SOK op LinkedIn met actuele artikels over kwaliteitszorg. Bijblijven? Word lid van de SOK-groep op LinkedIn.
We belanden meer en meer in een “tsunami” van data. Hoe zien we door de bomen het bos, welke databronnen zijn echt relevant om een plek te geven in het kwaliteitsverhaal van de school? Waarmee vergelijken we de schooldata om ons een beeld te vormen of we goed bezig zijn? Samen met jullie reflecteren we tijdens onze sessie over welke variabelen in welke databron ertoe doen (wat is de moeite waard om echt op te volgen) en hoe we ze inzetten om onze school/onderwijsleerpraktijk te versterken. De focus van deze sessie ligt op data binnen het reguliere secundair onderwijs.
Gepresenteerd op SOK 31 mei 2024
Excel-bestand 'classificatie gemeentes'
Gepresenteerd op SOK 31 mei 2024
Excel-bestand 'leerlingenkenmerken 2022-2023 BaO'
Gepresenteerd op SOK 31 mei 2024
In de LeerKRACHT-aanpak staat een manier van werken centraal die gebaseerd is op effectiever vergaderen en intenser samenwerken. Leraren gaan bij elkaar in de klas kijken, geven elkaar feedback, bereiden samen lessen voor en denken op basis van data gestructureerd na over resultaten en verbetermogelijkheden. Met deze manier van werken leggen ze de basis voor een cultuur van “elke dag samen een beetje beter”. In deze sessie maak je kennis met de LeerKRACHT-methodiek en ga je met een paar instrumenten aan de slag. Vanuit het traject dat het Paviljoen in Schaarbeek liep, denken we samen na over kleine elementen die je zelf kan inzetten in je school. Deze workshop wordt begeleid door Mieke Bogaerts, expertcoach bij Stichting LeerKRACHT en Sven Moens, directeur van GBS Paviljoen in Schaarbeek, waar sinds 2 jaar met de methodiek wordt gewerkt.
Gepresenteerd op SOK 31 mei 2024
Er is geen gebrek aan data in scholen. Het is dus in principe ook niet zo moeilijk om op basis van die data een aantal prestatie- en kwaliteitsindicatoren te maken. Maar dat is niet de juiste weg. Je moet omgekeerd te werk gaan: eerst bepalen voor welke onderwerpen of doelstellingen indicatoren nuttig kunnen zijn, dan de maatstaven voor de indicatoren te bepalen op basis van data die voorhanden zijn of die vrij eenvoudig verzameld kunnen worden. De nadruk moet dus liggen op relevantie voor het schoolbeleid. Maar wat zijn goede indicatoren?
Gepresenteerd op SOK 31 mei 2024
Do professionals in education really need data to deliver quality? Review our pre-conference webinar on March 14, 2024 to explore this question with Nancy Fichtman Dana, who has studied educators’ use of data to inform practice for over thirty years! Dr Dana will tackle questions such as “What role can data have?”, “What is its added value?”, “How can teachers use data in a simple way?”, “What kind of data are we talking about?”, and “What steps are important when working with data?” This pre-conference webinar is sure to stimulate interesting discussion on ways to combine theory and practice and learn from each other as a lead-in to our live SOK conference.
Data is overwhelming for some, but it can be incredibly beneficial when used well. When we are able to tap into the power of the numbers in the school context, we benefit students, classes, and school communities. This keynote explores the context of data in our current educational landscape, and the importance of everyone knowing the data and being able to engage in data use. Selena unpacks the three key elements of the effective use of data: data literacy, data visualisation, and data storytelling, and discusses the role of data in accountability and quality in our schools.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Kwaliteit is dialoog. De meest wezenlijke kwaliteit in het onderwijs is het moeilijkst objectief te meten. Dat komt omdat onderwijs in de kern een interactie tussen twee mensen is. In die interactie maken leraren onvermijdelijk subjectieve keuzes, verbonden met hun mens- en wereldbeeld. Over die aspecten van kwaliteit kan alleen in dialoog gesproken worden, omdat de 'hele mens' mee doet in die dialoog. Dat vraagt een openheid, die niet vanzelfsprekend is. Het vraagt sensitiviteit op alle dimensies van je mens-zijn. En het vraagt loslaten van het idee dat er een 'beste' uitkomst is in die dialoog. Ondanks die onzekerheden, is die dialoog over kwaliteit noodzakelijk én geeft ze veel voldoening, juist omdat ze gaat over wat wezenlijk is. In deze bijdrage ga ik in op deze opvatting van kwaliteit, kenmerken van de dialoog en geef ik enkele praktische handreikingen om hier in de praktijk mee aan de slag te gaan.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Het is niet verwonderlijk dat de oproep om ‘verantwoording af te leggen’ bij leraren vaak gemengde gevoelens of weerstand oproept. De voorbije decennia is de pedagogische betekenis van verantwoorden immers versmald tot ‘rekenschap afleggen’. Beide termen lijken synoniemen, maar dat zijn ze niet. Integendeel, ze staan voor twee heel verschillende manieren van denken en spreken over goed onderwijs en - bij uitbreiding - over goed of professioneel leraarschap. Rekenschap is een boekhoudkundige term, die een economische manier van denken weerspiegelt, waarbij het gaat om effectiviteit, aantoonbare ‘(leer)winst’ of ‘(leer)opbrengst’. Maar vooral ook om het zich indekken tegen of ‘immuun’ maken voor kritiek. In mijn lezing werk ik die kritische analyse uit. Maar tegelijkertijd houd ik een pleidooi voor pedagogische verantwoordelijkheid als een positief alternatief. Verantwoordelijkheid gaat ervan uit dat leraren in een relatie van zorg en engagement staan ten aanzien van hun leerlingen. Ver-antwoord-elijkheid verwijst naar het ‘antwoord’ geven op de educatieve noden (vragen) van de leerlingen. Dat veronderstelt niet alleen technische expertise (bv. vakinhoudelijke of didactische kennis), maar ook de bekwaamheid om te oordelen wat op een bepaald ogenblik het meest aangewezen, juist, rechtvaardig, passend… is voor de vorming van de leerlingen. In dat oordeel zal het streven naar de curriculumdoelen (kennis, vaardigheden, competenties…) uiteraard een belangrijk criterium vormen. Maar tegelijkertijd weerspiegelen die oordelen ook waardengebonden keuzes, zijn ze dus onvermijdelijk betwistbaar en laten ze de betrokkene emotioneel niet onverschillig. Die morele, politieke en emotionele dimensies vormen de kern van wat ik omschreven heb als de kwetsbaarheid van het leraarschap. Het opnemen van verantwoordelijkheid vereist het erkennen en zelfs koesteren van die kwetsbaarheid. Het staat haaks op het streven naar immuniteit in de vorm van rekenschap. En dus: ja, het afleggen van verantwoording is een vorm van professionaliteit van de leraar. Meer zelfs: het is de plaats bij uitstek waar die pedagogische professionaliteit van de leraar zichtbaar wordt.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Hoe centrale toetsen een te verantwoorden plek geven in de zorg voor onderwijskwaliteit? Het beleidsdebat inzake zinvolheid en vormgeving van centrale toetsen is al twee decennia bijzonder levendig in Vlaanderen. Met de beslissing van de Vlaamse overheid om alle Vlaamse leerlingen vanaf schooljaar 2023-2024 tijdens hun schoolloopbaan vier keer een centrale toets te laten afleggen, is dit thema ook opnieuw bijzonder actueel geworden. In deze sessie nemen we bovenstaande beleidsbeslissing als vertrekpunt en belichten we de verscheidene randvoorwaarden die vervuld dienen te zijn om van deze centrale toetsen een kwaliteitsbevorderend vehikel te maken. We verdedigen de stelling dat Vlaanderen met centrale toetsen zonder meer de bestaande kwaliteitsuitdaging niet het hoofd zal kunnen bieden, maar zonder centrale toetsen ook niet. We verkennen via welke mechanismen centrale toetsen kwaliteitsbevorderend kunnen werken, als een instrument voor ontwikkeling én verantwoording. Daarbij staan we ook stil bij hoe een ondoordachte verantwoordingsgerichte inzet van centrale toetsen sluipend onbedoelde neveneffecten kan hebben.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Doe je de goede dingen? Doe je de dingen die je doet, goed? Welke methodieken kun je inzetten om bovenstaande vragen te beantwoorden? Onderzoek hoeft niet ingewikkeld en tijdrovend te zijn. Saskia von der Fuhr legt aan de hand van haar jarenlange ervaring met onderzoek uit, hoe je het meten van impact laagdrempelig aan kunt pakken. Aan de hand van verschillende voorbeelden, maar ook korte opdrachten, laat ze zien wat er mogelijk is. Denk hierbij aan kwalitatieve en kwantitatieve methoden, aan bestaande en nieuwe data. Elke doelgroep vraagt om een aparte benadering.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Naar verantwoording wordt vaak op een negatieve manier gekeken: het staat haaks op groei en ontwikkeling, en vormt ballast bovenop de kerntaak om kwaliteitsvol onderwijs te organiseren. Is verantwoording afleggen een rem op of net een motor voor kwaliteitsontwikkeling? Aan de hand van deze kernvraag wordt ingegaan op de introductie van inspectie 2.0 en vooruitgeblikt naar het gedifferentieerd doorlichten dat in september 2023 van start gaat. Leidraad daarbij is de keuze om de controlerende rol steeds uitdrukkelijker aan te vullen met stimulerende initiatieven, en zo de impact van het kwaliteitstoezicht te vergroten. In deze sessie wordt verduidelijkt hoe het controleren en stimuleren van onderwijskwaliteit geen tegengestelden zijn, maar elkaar net kunnen versterken. Of anders gezegd: hoe de perceptie van een slagboom kan evolueren naar de ervaring van een krachtige hefboom, waarbij verantwoording en kwaliteitsontwikkeling hand in hand gaan.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Roos Van Gasse neemt je mee in een verhaal rond datagebruik in lerarenteams. Hoe kun je de data die je dagelijks verzamelt (bv. klastoetsen, observaties) nuttig inzetten om je eigen praktijk onder de loep te nemen? En hoe kunnen duurzame interacties met collega’s ontstaan om uit deze data te leren? Deze en nog vele andere vragen rond team-leren uit data voor schoolontwikkeling vormen de basis van deze info.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Toetsen blijken in de (beleids)praktijk een belangrijke rol te vervullen in het onderbouwen van of verantwoorden over kwaliteit van onderwijs. De vraag is echter of en in hoeverre toetsen en hun uitkomsten die rol daadwerkelijk kunnen vervullen. Aan de hand van ruim 55 jaar ervaring in Nederland met diverse vormen van toetsing gaan we in op de moeizame relatie die er is tussen toetsing en het bewaken van onderwijskwaliteit. Achter toetsing gaan in werkelijkheid veelal andere belangen schuil dan die van de leerling en zijn ontwikkeling. Met een kritische blik kijken we naar de huidige rol van toetsing in het (Nederlandse) onderwijs en staan we stil bij de vraag hoe toetsing eruit moet zien om daadwerkelijk een rol te kunnen spelen in het stimuleren van effectief leren.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
