionele vakgroepwerking ligt de weg open voor een beleid dat een positief schoolklimaat faciliteert. Een klimaat waarin leren leven, leren leren en leren kiezen hand in hand gaan. Vergadertechnieken, communicatievaardigheden, groepsdynamisch inzicht, werken met checklists en stappenplannen, het zijn onderwerpen die in alle nascholingsplannen prioriteit moeten krijgen. De kwaliteit van leven en leren op school zou er wel bij varen.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
15 Nederlandse scholen voor voortgezet onderwijs die zich willen ontwikkelen als professionele leergemeenschap doen mee aan een onderzoek waarin zij laten zie hoe zij deze ontwikkeling vorm geven. Op alle scholen worden nieuwe praktijken gerealiseerd waarmee andere relaties tussen leraren onderling en tussen leraren en schoolleiding ontstaan. We duiden het stimuleren van onderling leren van medewerkers als voertuig om te komen tot beter onderwijs voor de leerlingen. De presentatie bestaat uit ervaringen van verschillende scholen, samen met wat behulpzame werkvormen.
Gedeeld op SOK 2 december 2016
Wat is professionele ruimte precies en hoe kun je professionele ruimte van leraren ontwikkelen of bevorderen? In deze interactieve presentatie wordt professionele ruimte benaderd als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van leraren, schoolleiders en bestuur. Neemt en benut u als leraar uw professionele ruimte? Laat en bevordert u voldoende professionele ruimte als schoolleider of bestuurder? Ervaart u (te weinig) ruimte of bent u juist bang controle te verliezen? "Behandel iemand zoals hij nu is en hij zal zo blijven, behandel iemand zoals hij kan zijn en hij zal zo worden." (Goethe)
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
Het idee van zelfsturende teams is niet nieuw, wetenschappelijk gezien controversieel en toch is het weer aan een hype toe. Waarschijnlijk terecht. Leiderschap is niet meer wat het geweest is. Maar toch is er nog veel magisch denken. Alsof het een kwestie is van een cursus volgen. Alsof zelfsturende teams geen sturing meer nodig hebben. Alsof de rol van hiërarchie uitgespeeld is. Koen Marichal is als co-director, onderzoeker, auteur en docent verbonden aan The Future Leadership Initiative van Antwerp Management School. Hij brengt een genuanceerd en concreet verhaal over leiderschap en zelfsturende teams, gebaseerd op recent onderzoek in diverse organisaties.
Gedeeld op SOK 2 december 2016
Je wil een gedragen aanpak voor de uitdagingen waar je school voor staat? Dan creëer je de oplossingen sámen met de leerkrachten en andere betrokkenen. Dat vergroot de slaagkansen van de bedachte aanpak, versterkt het zelfsturend vermogen van de teamleden en draagt bij tot een motiverend schoolklimaat. In deze sessie maak je (verder) kennis met de belangrijkste aspecten van co-creatief leiderschap. Tegelijk nodigt Yves Larock jou uit om na te gaan wat deze vorm van gedeeld leidinggeven concreet kan betekenen voor jezelf en voor je school.
Gedeeld op SOK 2 december 2016
Je wil een gedragen aanpak voor de uitdagingen waar je school voor staat? Dan creëer je de oplossingen sámen met de leerkrachten en andere betrokkenen. Dat vergroot de slaagkansen van de bedachte aanpak, versterkt het zelfsturend vermogen van de teamleden en draagt bij tot een motiverend schoolklimaat. In deze sessie maak je (verder) kennis met de belangrijkste aspecten van co-creatief leiderschap. Tegelijk nodigt Yves Larock jou uit om na te gaan wat deze vorm van gedeeld leidinggeven concreet kan betekenen voor jezelf en voor je school. Cocreatief samenwerken en leidinggeven: hoe doe je dat op school?