We starten met een klassieke definiëring van verantwoording en gaan we na hoe we die kunnen verfijnen en opwaarderen in functie van kwaliteitsontwikkeling. We bekijken welke plaats verantwoording heeft binnen het (dagelijkse) professioneel handelen. Je krijgt ideeën aangereikt over aan wie, waarover en op welke manier verantwoording afgelegd kan worden. We reflecteren ook over de rol die data kunnen spelen. We eindigen met enkele valkuilen bij het gebruik van data voor verantwoording. De info zicht zich zowel tot leraren, beleidsmedewerkers als leidinggevenden.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Wat valt er te leren van vernieuwers binnen zorg en welzijn (in Nederland) als het om verantwoording gaat? Wat zijn de uitgangspunten en nieuwe praktijken van instellingen die de menselijke maat centraal stellen in hun dienstverlening en die het vertrouwen in het vakmanschap van hun professionals als uitgangspunt nemen? De afgelopen jaren ondersteunde Jan Smit zorg- en welzijnsorganisaties in Nederland bij het realiseren van Nieuw Verantwoorden en Nieuw Toezicht. Daarin staat niet het voldoen aan systeemeisen van de buitenwereld centraal, maar het verantwoording afleggen in het licht van ‘de bedoeling’ van het werk, in het licht van wat de organisatie beschouwt als ‘goede zorg’, ‘goed onderwijs’. Dan komt verantwoording weer in handen van professionals, van degenen die in de leefwereld van kinderen het verschil kunnen maken. En worden leren en verantwoorden pijlers voor kwaliteitsontwikkeling. Daar worden professionals blij van. Daar wordt de dienstverlening beter van. Terug naar de essentie. Een veelbelovende en kansrijke zoektocht, tegen de stroom in.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
In de dagelijkse schoolpraktijk ben je voortdurend bezig dingen te veranderen. Of je nu leraar bent, lid van de directie, coördinator bent, of een andere rol vervult, iedereen probeert wel eens iets nieuws uit... Een nieuwe lesmethode in de klas, een aanpak om collega’s mee te krijgen in een nieuwe visie, of je organiseert een training om het team doelgericht te ontwikkelen. Maar hoe kom je erachter in hoeverre deze aanpakken impact hebben? En of leerlingen er ook baat bij hebben? En of het de collega’s in hun vakmanschap versterkt? Dit zijn vragen die zich lenen voor een impactonderzoek. In deze keuzesessie leer je meer over een pragmatische methode om de impact van interventies in jouw school te onderzoeken. De inhoud is gebaseerd op tien jaar ervaring met impactonderzoek in tientallen organisaties.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2023
Dit is onze eerste SOK-talk. Gasten zijn Henk Galenkamp en Jeannette Schut. Enkele onderwerpen: Wat is de verhouding tussen cultuur en structuur in een organisatie? Is het ene belangrijker dan het andere? Hoe kun je disfunctioneel gedrag ontmaskeren als het onder de waterlinie zit? Is een aanspreekcultuur hetzelfde als een professionele cultuur?
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
Zo goed mogelijk lesgeven is wat ons allen in het onderwijs drijft iedere dag. Toch lijkt dat soms anders te zijn zodra het woord kwaliteitszorg valt. Kwaliteitszorg is dan ineens iets van de kwaliteitsmedewerker of de leidinggevende. En onze fierheid over ons werk en onze school maakt plaats voor twijfel en soms zelfs angst. Is een kwaliteitscultuur de oplossing voor deze uitdagingen? Of is een kwaliteitscultuur een modegril in het onderwijs? Wie wordt er beter van een kwaliteitscultuur? En kun je een kwaliteitscultuur wel versterken? In deze keynote wordt ingegaan op bovenstaande vragen en word je op basis van wetenschappelijk onderzoek en praktijkervaring uitgedaagd om kritisch te reflecteren op de aanpak van kwaliteitszorg in jouw school. Daarnaast krijg je handvatten om vanuit een integraal perspectief te kijken naar en te werken aan het versterken van de kwaliteitscultuur in je organisatie.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
Kwaliteit krijgt vorm in de dagelijkse schoolpraktijk, door bevlogen collega’s die met inzet van hun eigen talent het elke dag een beetje beter doen. Waarderend onderzoekende gesprekken houden dat motortje aan de praat en zorgen voor nieuwe inspiratie. Met het ‘discovery’ interview ga je bijvoorbeeld samen op zoek naar hoe ‘kwaliteit’ (van lesgeven bijvoorbeeld) eruit ziet en wat je daarvoor in huis hebt. Door samen te ‘dromen’ van wat nog meer kan, wakker je de energie aan om te blijven bouwen. En met een progressiecirkel of schaalvraag kun je op een enthousiasmerende en inzichtelijke manier evalueren wat je al bereikt hebt – en direct door naar de volgende stap. In deze sessie maak je kennis met deze gesprekstechnieken en de principes erachter, zodat je er op school mee aan de slag kunt.
Gepresnteerd op SOK 2 december 2022
Effectief leren in de klaspraktijk wordt terecht omarmd. Eenzelfde lijn doortrekken in de ontwikkeling van leraren, ondersteuners en leidinggevenden blijkt in de praktijk uitdagend. Dat is zeker het geval in het collectief leren. Toch draagt net dat collectief leren bij aan de verbetering van onderwijskwaliteit. Het collectief leren stimuleert gerichte verbetering en verandering. Een aantal randvoorwaarden dient vervuld te worden om tot effectief collectief leren te komen. Kwaliteit van onderwijs is een samen-verhaal, de ontwikkeling van kwaliteit en dus het leren ook. Vanuit een aantal voorbeelden van goede praktijk plaatsen we het effectief collectief leren in de kijker.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
Wat bepaalt het verschil tussen een High Impact Team en een middelmatig team? High Impact Teams blijven leren. Daardoor behalen ze duurzame resultaten: niet één keer, niet twee keer, maar elke keer opnieuw. High Impact Teaming is niet eenvoudig, want teamwerk is altijd rommelig, ondoorzichtig en onvoorspelbaar. Dé formule voor effectief samenwerken bestaat niet. Elk High Impact Team is er zelf in geslaagd een eigen formule voor succes te schrijven. Tijdens deze presentatie gaan we in op de verschillende bouwstenen van High Impact Teaming en hoe leraren kunnen starten met het schrijven van hun unieke formule voor succes en hoe ze deze formule kunnen omzetten in de praktijk om zo samen tot meer kwaliteitsvol onderwijs bij te dragen.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
‘De best presterende teams maken de meeste fouten’. Uit onderzoek van Amy Edmonson bleek dat de best presterende teams een veilig teamklimaat hadden, waardoor ze hun fouten openlijk bespraken en toegaven. In dat klimaat is kwaliteitsontwikkeling mogelijk. Hoe creëer en stuur je een veilig samenwerkingsklimaat waarin mensen verantwoordelijkheid nemen en er geleerd wordt? Hoe ontwikkelt samenwerking zich in de tijd en hoe houd je deze sprankelend en van betekenis? Niet de urgentie maar vooral de relevantie motiveert tot creatie. Tijdens deze lezing bevraagt Bart Schipmölder je op de vraag wat jij wilt creëren. Om te kunnen sturen, is het nodig dat de doelen gedeeld en helder zijn en je patronen gaat herkennen in de samenwerking. Welke patronen maken deze sterker en welke staan deze in de weg? Hoe voer je daarover het gesprek? Wat ga je doen? Je leert tijdens deze sessie om jouw team, het team van partners met wie je werkt aan kwaliteit, beter te begrijpen en je eigen visie op samenwerken woorden te geven. Wat helpt jouw team de doelen te bereiken en welke patronen staan dat in de weg? Bart Schipmölder reikt je interventies aan die je de volgende dag al kunt inzetten om beweging te creëren in de samenwerking. Hij kleurt zijn verhaal met verschillende voorbeelden en filmfragmenten over samenwerking.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
Wat is een team eigenlijk? En wat voor soorten teams heb je? Hoe hangt samenwerken af van de onderlinge afhankelijkheid? Wat doe je met (te) grote teams? En wat doe je met teams die volledig disfunctioneren: zogenaamde probleemteams? We gaan in op de verhouding tussen boven- en onderstroom. Welke patronen kun je daarin snel herkennen? En welk type interventies kun je doen wanneer je vindt dat de onderstroom hinderend wordt?