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
Tom Van Acker is een ervaren organisatiedeskundige bij Flanders Synergy. Hij is auteur van o.a. de boeken ‘Scholen slim organiseren, anders werken met goesting’ en ‘Visiegedreven organiseren – Zelfsturing in de praktijk’. Met heel wat voorbeelden doet Tom ons nadenken over hoe het werk in onderwijs vandaag complex is georganiseerd in bureaucratische ‘spinnenkoppen’. Hij toont aan hoe organisaties gedrag veroorzaken bij de medewerkers. “Het is niet moeilijk om wilde eenden tam te krijgen, maar moeilijk om ze nadien weer wild te krijgen.” Hij pleit ervoor om te werken in eenvoudige organisaties of ‘zeesterren’ waar alle medewerkers vanuit een gedragen visie ‘doenkers’ zijn. Tom vertelt ons hoe zo een veranderproces participatief met alle belanghebbenden en integraal kan worden aangepakt. Flanders Synergy begeleidt een 50-tal scholen door te werken in interdisciplinaire teams: teams begeleiden samen met de leer- en leefgemeenschap een community van leerlingen over de leerjaren en de vakken heen.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
This workshop will look at practical strategies to get staff members working and learning together. There will be examples of how this is achieved at Dene Magna School and we will look at different situations and possible responses to these to help support you in developing a stimulating environment where staff are genuinely involved in the process of change and continued improvement.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
Steve Brady is the Headteacher of Dene Magna School. This 11 – 16 Academy is located in the Forest of Dean which is in the West of England. Steve has been at the school for 6 years and during this time the schools has once again been rated Outstanding by Ofsted (the Government Education Inspection Team) and has been designated as a Teaching School. As a Teaching School, Dene Magna leads a group of other schools and directly supports a neighbouring school on its improvement journey. The key focus for Dene Magna is quality teaching and learning and all staff at the school work hard to ensure this remains the priority and continues to evolve and improve. In this presentation you will learn how Dene Magna School continues to evolve and the role that staff, students and others play in this process. The school has a clear aim and over the years, it has continued to try to ensure that teaching is the best it can be and that the learners are a genuine part of the process. This presentation will aim to share some of this journey and hopefully allow you to reflect on your own situation and perhaps pose questions about your own experience.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
We worden opgevoed volgens door de maatschappij opgelegde patronen. Niet iedereen functioneert daarin naar behoren. Is dat ook wel nodig? Ieder kind heeft talenten. Een aantal daarvan komen bijna niet aan bod in onze ontwikkelingsfase. Een gemiste kans. Sommigen worden heel creatief om zichzelf te redden om zich door die moeilijke schooljaren te loodsen. Dit zijn misschien al de aankomende ondernemers. Wat hebben zij niet en wat wel. Ik breng u mijn verhaal en ook dat van vele anderen die het moeilijk hadden in de schooljaren maar door creativiteit een mooi leven hebben uitgebouwd. Ik geef u mijn visie over onderwijs. Ik breng u ook mijn verhaal hoe wij ondernemen en mensen een kans geven.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2016
Bekijk de TED talk: Hoe grote leiders tot actie inspireren? Simon Sinek heeft een eenvoudig maar krachtig model om te komen tot inspirerend leiderschap dat begint met een 'gouden cirkel' en de vraag "Waarom?". Zijn voorbeelden bevatten Apple, Martin Luther King en de Wright Brothers.
TED talk
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp: "Op deze manier zorgen wij voor visie, afspraken, enz. op mijn school."
Gecreëerd op SOK 5 juni 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp: "Dit is de manier waarop wij op een systematische manier aan kwaliteitszorg werken op mijn school."
Gecreëerd op SOK 5 juni 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp: "Dit is de manier waarop wij op een cyclische manier aan kwaliteitszorg werken op mijn school."
Gecreëerd op SOK 5 juni 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp: "Dit is de manier waarop wij kwaliteit evalueren op mijn school."
Gecreëerd op SOK 5 juni 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp "Op deze manier coördineren wij kwaliteitszorg op mijn school."
Gecreëerd op SOK 5 juni 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp "Op deze manier coördineren wij kwaliteitszorg op mijn school."
Gecreëerd op SOK 5 juni 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp "Op deze manier coördineren wij kwaliteitszorg op mijn school."
Gecreëerd op SOK 5 juni 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp "Op deze manier coördineren wij kwaliteitszorg op mijn school."
Gecreëerd op SOK 5 juni 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp: "Dit is de manier waarop wij op een systematische manier aan kwaliteitszorg werken op mijn school."
Gecreëerd op SOK 5 juni 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp: "Dit is de manier waarop wij op een integrale manier aan kwaliteitszorg werken op mijn school."