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
Wat als ik je zou vertellen dat kwaliteit in de kern niet zo heel veel te maken heeft met programma’s, processen en structuren? Maar met de verbondenheid met elkaar en het collectief doel? Je zou wat ongemakkelijk worden misschien. En toch hoeft dat niet. Als je namelijk een kwaliteitscultuur realiseert op basis van ieders verbondenheid met elkaar en het gezamenlijk doel kom je veel sneller en gemakkelijker tot je doel dan je zou denken. Mag je dan helemaal geen programma’s, processen en structuren meer inzetten? Jawel hoor, als ze maar dienstbaar zijn aan het collectief doel. Rianca Evers-den Ouden laat je in haar bijdrage zien hoe je met Samensturing op een praktische en duurzame manier een kwaliteitscultuur realiseert, en daarmee de effectiviteit en bevlogenheid van je medewerkers ook nog eens verhoogt.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
In deze bijdrage doorloopt Myrte Legemaate vanuit een integraal perspectief de mogelijke stappen om de kwaliteitscultuur te versterken. Wat staat mogelijk eigenaarschap in de weg? Welke kansen liggen er? Tevens worden enkele voorbeelden uit de praktijk besproken. Je wordt meegenomen aan de hand van een werkblad om een analyse van de eigen kwaliteitscultuur in de school te maken en om te komen tot inzichten en handvatten voor versterking van de kwaliteitscultuur.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
In deze bijdrage doorloopt Myrte Legemaate vanuit een integraal perspectief de mogelijke stappen om de kwaliteitscultuur te versterken. Je wordt meegenomen aan de hand van een werkblad om een analyse van de eigen kwaliteitscultuur in de school te maken en om te komen tot inzichten en handvatten voor versterking van de kwaliteitscultuur.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2022
Het denken over veranderen beweegt zich tussen eenzijdige perspectieven: hiërarchische ‘top-down’ en zelfsturing. Co-creërend veranderen vraagt samenspel waar betrokkenen hun professionele ruimte invullen binnen, op basis van co-creatie ontwikkelde, begrenzingen. Het vraagt leiderschap, van een ieder, om de spelregels te ontwikkelen én te bewaken. Hoe ga je om met de onvermijdelijke spanningen tussen de belangen van het ‘deel’ én die van het ‘geheel’. Hoe hanteer je ‘regels/protocollen’ in een ‘bijzondere’ situaties? Eerlijk is niet altijd rechtvaardig.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
Veranderen draait om gedrag: het gedrag van anderen dat je probeert te beïnvloeden én het eigen gedrag waarmee je dat doet. En iedereen met een beetje levenservaring weet dat dit behoorlijk complex is. In deze keynote legt Ben Tiggelaar uit wat hierbij komt kijken. Evidencebased én superpraktisch. Met aandacht voor: - Het hart van de verandering: gedrag. - Abstracte wensen vertalen naar concreet gedrag. - Jezelf en anderen helpen in actie te komen.
Veranderprocessen kennen vele gezichten. Radicaal of met mondjesmaat. Succesvol veranderen is echter niet alleen een te plannen gebeurtenis. Het helpt te kunnen vertrekken vanuit een passende schoolcultuur. Deze sessie brengt in kaart wat medewerkers veranderbereid maakt. Daarbij zoeken we houvast in de zogenaamde onderzoekende schoolcultuur. Een onderzoekende houding bij medewerkers getuigt van nieuwsgierigheid, bewust zijn van de eigen veronderstellingen, van perspectief durven wisselen en tot inzicht willen komen. We brengen in kaart op welke manier een onderzoekende schoolcultuur het bindmiddel kan zijn tussen professioneel handelen, verbeteren en veranderen, en kwaliteitszorg. De sessie geeft inzicht in wat schoolleiders en leerkrachten kunnen doen om een onderzoekende houding te stimuleren.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
Verandering doorvoeren vraagt heel wat kunde, inspanning en afstemming. Maar waar draait het bij de implementatie in essentie echt om? En waar leg je best het accent? Hoe krijg je iedereen mee in de verandering? Volstaat een sterke en aanhoudende communicatie om iedereen de beoogde verandering te laten begrijpen, of is hier meer voor nodig? Leidt het opzetten van participatie altijd tot meer betrokkenheid, of maak je er de vertrouwensrelatie met het management enkel slechter mee? Alvast enkele vragen die we in deze sessie zullen beantwoorden aan de hand van sprekende verhalen en wetenschappelijke evidenties. We vertrekken vanuit een overkoepelend change management kader, waarna we inzoomen op hoe je via gerichte communicatie en participatie medewerkers zowel helpt betekenis te geven aan de verandering als hun betrokkenheid bij de verandering helpt te versterken. We eindigen de sessie met een concreet hanteerbare methodologie voor het opzetten van effectieve participatiemomenten.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
Om succesvol te veranderen, zijn er twee elementen van het grootste belang. Het eerste element is het veranderverhaal dat mensen een concreet kompas geeft om andere keuzes te maken - in zowel concrete dagelijkse dilemma's als ook bij (strategische) inrichtingsvraagstukken. Het tweede is de constatering dat de verandering van binnenuit komt, maar niet vrijblijvend is. In deze paradox wordt iedereen eigenaar van de verandering. Maar hoe doe je dat? En wat betekent dat voor de cijfers die je wel of niet geeft, of hoe je leerlingen wel of geen kruisjes geeft als ze iets 'fout' hebben gedaan?
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
In deze mini-masterclass wordt concreter ingegaan op de tools van deep democracy. Enkele praktijkvoorbeelden illustreren deze tools.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
We onderzoeken samen wat verandering echt betekent en hoe daarin aandacht moet zijn voor de liminale fase van een transitie, de overgangsfase die zo cruciaal is om draagvlak te creëren. We zetten de schijnwerpers op het belang van psychologische veiligheid en de creatieve kracht van conflict. ‘Van zondebok naar zebra’ is een beeld dat een heel ander perspectief geeft op de groepsdynamische processen die een transitie laten slagen of mislukken. Weerstand wordt inzet en zet een poort open naar collectieve wijsheid. Deze presentatie is gebaseerd op transitiedenken en deep democracy.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
Er was eens… een tijd waarin het woord ‘verandering’ gebruikt werd om de fase tussen twee stabiele periodes aan te duiden. Vandaag is onze ervaring radicaal anders: verandering lijkt een constant gegeven. Alsof veranderen permanent is. Hoe ontwikkel je dan een schoolcultuur waarin alle betrokkenen het continue veranderen mee vormgeven? Het vraagt een visie op schoolleiderschap als gedeeld leiderschap. Waarderend onderzoek is een benadering die uitnodigt om alle stemmen in de ruimte te brengen om samen te werken aan een toekomstproject voor de school. We illustreren het potentieel van waarderend onderzoek aan de hand van een innovatieproces in een middelbare school.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
Hoe kunnen we succesvolle vernieuwingen verder uitbouwen binnen en buiten de eigen klas? Hoe kunnen we een geslaagde verandering binnen een school verspreiden naar andere scholen? Wat moeten we doen wanneer de externe ondersteuning wegvalt? Wat gebeurt er wanneer de middelen verdwijnen of de prioriteiten veranderen? Wat met de vernieuwingen naar aanleiding van de pandemie? Een belangrijke uitdaging voor scholen is niet zozeer het gebrek aan innovaties, maar wel het beklijven hiervan in de praktijk. Tal van vernieuwingsinitiatieven blijken van korte duur te zijn en scholen staan voor de uitdaging om vernieuwingen te verspreiden binnen of buiten de eigen school. De focus van de presentatie ligt op het analyseren, begeleiden en beoordelen van veranderingsprocessen in scholen. In deze presentatie wordt een schematisch overzicht geboden van verschillende factoren (innovatie-specifieke, individuele, relationele, structurele, …) en hun samenspel ten behoeve van duurzame veranderingsprocessen op school. Deze presentatie is gericht op iedereen die met veranderingsprocessen op school bezig is (leraren, coördinatoren, directies, interne en externe schoolontwikkelaars).