Gecreëerd op SOK 5 juni 2015
Resultaten, gevolgen, effecten en valkuilen van een ISO-verhaal: durven investeren in mensen en middelen, durven proberen en mislukken, weerstanden overwinnen, blijven geloven in en werken aan structurele inbedding van het kwaliteitsdenken op alle niveaus.
NIET voor een label, WEL voor het proces.
Document "blanco auditrapport".
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Resultaten, gevolgen, effecten en valkuilen van een ISO-verhaal: durven investeren in mensen en middelen, durven proberen en mislukken, weerstanden overwinnen, blijven geloven in en werken aan structurele inbedding van het kwaliteitsdenken op alle niveaus.
NIET voor een label, WEL voor het proces.
Document "procedure van de procedures en instructies".
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Resultaten, gevolgen, effecten en valkuilen van een ISO-verhaal: durven investeren in mensen en middelen, durven proberen en mislukken, weerstanden overwinnen, blijven geloven in en werken aan structurele inbedding van het kwaliteitsdenken op alle niveaus.
NIET voor een label, WEL voor het proces.
Document "doorlichting en ISO".
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Resultaten, gevolgen, effecten en valkuilen van een ISO-verhaal: durven investeren in mensen en middelen, durven proberen en mislukken, weerstanden overwinnen, blijven geloven in en werken aan structurele inbedding van het kwaliteitsdenken op alle niveaus.
NIET voor een label, WEL voor het proces.
Document "interne audit".
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Resultaten, gevolgen, effecten en valkuilen van een ISO-verhaal: durven investeren in mensen en middelen, durven proberen en mislukken, weerstanden overwinnen, blijven geloven in en werken aan structurele inbedding van het kwaliteitsdenken op alle niveaus.
NIET voor een label, WEL voor het proces.
Document "IKZ-cel".
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Resultaten, gevolgen, effecten en valkuilen van een ISO-verhaal: durven investeren in mensen en middelen, durven proberen en mislukken, weerstanden overwinnen, blijven geloven in en werken aan structurele inbedding van het kwaliteitsdenken op alle niveaus.
NIET voor een label, WEL voor het proces.
Document "PRC".
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Resultaten, gevolgen, effecten en valkuilen van een ISO-verhaal: durven investeren in mensen en middelen, durven proberen en mislukken, weerstanden overwinnen, blijven geloven in en werken aan structurele inbedding van het kwaliteitsdenken op alle niveaus.
NIET voor een label, WEL voor het proces.
Document "ADM".
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Resultaten, gevolgen, effecten en valkuilen van een ISO-verhaal: durven investeren in mensen en middelen, durven proberen en mislukken, weerstanden overwinnen, blijven geloven in en werken aan structurele inbedding van het kwaliteitsdenken op alle niveaus.
NIET voor een label, WEL voor het proces.
Document "PED".
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Resultaten, gevolgen, effecten en valkuilen van een ISO-verhaal: durven investeren in mensen en middelen, durven proberen en mislukken, weerstanden overwinnen, blijven geloven in en werken aan structurele inbedding van het kwaliteitsdenken op alle niveaus.
NIET voor een label, WEL voor het proces.
Document "OND".
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Resultaten, gevolgen, effecten en valkuilen van een ISO-verhaal: durven investeren in mensen en middelen, durven proberen en mislukken, weerstanden overwinnen, blijven geloven in en werken aan structurele inbedding van het kwaliteitsdenken op alle niveaus.
NIET voor een label, WEL voor het proces.
Document "ALG".
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Resultaten, gevolgen, effecten en valkuilen van een ISO-verhaal: durven investeren in mensen en middelen, durven proberen en mislukken, weerstanden overwinnen, blijven geloven in en werken aan structurele inbedding van het kwaliteitsdenken op alle niveaus.
NIET voor een label, WEL voor het proces.
Document "ondersteunende processen".
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Resultaten, gevolgen, effecten en valkuilen van een ISO-verhaal: durven investeren in mensen en middelen, durven proberen en mislukken, weerstanden overwinnen, blijven geloven in en werken aan structurele inbedding van het kwaliteitsdenken op alle niveaus. NIET voor een label, WEL voor het proces.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Resultaten, gevolgen, effecten en valkuilen van een ISO-verhaal: durven investeren in mensen en middelen, durven proberen en mislukken, weerstanden overwinnen, blijven geloven in en werken aan structurele inbedding van het kwaliteitsdenken op alle niveaus.
NIET voor een label, WEL voor het proces.
Document "ICT".
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Collegiale visitatie als hulpmiddel in de zoektocht naar kwaliteitsverbetering
Hierbij een verslag van een pilootproject collegiale visitatie in de afdeling Sociale en technische wetenschappen. We baseerden ons op de werkwijze van Paul Cautreels en Peter Van Petegem en herschreven de procedure, de kijkwijzers en de methodiek voor de opbouw van het rapport.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Collegiale visitatie als hulpmiddel in de zoektocht naar kwaliteitsverbetering
Extra documenten.
Hierbij een verslag van een pilootproject collegiale visitatie in de afdeling Sociale en technische wetenschappen. We baseerden ons op de werkwijze van Paul Cautreels en Peter Van Petegem en herschreven de procedure, de kijkwijzers en de methodiek voor de opbouw van het rapport.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Handelingsgericht samenwerken in scholengemeenschap Beveren-Bazel
Handelingsgericht werken (HGW) op scholen: in tijden van M–decreet en inclusie een waardevolle aanpak. In de scholengemeenschap van Beveren–Bazel vonden de vier secundaire scholen elkaar om rond de principes van het handelingsgericht werken een actieplan op te starten. Een werkgroep bestaande uit adjunct–directeurs (als verantwoordelijken voor het zorgbeleid op de scholen) en leerlingenbegeleiders vertrok vanuit wat er reeds op de scholen bestond. De gemeenschappelijke basiszorg werd uitgetekend, de theorie van het HGW werd verwerkt en voorbeelden van grote praktijk werden (worden) geraadpleegd. Mede door de professionele inbreng van pedagogische begeleiders (voor competentieontwikkeling) vanuit het vrij en gemeentelijk onderwijs werd een traject opgestart om het zorgbeleid in de diverse scholen te professionaliseren. Het verhaal van het handelingsgericht samenwerken van een scholengemeenschap.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Het verhaal van een beginnende kwaliteitscoördinator. #thejoyforquality
WIJ WERVEN AAN: KWALITEITSCOÖRDINATOR.
Drie jaar na de start als kwaliteitscoördinator blik ik terug op een uitdagend en leerrijk pad. #vandroomnaarwerkelijkheid
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Op stap naar een gedragen schoolwerkplan
In het begin was er… de chaos: documenten, verslagen, uitnodigingen, bijlagen, brieven, mails… Waar vind je dat ooit terug? Hoe kun je dat ordenen in een vaste structuur?
En plots leer je het EFQM-model kennen en kort daarna krijg je een doorlichting die gebruik maakt van het verwante CIPO-model: een ideetje om je PC opnieuw te ordenen, om je intradesk te structureren.
Wat aanvankelijk heel wat weerstand opriep, groeide stilaan uit tot een algemeen denkkader. En waarom dat denkkader niet gebruiken om je schooljaar te plannen? Een schoolwerkplan geschreven door de directie, voorgesteld aan de pedagogische raad en afgevinkt op het einde van het schooljaar als basis voor je jaarverslag.