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
Veranderen met ziel en zakelijkheid is oog hebben voor de harde en zachte kanten van verandering. Voor gedrag van mensen, maar ook voor resultaten. In deze presentatie focust Lenette Schuijt op de balans tussen verandering en stabiliteit. In de natuur wisselen perioden van intense groei en schijnbare rust elkaar af. Juist vanuit stilstand kun je weer vernieuwen. Hoe zorgen we voor rustperiodes nu verandering een nieuwe constante lijkt te zijn? Hoe komen we vanuit rust weer tot beweging? En waaraan ontlenen we stabiliteit in perioden van hevige verandering?
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
In onderwijs wordt heel wat veranderd. De ene vernieuwing is nog niet goed en wel onderdeel van het schoolgebeuren of er wordt alweer wat nieuws gestart. Vaak is het onduidelijk wat de opbrengst is van een verandering, hoe het leren van de leerlingen er beter van wordt of hoe het de schoolontwikkeling verder brengt. Dat werkt demotiverend en verhoogt de werkdruk. Hoe kunnen we veranderingen anders organiseren?
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
Co-creatie veronderstelt vrijmoedig spreken: zeggen wat je denkt en doen wat je zegt. Hoe bevorderen leidinggevenden en leerkrachten samen deze praktijk? Wat vraagt dit aan emotionele rijpheid en morele moed? Hoe doorbreek je morele zwijgzaamheid? Hoe ga je om met disfunctionele patronen in de ‘onderstroom'? Hoe bewaak je de ‘bedoeling’ van de organisatie?
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2022
Achtergrondinformatie bij de presentatie van Ben Tiggelaar.
Meegegeven op SOK 3 juni 2022
Wat maakt dat mensen met de beste bedoelingen er vaak in slagen om samen een situatie waar ze eigenlijk geen van allen tevreden mee zijn, te creëren en in stand te houden? Wat maakt dat mensen zich vaak slachtoffer voelen van een cultuur die ze niet wensen, terwijl ze die met hun eigen gedrag keer op keer bevestigen? Wat zijn de mechanismen die ons gedrag zo sturen? Wat komt erbij kijken om een verandering echt te laten beklijven? Deze vragen sluiten aan bij de fascinatie van velen met het veranderen van samenwerkingspatronen. Ze komen voort uit de betrokkenheid bij het vergroten van het collectieve leervermogen van organisaties. Dit artikel biedt achtergrondinformatie bij de lezing van André Wierdsma op het SOK-congres van 3 juni 2022.
Achtergrondinformatie SOK 3 juni 2022
Het merendeel van de veranderingsprocessen wordt vormgegeven vanuit het reizigersmodel. Op basis van een blauwdruk over de gewenste situatie (het eindplaatje) en een stappenplan om het te realiseren wordt de verandering vormgegeven. Onderzoek naar de effectiviteit van deze veranderingsstrategie geeft aan dat ongeveer twee derde van deze processen niet de gewenste resultaten heeft. In deze bijdrage wil André Wierdsma het denken over organiseren, veranderen en leren uitbreiden. Dit artikel biedt achtergrondinformatie bij de lezing van André Wierdsma op het SOK-congres van 3 juni 2022.
Achtergrondinformatie SOK 3 juni 2022
Normatieve professionalisering is het proces waarin professionals, in dit geval dus managers, met elkaar in gesprek gaan om elkaar te bevragen op de wijze waarop ze beslissingen nemen. Om hun vakmanschap te versterken zouden managers elkaar op moeten zoeken om aan de hand van concrete casuïstiek elkaar te consulteren. Met normatieve professionaliteit wordt de morele dimensie van besluitvormingsprocessen in het licht gezet, Dit artikel biedt achtergrondinformatie bij de lezing van André Wierdsma op het SOK-congres van 3 juni 2022.
Achtergrondinformatie SOK 3 juni 2022
Van bestuurders en managers mag verwacht worden dat zij als ‘oudersysteem’ de waarden van de organisatie ontwikkelen en onderhouden. Juist in periodes met morele discussies en belangen is het belangrijk dat zij als rolmodel opereren door positie te kiezen bij de afweging van conflicterende belangen en waarden. Ze zijn inspirerend als ze moreel leiderschap tonen. Dan kunnen ze vanuit die verworven positie ook corrigeren vanuit waarden. In de praktijk betekent dit dat als zij ingrijpen op amoreel gedrag ze dan ook concreet benoemen welke geldende normen, voortkomend uit de waarden, geschonden worden. De waarden gaan dan leven en krijgen voor iedereen in de organisatie betekenis in de praktijk. Dit artikel biedt achtergrondinformatie bij de lezing van André Wierdsma op het SOK-congres van 3 juni 2022.
Achtergrondinformatie SOK 3 juni 2022
Hoe werk je aan schoolbrede routines op vlak van feedback aan leerlingen? Hoe zorg je ervoor dat zowel op klas- als schoolniveau leraren mee zijn in de visie op feedback? Als elke leraar een andere aanpak en andere routines heeft, gaat er veel tijd verloren. Tijd die niet aan het vak zelf wordt besteed. We focussen op datgene wat de individuele leraar en klas overstijgt: een feedbackcultuur die als evident aanvoelt, met voldoende vrijheid in de manier waarop het in elke klas vorm krijgt.
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
Uren spenderen aan correctiewerk en feedback geven, maar vervolgens merken dat leerlingen er te weinig mee aan de slag gaan? Ontdek in deze lezing hoe het anders kan: feedback als wezenlijk onderdeel van je lesaanpak met als centrale vraag "Wat doet leerlingen leren?" Maak kennis met drie thema’s uit het boek 'Feedback in de klas: verborgen leerkansen': - Heldere kwaliteitsverwachtingen - Feedback als startpunt - Leerlingen als feedbackgevers en -zoekers Bij elk thema horen concrete werkvormen. Je wordt meteen aangemoedigd om de vertaalslag naar je eigen context te maken. Wat doe je al? Waar zie je nieuwe kansen? Wat is haalbaar?
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
Even the highest-quality feedback on students’ work will not have an impact on their development unless students actively engage with and implement the advice. The literature, alongside anecdotal reports of educators, often paint a negative picture of students’ willingness to read and enact feedback. My recent programme of research has focused on students’ cognitive, motivational, and emotional landscapes and how they influence the ways in which students receive, process, and implement feedback on their work. In this talk, I will argue that the power of feedback for effective learning is fundamentally an issue of design, where opportunities for students to develop the skills required for effective use of feedback, and opportunities to apply feedback, can transform the role of students in assessment.
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
For students to get the most out of their feedback, they need to develop the skills that support effective use of feedback. Drawing upon the feedback ‘recipience skills’ proposed by Winstone et al. (2017), and the framework for student feedback literacy proposed by Carless and Boud (2019), this workshop will provide participants with the opportunity to explore ways of embedding the development of these skills and capacities within their work with students.
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
Wat heeft effectieve feedback op je school te maken met de thermostaat in jouw woonkamer? Hoe zorg je ervoor dat de aarzeling om feedback te geven aan collega’s kleiner wordt? Welk gedrag draagt bij tot de effectiviteit van je feedback? Ben jij een cheerleader, een commandant of beide? Wat zijn randvoorwaarden die de effectiviteit van feedback in je school versterken? Kun je feedback geven als jouw tijd beperkt is? Onder meer rond deze vragen biedt deze presentatie van Yves Larock je inspiratie. Hij brengt op wetenschap gebaseerde inzichten voorbeelden uit de dagelijkse schoolpraktijk en nodigt je uit tot reflectie én actie.
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
Feedback is één van de belangrijkste factoren die het leren kunnen beïnvloeden. Hoe komt het dat sommige leerlingen heel vaak feedback krijgen en andere veel minder? Hoe komt het dat sommige feedback het leren een enorme boost geeft, terwijl andere feedback het leren net afremt? Hoe komt het dat sommige leerlingen met plezier met de feedback aan de slag gaan, terwijl anderen zich er net van afkeren?
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
Feedback geven en verwerken, peer feedback, leerlingen in de leerhouding en het zweet op de goede rug. Zomaar wat thema’s waar momenteel veel aandacht voor is. Maar wat is daarvoor nodig? Aan de hand van concrete lesvoorbeelden bespreken we de cyclus van formatief werken. We zoomen in op fase 1 (verwachtingen verhelderen) en de fasen 4 en 5 (feedbackgeletterdheid en passende vervolgacties nemen). Daarbij verbinden we de lesvoorbeelden aan enkele recente onderzoeken van R. Sadler, D. Nicol en D. Boud.