Waarom niet de pedagogische raad laten meedenken en binnen het CIPO-model voorstellen doen om het schoolwerkplan op te stellen? Een subjectieve evaluatie door de leden van de pedagogische raad in datzelfde CIPO-model geeft een sterk gevoelsmatig beeld van je werk door het jaar. Gecombineerd met een objectief afvinken van de bereikte doelen krijg je een ideale voorzet om je schoolwerkplan van het volgende jaar op te bouwen.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Het beïnvloeden van leerwinst en outcomes door leerbegeleiding
Bij een doorlichting ligt vaak de nadruk op de outcomes van een school. Hierbij wordt de link gelegd tussen enerzijds de klaspraktijk en anderzijds de interactie tussen leerlingen, leerkrachten, ouders en de school. In deze sessie willen we aantonen dat een vakspecifieke leerbegeleiding de leerwinst en de outcomes ten goede komt en zelfs zal verhogen.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Kwaliteitszorg in HIVSET Turnhout: elke dag nog leren
We tonen je hoe HIVSET, een campus waarbinnen secundair-, postsecundair-, HBO5-onderwijs en een Vormingscentrum verenigd worden, in de loop van een zevental jaren haar kwaliteitswerking ontwikkeld heeft. We vertellen je hoe we op een bescheiden, geduldige en nuchtere wijze op pad probeerden te gaan in deze complexe materie. Bij haast iedere stap moesten moeilijke keuzes gemaakt worden, kenden we successen en problemen, ging het vaak trager dan verhoopt. Maar met het nodige geduld en veel dialoog werden enkele zinvolle en mooie initiatieven gerealiseerd waar we trots op zijn. Tegelijk leeft het besef dat er nog bijzonder veel moet gebeuren om aan onze eigen wensen te voldoen. Aan de hand van enkele concrete initiatieven (beleidskeuzes en -planning, communicatiestructuren, kwaliteitsborging, zelfevaluatie en metingen) bespreken we een verhaal van onophoudelijk zoeken naar “werkbare” en “werkende” methodieken op maat van de school. Een verhaal waarin initiatief, fouten durven maken, dialoog en leren op alle niveaus, centraal staat.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Kwaliteitszorg: balans tussen reflecteren en controleren
“Streven naar een kwaliteitscultuur waarin alle stakeholders actief reflecteren en participeren met als doel permanente ontwikkeling en groei” vat de visie van de Hogeschool West-Vlaanderen op kwaliteitszorg samen. De voorbije jaren werden een aantal praktijken geïnstalleerd en tools ontwikkeld waardoor lectoren en opleidingsteams enerzijds de ruimte hebben om het kwaliteitsvraagstuk zelf te behartigen en anderzijds op regelmatige basis verantwoording afleggen aan de bestuursorganen. Deze praktijken en instrumenten hebben de interne kwaliteitszorg in Howest op een hoger niveau getild en zijn makkelijk vertaalbaar naar andere onderwijsniveaus. Tijdens de presentatie worden de keuzes die Howest gemaakt heeft bij het uitbouwen van haar intern kwaliteitszorgsysteem toegelicht en wordt ingegaan op de Howest Opleidingstoets, een interne KZ tool waarin reflectie centraal staat, waarvoor de hogeschool de publieksprijs van de Kwinta Excellence Award won.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
In deze workshop laten we zien hoe we het werken aan kwaliteit integreren in de schoolwerking. We hebben het over onze visie op kwaliteit en kwaliteitszorg, het ordenend kader dat we hierbij gebruiken, de rol van de kwaliteitscoördinator en de kwaliteitstuurgroep. We laten zien welke rol zelfevaluatie speelt in de kwaliteitszorg en hoe we zorgen voor een systematische aanpak. Er is ook aandacht voor het gebruik van data in onze kwaliteitswerking en bij het ontwikkelen en bijsturen van het schoolbeleid.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
PDCA: enkel voor directies? Of is er meer mee te doen?
Waarom slagen sommige projecten en andere niet? Hoe zorg je ervoor dat je het bos nog ziet met die vele bomen? Wie doet wat, wanneer, hoe, en wie weet eigenlijk nog waarom we iets aan ’t doen zijn?... Dit zijn maar enkele vragen die geregeld opduiken binnen de onderwijspraktijk.
PDCA kan helpen om met deze vragen om te gaan.
In deze presentatie worden praktijkvoorbeelden gegeven hoe PDCA bewust wordt toegepast op niveau van de scholengemeenschap, school, beleidsteam en onderwijsuitdagingen. Zo wordt onder andere een praktisch voorbeeld uitgewerkt hoe PDCA kan ingezet worden om met een moeilijke klasgroep om te gaan.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Kwaliteit maken we samen: praktijkverhaal Sudbury School Gent
Hoe inspraak en keuzevrijheid kunnen leiden tot betrokkenheid, verantwoordelijkheid en groei.
Sudbury School Gent is een onafhankelijke school waar leerlingen het roer van hun leven en leren in eigen handen hebben en mee de verantwoordelijkheid dragen voor de school.