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
In deze sessie ontdek je hoe je leerlingen op een waarderende manier kan coachen naar groei. We gaan in op de essentiële elementen van een krachtig coachgesprek. Je krijgt een aantal praktische tips mee en een handig stappenplan waarmee je meteen meer kracht en structuur kan toevoegen aan je coachende gesprekken met leerlingen.
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
Feedback geven en verwerken en de rol van peer- en self-feedback zijn enkele terugkerende onderwerpen als het gaat om formatief werken in de taallessen. Hoe geef je effectieve feedback op taalproductie en op het taal(leer)proces? En hoe doe je dat met grote klassen? Welke rol heeft de leerling daar zelf bij en hoe kan effectieve groepsfeedback er in de taalles uitzien? Aan de hand van concrete lesvoorbeelden bespreken we de cyclus van formatief werken. Daarbij verbinden we de lesvoorbeelden aan enkele recente (taal)onderzoeken van K. Elving, J. Hattie en D. Nicol.
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
Werknemers hebben gelijk als ze denken dat hun beoordeling niet eerlijk tot stand komt. Kilian Wawoe van de Vrije universiteit van Amsterdam deed jaren onderzoek naar evaluaties in verschillende organisaties. Zijn conclusie: de jaarlijkse evaluatie van werknemers door managers is demotiverend en heeft geen positief effect op de prestatie. Kortom, het proces van beoordelen kost veel tijd en levert vooral frustratie op. Afschaffen dus? Ja! Maar het doel dat we willen bereiken met het beoordelen blijft wel relevant: we willen prestaties verbeteren, werktevredenheid verhogen, burn-out voorkomen, etc. Je krijgt een alternatief voor het traditionele beoordelingsgesprek. Wetenschappelijk getoetst en praktisch gebracht, krijg je nieuwe inzichten die je de volgende dag meteen kunt toepassen.
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
In het denken en praten over feedback hebben we het niet meer alleen over hoe je goede feedback kunt geven, maar ook over hoe je feedback kunt ontvangen. Feedbackgesprekken met collega’s kunnen soms moeilijk en confronterend zijn. In het Westerveldraamwerk laten we zien wat je kunt doen om bij te dragen aan een constructief en effectief feedbackgesprek. In een feedbackgesprek onderscheiden we de rollen van feedbackgever en feedbackgebruiker. Beiden hebben een aantal belangrijke verantwoordelijkheden om zo’n gesprek constructief te voeren en ervoor te zorgen dat er echt een mogelijkheid tot leren wordt gecreëerd. We bespreken het raamwerk aan de hand van een aantal concrete casussen.
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
Hoe creëer je een schoolomgeving waar mensen met volle goesting komen werken? We staan stil bij: - wat mensen echt nodig hebben om bezieling te voelen; - enkele simpele maar effectieve manieren om de goesting en motivatie te verhogen. Je krijgt meer inzicht in de nieuwste wetenschappelijke inzichten inzake motivatie en bezieling op de werkvloer + je stapt buiten met een aantal praktische tips om het geleerde toe te passen in de praktijk.
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
Er is de laatste tijd steeds meer aandacht voor een zogenaamde actieve rol van leerlingen in het feedbackproces. Maar wat wordt daar nu eigenlijk precies mee bedoeld? Wat verwachten we eigenlijk van leerlingen en hoe kunnen we hen dat duidelijk maken en hen daarbij helpen? Hiertoe ontwikkelde Renske de Kleijn een model voor het feedbackproces van de leerling, dat bestaat uit de 4 stappen: feedback vragen, feedback analyseren, feedback toepassen en feedback terugkoppelen. We bespreken per stap hoe we leerlingen hierbij kunnen helpen, zodat ze dit op termijn zelf en zonder hulp kunnen doen.
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
De Vlaamse Scholierenkoepel ontwikkelde een betrouwbare feedbacktool voor leerkrachten. Daarmee kun je digitaal en gratis zinvolle feedback opvragen bij leerlingen. We geven een demo en vertellen meer over het onderzoek dat achter deze tool zit. Waarom zou een leerkracht feedback vragen? Wat is zinvolle feedback? Welke voorwaarden moet je creëren om betrouwbare feedback te vragen? En niet te vergeten: hoe kun je daarna concreet met de resultaten aan de slag gaan?
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
Leerlingen leren goed schrijven door regelmatig te werken aan korte schrijfopdrachten. Hierdoor merken leerlingen dat zij steeds makkelijker hun woordkennis wendbaar kunnen gebruiken. Leraren zien echter vaak op tegen het vele correctiewerk. Maar waarom zou de leraar alle opdrachten van feedback moeten voorzien? We bespreken op welke wijze we leerlingen meer kunnen betrekken bij het geven en verwerken van (peer) feedback op schrijfproducten. Dit is niet alleen prettig voor de leraar maar het zorgt ook voor een hogere leeropbrengst bij de leerlingen.
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
Onder de titel ‘De onuitputtelijke kracht van constructieve feedback’ begon ik een vijftal jaar geleden te bloggen over het belang van feedback in de onderwijscontext. Mijn blog ‘Delenderwijs.net’ werd een reflectiekamer voor mijn eigen onderwijspraktijk. Tijdens deze presentatie toon ik de belangrijkste bevindingen die ik in mijn zoektocht tegenkwam. Hoe belangrijk is feedback voor onderwijskwaliteit? Wanneer dreigt het ballast te worden? Hoe bewaken we als onderwijsprofessionals het evenwicht?
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
Wat betekent het om feedback te ontvangen? Heb je volgende reacties wel eens ervaren? Eindelijk! Daar zat ik al lang op te wachten. Oei, hier schrik ik van. Dat is een cadeautje. Nee, bedankt! Niet van jou. Nee, bedankt, niet nodig. Wat moet ik ermee? Fijn dat je me dit durft te vertellen. Ik begrijp je nu beter. Hier kan ik iets van leren. Auw! Hier lig ik wakker van. Ik leg mijn hoofd alvast klaar op het hakblok. En ik heb jou ook nog iets te zeggen. Oei, dat was niet de bedoeling. Ik herken er niets van. Waar gaat dit écht over? We onderzoeken samen waar deze reacties vandaan komen, wat je er verder mee kan doen en hoe ‘puzzelen’ een nieuwe piste kan aanreiken.
Gepresenteerd op SOK 3 december 2021
Leerkrachten zijn het gewoon zelfstandig te werken, veel verantwoordelijkheid op zich te nemen en te zorgen voor hun leerlingen. Maar zijn zij ook gewend om goed voor zichzelf te zorgen? Of hebben zij daar ook hun andere collega’s en leidinggevenden bij nodig? We reiken concrete tools aan om signalen op te vangen, te weten wat we met deze signalen moeten doen en hoe elkaar te ondersteunen bij persoonlijke valkuilen. Sociale steun van collega’s, leidinggevenden, maar ook van andere actoren in het onderwijsnetwerk is immers een belangrijke buffer om stress gerelateerde problemen niet te laten escaleren.
Gepresenteerd op SOK Online 4 juni 2021
Het werkklimaat heeft een grote invloed op medewerkers en de school als organisatie. Als leidinggevende, middenkader, vakcoördinator,… kun je hieraan veel bijdragen. We staan vooral stil bij wat een positief werkklimaat of een veerkrachtig team inhoudt, wat de veerkracht in een team versterkt, wat het saboteert en wat het oplevert voor het welzijn en de loyauteit van de medewerkers, de reductie van ziekteverzuim en continuïteitsverlies, de tevredenheid van je doelgroep: de kinderen en ouders,... Je krijgt vanuit een onderbouwd kader heel wat inzichten, tips en handvaten mee om geïnspireerd aan de slag te gaan en meer grip te hebben, te krijgen en te houden op een positief werkklimaat of veerkrachtig team.
Gepresenteerd op SOK Online 4 juni 2021
Als leerkracht haal je voldoening uit je job. Het samenwerken op school vraagt toewijding en energie. Om je inspanningen maximaal te laten renderen, is het belangrijk om geregeld stil te vallen en te reflecteren over jezelf in je rol als leerkracht, je ontwikkeling doorheen je loopbaan, het samenwerken in je schoolteam en het efficiënt (blijven) aanpakken van je opdrachten. De verkregen inzichten vergroten je veerkracht en versterken je goesting in het lesgeven. Theoretische kaders, specifiek vertaald naar het onderwijs, zetten je aan tot zelfreflectie en het kiezen van authentieke en oplossingsgerichte stappen. De inhouden passen zowel voor startende lente-leerkrachten als voor doorgewinterde collega’s.
Gepresenteerd op SOK Online 4 juni 2021
Informatie-uitwisseling kent geen limieten en (digitale) communicatie kent geen grenzen. We kunnen 24/24, 7 dagen op 7 bereikbaar zijn. Dat heeft zijn voordelen maar ook zijn nadelen. Hoe gaan we om met hyperconnectiviteit, bereikbaarheid en de verleiding tot afleiding van o.a. onze smartphone?