Al 5 jaar werken wij op een geheel eigen manier en ik deel graag de ervaringen die we hebben opgedaan en de evolutie die we hebben doorgemaakt.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
In 2010 hebben we (een groep van zes CVO's) een ambitieus IKZ-beleid in de steigers gezet. Bijna vijf jaar later terugkijken naar dit traject leert heel veel over de mogelijkheden en beperkingen van het PDCA-denken in scholen. Wat hebben we overgehouden, wat hebben we weggegooid? En hoe nu verder? Concreet bekijken we in deze bijdrage: het ambitieuze plan, het verloop van de implementatie, enkele concrete resultaten (instrumenten, praktijken,...), een aantal mislukkingen, de kracht van succes, de aanvaarding van een mislukking, de wijsheid om het verschil te zien.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
De neuzen dezelfde kant op: een sluitende verantwoordingscyclus waarin kwaliteit is geborgd
Door een duidelijke visie neer te zetten heeft ons College van Bestuur een richting gegeven aan de ontwikkelingen binnen het onderwijs voor de komende jaren. Deze visie is vertaald naar het plaatje “Ons Huis”. Dit is de start van een sluitende verantwoordingscyclus. Door middel van deze jaarlijkse PDCA-cyclus is op alle niveaus in de organisatie de verantwoording geborgd zowel intern als voor externen. Docententeams geven, binnen de kaders, richting aan de ontwikkeling van hun onderwijs. Hierdoor zijn afspraken duidelijk en kwaliteit geborgd.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Visie, ja zonder meer, maar dan wel met actie graag!
Over kwaliteitszorg is al heel wat inkt gevloeid. Maar hoe zit dat nu op de werkvloer? Wat is er nodig en vooral: wat moet er gedaan worden? Hoe stel je prioriteiten en wie zijn de actoren? Wat kan jouw rol als directeur/kwaliteitscoördinator zijn?
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Visitaties: een katalysator bij verbeteringen van het primaire proces
Hoe kunnen we het primaire proces verbeteren en welke middelen kunnen we daarbij inzetten? Samen met enkele andere scholen hebben we een cyclus van visitaties en audits opgezet, die ervoor moeten zorgen dat de betrokken collega’s inzicht krijgen in onderdelen waar verbeteringen nodig en mogelijk zijn. Door deze visitaties proberen we de collega’s zelf eigenaar te maken van verbeterpunten in het primaire proces. Door de werkwijze proberen we collega’s maximaal te betrekken bij het ontdekken van de witte vlekken en verbeterpunten. We willen daarbij concrete handvatten geven om met de verbeterpunten aan de slag te gaan.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Op stap naar een gedragen schoolwerkplan
Document schoolordening.
In het begin was er… de chaos: documenten, verslagen, uitnodigingen, bijlagen, brieven, mails… Waar vind je dat ooit terug? Hoe kun je dat ordenen in een vaste structuur?
En plots leer je het EFQM-model kennen en kort daarna krijg je een doorlichting die gebruik maakt van het verwante CIPO-model: een ideetje om je PC opnieuw te ordenen, om je intradesk te structureren.
Wat aanvankelijk heel wat weerstand opriep, groeide stilaan uit tot een algemeen denkkader. En waarom dat denkkader niet gebruiken om je schooljaar te plannen? Een schoolwerkplan geschreven door de directie, voorgesteld aan de pedagogische raad en afgevinkt op het einde van het schooljaar als basis voor je jaarverslag.
Waarom niet de pedagogische raad laten meedenken en binnen het CIPO-model voorstellen doen om het schoolwerkplan op te stellen? Een subjectieve evaluatie door de leden van de pedagogische raad in datzelfde CIPO-model geeft een sterk gevoelsmatig beeld van je werk door het jaar. Gecombineerd met een objectief afvinken van de bereikte doelen krijg je een ideale voorzet om je schoolwerkplan van het volgende jaar op te bouwen.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Voorstelling tool ter ondersteuning / begeleiding bij zelfevaluatie van de kwaliteit van de handelingsplanning
Handelingsplanning is in het buitengewoon onderwijs heel belangrijk. Zijn we goed bezig: voor scholen is dit een terugkerende vraag.