Gepresenteerd op SOK Online 4 juni 2021
Ondersteunend document. Trends van invloed die van invloed zouden kunnen zijn op scholen
Getoond op SOK 29 november 2019
Ondersteunend document. De professionele leergemeenschap in het onderwijs Duurzame schoolontwikkeling Omgaan met ouders Succesvolle schoolprofilering Strategisch omgaan met onderwijshuisvesting vanaf 2015 Onderwijskundig leiderschap Gesprekkencyclus: van zinvol naar betekenisvol Onderzoeksmatig leiderschap Handboek onderwijsrecht: Actuele wet- en regelgeving in het primair onderwijs op een rij Kansrijke medezeggenschap in het onderwijs: Samenwerken, meedenken en mee-ontwikkelen Druk druk druk: Slimmer organiseren in het onderwijs Hoe komen we van deze rotonde? Veranderend toezicht: Werken aan wederzijds vertrouwen tussen school en inspectie Werken aan pedagogische sensitiviteit in je team Sociale veiligheid in school: Een handreiking voor schoolleiders Integrale kindcentra: Van visie naar uitvoeringspraktijk Startende leraren in het po en vo: Goede begeleiding aan het begin van de loopbaan Over het schoolhek heen. Interdisciplinair samenwerken: ontwikkelkansen voor professionals en leerlingen Leidinggeven aan onderwijsinnovatie met ict. Sturen op beweging Beter leren door groepsdynamiek. Van multi-intensief naar groepsdynamisch onderwijs
Getoond op SOK 29 november 2019
Ondersteunend document. OESO Skills Studies OESO Skills Strategie Vlaanderen Evaluatie en Aanbevelingen Managementsamenvatting
Getoond op SOK 29 november 2019
Ondersteunend document. Over Spaced Practice, Spaced Practice, Verwerking, Interleaving, Concrete Voorbeelden, Dual Coding
Getoond op SOK 29 november 2019
Responsive teaching combines evidence about how people learn, from cognitive science, with the strategies of formative assessment. This evidence and practice addresses six problems all teachers face, including: - What should we prioritise teaching when we have so little time? - How can students know what success looks like? - How can we know what students have understood? This session will offer both the evidence and practical strategies to use in your next lesson.
Gepresenteerd op SOK 29 november 2019
Een leven lang ontwikkelen wordt een must voor iedereen om zich staande te kunnen houden in deze snel veranderende, digitale wereld. De basis voor een leven lang ontwikkelen wordt gevormd door het eigenaar willen en kunnen zijn van het eigen leerproces. Zelfgestuurd leren is hierbij een belangrijke vaardigheid. Zelfgestuurd leren vraagt behoorlijk veel van leerlingen. Ze moeten hun eigen leerproces kunnen reguleren. Motivatie is een doorslaggevende factor en leerlingen hebben verschillende leerstrategieën nodig om optimale leerresultaten te behalen. Jij hebt als leraar een cruciale rol bij de ontwikkeling van zelfgestuurd leren en het versterken van het eigenaarschap van leerlingen over het eigen leerproces. In deze lezing gaan we in op deze uitdagende opdracht voor jou als leraar.
Gepresenteerd op SOK 29 november 2019
Wat is het verschil tussen feedback en feetback? Waarom is “hoe evalueren” pas de derde in een rijtje van vier vragen? Is peerevaluatie effectiever dan evaluatie door de leerkracht? Komt evaluatie voor of na het leren? Op al deze vragen geef ik tijdens mijn presentatie een antwoord. En vervolgens mogen de aanwezigen evalueren wat ze geleerd hebben....
Gepresenteerd op SOK 29 november 2019
Feedback is powerful but getting it right is hard: students' needs differ and our time is limited. This presentation will examine ways to offer feedback quickly and sustainably. We'll tackle problems like: - How can we ensure students benefit from feedback? - How can we guide students while also building independence? - How can we offer effective, frequent feedback without marking late every night? The session will share the evidence and practical techniques and we will use these to craft the perfect feedback message.
Gepresenteerd op SOK 29 november 2019
Het Referentiekader voor Onderwijskwaliteit zet scholen voor de uitdaging om bij elke leerling maximale leerwinst te realiseren. Wat is dat nu precies, leerwinst? en: Hoe kunnen we die leerwinst meten? zijn regelmatig terugkerende vragen. We gaan die vragen zeker niet uit de weg, maar we willen in deze sessie vooral focussen op een vraag die voor ons nog belangrijker is: hoe kunnen we als leraar, als lerarenteam, als school leerwinstgericht werken? Hoe geven we ons team een leerwinstgerichte mindset? Hiertoe proberen we concrete handvaten aan te bieden.
Gepresenteerd op SOK 29 november 2019
We hebben het altijd over wat werkt in onderwijs, maar… even belangrijk is om te weten hoe je leren kan hinderen. Hattie schreef enkele jaren geleden een mooi overzicht van duidelijk bewezen niet-effectieve aanpakken in onderwijs. In deze presentatie wordt dit overzicht uitgebreid en geduid en leer je hoe je er voor kan zorgen dat je leerlingen en studenten minder oppikken van je lessen. Dit alles natuurlijk met maar 1 bedoeling: voorkomen dat dit gebeurt.
Gepresenteerd op SOK 29 november 2019
Wat is de (on)zin van technologische tools voor onderwijs? Welke tools helpen de kwaliteit van onderwijs vooruit en welke niet? Hoe bepaal je of een app didactische meerwaarde biedt, of louter een leuke gadget is? Hoe benoem je de didactische meerwaarde, als die er is? Hoe maximaliseer je die meerwaarde? Kortom: welke kaders zijn er om de inzet van technologie in onderwijs te evalueren?
Gepresenteerd op SOK 29 november 2019
De tijden zijn onzeker. Vroeger kwamen en gingen banen, maar het tempo was enigszins bij te houden. Vandaag gaat het een stuk sneller. De grote vraag is dus, hoe bereiden wij mensen hierop voor? Volgens veel bedrijven, beleidsmakers en onderwijsgoeroes zijn de zogenoemde 21e-eeuwse vaardigheden het antwoord. Maar helaas klopt dit niet. Paul A. Kirschner, emeritushoogleraar Onderwijspsychologie aan de Open Universiteit en eigenaar van kirschner-ED, zal uitleggen waarom niet. Hij zal beginnen met een bespreking van het probleem van het opleiden van de jeugd voor (nog) niet bestaande banen. Vervolgens behandelt hij waarom het modebegrip 21e-eeuwse vaardigheden onzin is (tipje van de sluier: mensen beschikken al eeuwen over de meeste, een aantal zijn überhaupt geen vaardigheden, en van de hele lijst blijven er twee over!). Vervolgens zal hij de onzin van generieke vaardigheden bespreken uit evolutionair psychologisch oogpunt. Is het mogelijk om een probleem op te lossen of zinvol over iets te communiceren als je er zelf geen kennis over hebt, laat staan iemand te leren hoe dat moet? Tot slot behandelt hij een aantal evidence-informed (door bewijs geïnformeerde) onderwijstheorieën en cognitief psychologische theorieën, en hoe die wel zorgen dat er goed onderwijs kan worden gemaakt om de mens toekomstbestendig te maken.
Gepresenteerd op SOK 29 november 2019
De schrijver Mark Twain zei ooit: “In religie en de politiek komen de meningen en overtuigingen van mensen vooral uit de tweede hand en worden overgenomen zonder inspectie”. Helaas lijkt dit ook het geval als het over leren gaat. Onderwijskundigen, docenten, onderwijsinnovatoren en hervormers, politici, bestuurders, en adviseurs staan allemaal in de rij om te laten zien hoe modern en vooruitstrevend zij (kunnen) zijn. Zij roepen van alles en kopen en implementeren naar hartenlust niet op basis van goede wetenschap, maar vooral op basis van geloof, filosofie en/of een aantal hardnekkige mythes. Gevolg hiervan is slecht onderwijs, innovatiemoeheid en ontevreden mensen (docenten, ouders / verzorgers, leerlingen / studenten). Deze presentatie zal goed kijken (dat wil zeggen vanuit de wetenschap) naar een aantal broodjeaapverhalen zoals dat de mens kan multitasken, dat wij digital natives / homo zappiëns zijn geworden, dat het overdragen van kennis niet nodig is omdat het “allemaal op internet staat”, 21e-eeuwse vaardigheden, enzovoorts… die zich als lopende vuurtjes door de maatschappij verspreiden, ook door mensen die het beter (zouden) moeten weten.
Gepresenteerd op SOK 29 november 2019
Lessen geven waarin élke leerling de kans krijgt om bij te leren, is en blijft de kerntaak van een leraar. Om tot een goede les te komen, is het belangrijk om te begrijpen hoe en wanneer leerlingen bijleren, wanneer het enkel “lijkt” alsof er geleerd wordt en wat het leren belemmert. We delen met jou de meest recente wetenschappelijke fundamenten op het vlak van leren en instructie. Deze inzichten kunnen je hopelijk helpen bij het ontwerpen van een onderwijspraktijk waarin optimaal geleerd én onthouden kan worden.
Gepresenteerd op SOK 29 november 2019
Formatief toetsen, hoe doe je dat in de klas? Mag ik geen cijfers meer geven? Moet ik meer feedback geven? Kan dat wel voor mijn klassen en kost het niet te veel tijd? Tijdens deze sessie gaan we samen aan de slag met dit soort vragen. In deze interactieve presentatie gaan we in op de theorie over en praktijk van formatief toetsen. Hierbij maken we gebruik van concrete voorbeelden in de vorm van video’s. Aan de hand van deze video’s en een vragenlijst gaan we ook reflecteren op je eigen lessen en nadenken over hoe je formatief toetsen (beter) kan inzetten in je lessen. Je verlaat deze sessie met concrete ideeën voor het inzetten van formatief toetsen in je eigen les.
Gepresenteerd op SOK 29 november 2019
In deze presentatie maak je kennis met formatief evalueren: wat is het, hoe werkt het en waarom doen we het eigenlijk? Dat doen we aan de hand van de cyclus van formatief evalueren (Gulikers & Baartman, 2017). Elke fase lichten we toe aan de hand van concrete voorbeelden uit basisonderwijs en secundair onderwijs, bij verschillende vakken. We gaan na wat het ene voorbeeld formatiever maakt dan het andere. Aan het einde van de presentatie gaan we na hoe formatief we zelf werken in onze lessen. Dat doen we aan de hand van de zelfscan. Denk je ook alvast na over je eigen voorbeelden van formatieve lespraktijken?
Gepresenteerd op SOK 29 november 2019
De discussie laait op. Staat het toevoegen van kennis centraal in het onderwijs, of moeten we nu juist zaken als creativiteit, samenwerken en nieuwsgierigheid stimuleren? En hoe zit dat nu met extrinsieke en intrinsieke motivatie? Ik bespreek deze vragen vanuit hedendaagse kennis over hoe de hersenen werken. Spoiler. Verwacht geen makkelijke inzichten, maar hopelijk wel inspiratie om in de praktijk na te denken over bijvoorbeeld het geven van beloningen en meer aandacht voor de verschillen tussen leerlingen.
Gepresenteerd op SOK 29 november 2019
In deze mini-masterclass bekijken we een aantal concrete voorbeelden van hoe leraren hun taalonderwijs formatief vormgeven. Dat doen we aan de hand van de cyclus van formatief evalueren (Gulikers & Baartman, 2017), waarbij we nagaan hoe leraren leerdoelen met succescriteria verhelderen. Hoe ze effectief informatie verzamelen, interpreteren en communiceren. En hoe ze passende vervolgacties selecteren en uitvoeren. We stellen onszelf de vraag: wat maakt deze aanpak formatief? En: wat maakt het ene voorbeeld meer formatief dan het andere? Aan het einde van deze mini-masterclass ga je met een aantal concrete voorbeelden van formatief evalueren bij lessen leesvaardigheid, schrijfvaardigheid en mondelinge taalvaardigheid naar huis. Ga je hierdoor iets anders doen in je taalonderwijs?
Gepresenteerd op SOK 29 november 2019
Dagelijks geven duizenden leraren het beste van zichzelf voor de klas. Hoewel het takenpakket van de leraar heel divers is, blijft het geven van een goede les de kern van het vak. We vertalen samen met jou de meest recente wetenschappelijke inzichten op het vlak van leren en instructie naar de praktijk van het lesgeven. Met tal van voorbeelden recht uit de klas, hopen we je te inspireren tot een onderwijspraktijk waar élke leerling optimaal de kans krijgt om bij te leren.
Gepresenteerd op SOK 29 november 2019
Op welke manier het beleidsvoerend vermogen van vakgroepen in kaart brengen en versterken? Denk aan de vakgroepwerking op jouw school of aan de werking van de vakgroep(en) waar jij als leraar deel van uitmaakt. Hoe tevreden ben je over de doeltreffendheid van deze werking? En hangt je tevredenheid over wat er gerealiseerd wordt misschien samen met de mate waarin de leraren onderling vlot weten te communiceren; zich ondersteund voelen en samenwerken; hun activiteiten op elkaar weten af te stemmen… M.a.w. hangt de mate van je tevredenheid samen met het beleidsvoerend vermogen van de groep(en)? In deze werkwinkel verdiepen we ons in de dragers van beleidsvoerend vermogen om de doeltreffendheid van de vakgroepwerking beter te kunnen begrijpen en na te streven. We bekijken met welke materialen we naar het beleidsvoerend vermogen van de vakgroep kunnen peilen en welke initiatieven we kunnen nemen om het beleidsvoerend vermogen van de groep te versterken.
Meegegeven op SOK 7 december 2018
Op welke manier het beleidsvoerend vermogen van vakgroepen in kaart brengen en versterken? Denk aan de vakgroepwerking op jouw school of aan de werking van de vakgroep(en) waar jij als leraar deel van uitmaakt. Hoe tevreden ben je over de doeltreffendheid van deze werking? En hangt je tevredenheid over wat er gerealiseerd wordt misschien samen met de mate waarin de leraren onderling vlot weten te communiceren; zich ondersteund voelen en samenwerken; hun activiteiten op elkaar weten af te stemmen… M.a.w. hangt de mate van je tevredenheid samen met het beleidsvoerend vermogen van de groep(en)? In deze werkwinkel verdiepen we ons in de dragers van beleidsvoerend vermogen om de doeltreffendheid van de vakgroepwerking beter te kunnen begrijpen en na te streven. We bekijken met welke materialen we naar het beleidsvoerend vermogen van de vakgroep kunnen peilen en welke initiatieven we kunnen nemen om het beleidsvoerend vermogen van de groep te versterken.
Meegegeven op SOK 7 december 2018
Zijn wij goed bezig? (Hoe goed) hebben wij daar zicht op? Over het potentieel van prestatiemanagement als vliegwiel voor interne kwaliteitszorg Het vertrekpunt van deze bijdrage is dat Vlaamse leraren en schoolleiders niet voldoende uitgerust zijn/worden met instrumenten om te bepalen of zij tevreden mogen zijn met de mate waarin zij vooropgestelde doelen realiseren. In vergelijking met andere onderwijssystemen en andere onderwijsculturen is er in Vlaanderen weinig sprake van het systematisch monitoren van leerprestaties van leerlingen en van prestatiemanagement bij leraren. Van een onderwijssysteem dat grote autonomie toekent aan scholen en leraren, verwacht je echter ook dat het diezelfde leraren en schoolleiders voorziet van instrumenten om deze vrijheid doelgericht in te vullen. Je verwacht dat leraren en schoolleiders zich aangesproken weten op de mate waarin ze succesvol gebruik maken van de handelingsvrijheid waarover ze beschikken. Een aanknopingspunt hiertoe is inzetten op prestatiemanagement. Deze bijdrage verduidelijkt welke instrumenten scholen zelf kunnen aangrijpen en ontwikkelen om te vermijden dat onderwijsvrijheid uitmondt in vrijblijvendheid.
Gepresenteerd op SOK 7 december 2018
Op welke manier het beleidsvoerend vermogen van vakgroepen in kaart brengen en versterken? Denk aan de vakgroepwerking op jouw school of aan de werking van de vakgroep(en) waar jij als leraar deel van uitmaakt. Hoe tevreden ben je over de doeltreffendheid van deze werking? En hangt je tevredenheid over wat er gerealiseerd wordt misschien samen met de mate waarin de leraren onderling vlot weten te communiceren; zich ondersteund voelen en samenwerken; hun activiteiten op elkaar weten af te stemmen… M.a.w. hangt de mate van je tevredenheid samen met het beleidsvoerend vermogen van de groep(en)? In deze werkwinkel verdiepen we ons in de dragers van beleidsvoerend vermogen om de doeltreffendheid van de vakgroepwerking beter te kunnen begrijpen en na te streven. We bekijken met welke materialen we naar het beleidsvoerend vermogen van de vakgroep kunnen peilen en welke initiatieven we kunnen nemen om het beleidsvoerend vermogen van de groep te versterken.
Gepresenteerd op SOK 7 december 2018
Op welke manier het beleidsvoerend vermogen van vakgroepen in kaart brengen en versterken? Denk aan de vakgroepwerking op jouw school of aan de werking van de vakgroep(en) waar jij als leraar deel van uitmaakt. Hoe tevreden ben je over de doeltreffendheid van deze werking? En hangt je tevredenheid over wat er gerealiseerd wordt misschien samen met de mate waarin de leraren onderling vlot weten te communiceren; zich ondersteund voelen en samenwerken; hun activiteiten op elkaar weten af te stemmen… M.a.w. hangt de mate van je tevredenheid samen met het beleidsvoerend vermogen van de groep(en)? In deze werkwinkel verdiepen we ons in de dragers van beleidsvoerend vermogen om de doeltreffendheid van de vakgroepwerking beter te kunnen begrijpen en na te streven. We bekijken met welke materialen we naar het beleidsvoerend vermogen van de vakgroep kunnen peilen en welke initiatieven we kunnen nemen om het beleidsvoerend vermogen van de groep te versterken.