Voor onze divisie hebben wij een tool ontwikkeld waarbij de kwaliteit van de handelingsplanning in een school wordt ingeschaald in de kwaliteitsfasen van EFQM/INK. Een focusgroep per school bepaalt, aan de hand van ondersteunende vragen, het kwaliteitsniveau voor hun school voor elke fase van handelingsplanning. Door de inschaling, maar zeker ook door de gevoerde discussies, worden aandachtspunten duidelijk. Zij kunnen gericht aangepakt worden door het team op korte of langere termijn.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
9 indicatoren herverkaveling: theoretisch kader en praktijkverhaal
Een herverkaveling (hervorming), hoe begin je daaraan? Een herverkaveling, waarom begin je daaraan? Over drop-outs, gekwalificeerde uitstroom en de aansluiting op vervolgstudies en/of de arbeidsmarkt. Een theoretisch kader, aangevuld met een praktijkvoorbeeld.
Het AG/SO (Antwerpen) Stedelijk Lyceum zit midden in zijn herverkaveling. De eerste bewegingen werden voorbereid tijdens schooljaar 2013-2014. Ze worden uitgevoerd in 2 bewegingen vanaf september 2014 en september 2015.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Praktijkverhaal VTI Hasselt, HBO5 Verpleegkunde
We hebben in onze school een vierjaarlijkse cyclus ontwikkeld, waarbij we elk jaar een tevredenheidsbevraging organiseren bij een andere stakeholder. Eén jaar bevragen we het werkveld (hoofdverpleegkundigen), één jaar de oud-studenten, één jaar de studenten en de vierde groep zijn de medewerkers van de school. De bevraging van de studenten werd in samenwerking met 2 andere scholen opgesteld en afgenomen, zodat we nadien de resultaten kunnen benchmarken.
Uit elke bevraging worden 2 werkpunten gekozen, waarrond een tijdelijke werkgroep wordt opgericht. Daarnaast kiest elke module elk schooljaar zijn eigen werkpunt om aan te werken. De aanpak van al deze werkpunten gebeurt op basis van de PDCA-cirkel en wordt begeleid door de kwaliteitscoördinator. De stand van zaken wordt 2 keer per schooljaar in de kerngroep kwaliteit (een moduleoverschrijdende groep) besproken met mekaar, met als belangrijkste doel van elkaar te leren.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Het jaarverslag CIPO-gewijs
Hoe relevant is de redactie van een jaarverslag voor het beleidsvoerend vermogen van een school? Aan welke criteria moet een jaarverslag beantwoorden om een effectief instrument te zijn? Inhoud? Omvang? Datum publicatie?
Wij proberen al enkele schooljaren om ons jaarverslag te schrijven vanuit de CIPO-indicatoren en er zo niet alleen een intern beleidsinstrument van te maken, maar ook een hapklare brok voor de doorlichting.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Als school kies je een aantal beleidsthema’s, maar hoe ga je op zoek naar de belangrijkste werkpunten en welke doelen stel je voorop? Samen met het team gaat Talentenschool Turnhout op zoek naar manieren om op basis van outputcijfers de schoolwerking, de visie en het beleid te versterken. We zorgen door het verzamelen van outputcijfers dat we vertrekken van een juiste hypothese, stellen concrete doelen en maken een actieplan. Na de uitgevoerde actiepunten bekijken we de effecten en kiezen we de nodige bijsturing. We stellen een paar voorbeelden voor op vlak van vakgroepwerking, op gebied van studiebegeleiding, en op gebied van pedagogisch ICT-beleid.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Kwaliteitszorg: van PDCA naar ontwikkeling en evolutie?
Al doende leer je! De kunst van kwaliteitszorg zie ik als het inzetten van of inspelen op sfeer, tijd, externe prikkels, beschikbare middelen, cultuur, actualiteit en ´fouten´ op een manier dat het onderwijs in je school er beter van wordt.
Aan de hand van concrete projecten (leerlingpanels, afschaffen van de kwaliteitszorgkalender, inzet van tevredenheidsonderzoeken, het werken met afdelingsplannen) licht ik de rol van de actualiteit, interne cultuur en externe prikkels in onze ontwikkeling van kwaliteitszorg op het Staring College toe.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Belang van communicatie in de ontwikkeling van visie
Gepresenteerd op SOK 10 juni 2011