Meegegeven op SOK 7 december 2018
Op welke manier het beleidsvoerend vermogen van vakgroepen in kaart brengen en versterken? Denk aan de vakgroepwerking op jouw school of aan de werking van de vakgroep(en) waar jij als leraar deel van uitmaakt. Hoe tevreden ben je over de doeltreffendheid van deze werking? En hangt je tevredenheid over wat er gerealiseerd wordt misschien samen met de mate waarin de leraren onderling vlot weten te communiceren; zich ondersteund voelen en samenwerken; hun activiteiten op elkaar weten af te stemmen… M.a.w. hangt de mate van je tevredenheid samen met het beleidsvoerend vermogen van de groep(en)? In deze werkwinkel verdiepen we ons in de dragers van beleidsvoerend vermogen om de doeltreffendheid van de vakgroepwerking beter te kunnen begrijpen en na te streven. We bekijken met welke materialen we naar het beleidsvoerend vermogen van de vakgroep kunnen peilen en welke initiatieven we kunnen nemen om het beleidsvoerend vermogen van de groep te versterken.
Meegegeven op SOK 7 december 2018
Op welke manier het beleidsvoerend vermogen van vakgroepen in kaart brengen en versterken? Denk aan de vakgroepwerking op jouw school of aan de werking van de vakgroep(en) waar jij als leraar deel van uitmaakt. Hoe tevreden ben je over de doeltreffendheid van deze werking? En hangt je tevredenheid over wat er gerealiseerd wordt misschien samen met de mate waarin de leraren onderling vlot weten te communiceren; zich ondersteund voelen en samenwerken; hun activiteiten op elkaar weten af te stemmen… M.a.w. hangt de mate van je tevredenheid samen met het beleidsvoerend vermogen van de groep(en)? In deze werkwinkel verdiepen we ons in de dragers van beleidsvoerend vermogen om de doeltreffendheid van de vakgroepwerking beter te kunnen begrijpen en na te streven. We bekijken met welke materialen we naar het beleidsvoerend vermogen van de vakgroep kunnen peilen en welke initiatieven we kunnen nemen om het beleidsvoerend vermogen van de groep te versterken.
Meegegeven op SOK 7 december 2018
Wat als… je in je klaspraktijk misleid wordt door je intuïties? Over de waaromvraag van kwaliteitszorg. “Kritisch onze eigen praktijk onderzoeken? Waarom moeten we dat nu ook al doen? Wat levert ons dat op?” Herkenbaar? Het is een logische en terechte vraag die een degelijk antwoord verdient. Stijn deelt in deze sessie zijn antwoord op deze vraag. Ontdek a.d.h.v. voorbeelden uit de klas hoe intuïties ons allemaal misleiden en hoe feilbaar ons denken is. Maar vooral: ontdek hoe door individueel en in team kritisch, maar haalbaar, de eigen praktijk te onderzoeken je oordeel des te sterker wordt. Kortom: een sessie over de waaromvraag van kwaliteitszorg. Hopelijk inspireert het om deze fundamentele vraag ook in je eigen school met je collega’s aan te pakken.
Meegegeven op SOK 7 december 2018
Wat als… je in je klaspraktijk misleid wordt door je intuïties? Over de waaromvraag van kwaliteitszorg. “Kritisch onze eigen praktijk onderzoeken? Waarom moeten we dat nu ook al doen? Wat levert ons dat op?” Herkenbaar? Het is een logische en terechte vraag die een degelijk antwoord verdient. Stijn deelt in deze sessie zijn antwoord op deze vraag. Ontdek a.d.h.v. voorbeelden uit de klas hoe intuïties ons allemaal misleiden en hoe feilbaar ons denken is. Maar vooral: ontdek hoe door individueel en in team kritisch, maar haalbaar, de eigen praktijk te onderzoeken je oordeel des te sterker wordt. Kortom: een sessie over de waaromvraag van kwaliteitszorg. Hopelijk inspireert het om deze fundamentele vraag ook in je eigen school met je collega’s aan te pakken.
Gepresenteerd op SOK 7 december 2018
Zelforganisatie in het onderwijs, hoe doe je dat? Wat komt daarbij kijken? De ervaring leert dat cocreatie een goede benadering vormt op weg naar zelforganisatie. Aan de hand van enkele cases en een concrete oefening wordt tijdens deze workshop kennis gemaakt met de 6 principes van cocreatie. We passen die toe op interne kwaliteitszorg. We behandelen enkele kernbegrippen van zelforganisatie. We gaan in op zelfleiderschap, zelfsturende teams en een collectieve ambitie voor zelforganisatie.
Gepresenteerd op SOK 7 december 2018
In 2017-18 maakte de Vlaamse Scholierenkoepel samen met 49 leerkrachten, 119 leerlingen en 1 onderzoeker een feedbacktool. Nog eens 1305 leerlingen testten de vragen. Wij doen het eens helemaal anders. Met een online vragenlijst focussen we op wat leerlingen hebben geleerd dankzij de lessenreeks, en minder op de manier van lesgeven. Het resultaat is een gratis en betrouwbare manier om feedback te verzamelen bij je leerlingen.
Gepresenteerd op SOK 7 december 2018
Leerlingen kunnen een grote rol spelen in het verhogen van de kwaliteit op je (middelbare) school. Samen school maken bevordert ook het welbevinden van leerlingen. Maar hoe doe je dat juist? De Vlaamse Scholierenkoepel (VSK) zet je alvast op weg in deze sessie. We staan stil bij wat we verstaan onder participatie en hoe je leerlingen kunt betrekken in het doorlopen van de PDCA-cyclus. We reiken je een aantal concrete voorbeelden aan en zoeken samen een aantal mogelijke toepassingen op je school.
Gepresenteerd op SOK 7 december 2018
Er wordt heel wat geëvalueerd in onderwijs, maar zijn deze evaluaties altijd zo zinvol? En leren deze ons iets over het effect van wat we doen? In deze sessie verkennen we verschillende benaderingen om de effecten van specifieke onderwijsbenaderingen of –projecten te evalueren. De sessie is een afwisseling van input en oefeningen, waarbij je uitgenodigd wordt om een eigen evaluatieproject uit te tekenen.
Gepresenteerd op SOK 7 december 2018
Word geïnspireerd door twee voorbeelden van praktijkonderzoek die dicht bij de leraar/vakgroep en dus ook het leren van leerlingen staan: (1) vakspecifieke bevraging van oud-leerlingen en (2) kritische analyse van examenresultaten. Omdat er ‘slechts’ twee voorbeelden aan bod komen, is er voldoende ruimte om te verdiepen, uit te wisselen en de link te leggen met je eigen context.
Gepresenteerd op SOK 7 december 2018
Word geïnspireerd door twee voorbeelden van praktijkonderzoek die dicht bij de leraar/vakgroep en dus ook het leren van leerlingen staan: (1) vakspecifieke bevraging van oud-leerlingen en (2) kritische analyse van examenresultaten. Omdat er ‘slechts’ twee voorbeelden aan bod komen, is er voldoende ruimte om te verdiepen, uit te wisselen en de link te leggen met je eigen context.
Gepresenteerd op SOK 7 december 2018
Word geïnspireerd door twee voorbeelden van praktijkonderzoek die dicht bij de leraar/vakgroep en dus ook het leren van leerlingen staan: (1) vakspecifieke bevraging van oud-leerlingen en (2) kritische analyse van examenresultaten. Omdat er ‘slechts’ twee voorbeelden aan bod komen, is er voldoende ruimte om te verdiepen, uit te wisselen en de link te leggen met je eigen context.
Meegegeven op SOK 7 december 2018
Word geïnspireerd door twee voorbeelden van praktijkonderzoek die dicht bij de leraar/vakgroep en dus ook het leren van leerlingen staan: (1) vakspecifieke bevraging van oud-leerlingen en (2) kritische analyse van examenresultaten. Omdat er ‘slechts’ twee voorbeelden aan bod komen, is er voldoende ruimte om te verdiepen, uit te wisselen en de link te leggen met je eigen context.
Meegegeven op SOK 7 december 2018
Iedereen maakt zich ergens zorgen over of heeft weleens last van het gedrag van een leerling of een collega. Problemen bestaan dan ook écht en maken het leven soms lastig. Het goede nieuws is evenwel dat problemen evenmin perfect zijn en dat mensen veel actievere probleemoplossers zijn dan doorgaans wordt gedacht. In deze workshop kijken we naar hoe je als leerkracht/begeleider kan supporteren voor hetgeen de leerling wel hoort te doen of nodig heeft. We werken vanuit een perspectiefgerichte aanpak. De nadruk ligt hierbij op goed geformuleerde doelen, die passend zijn voor de leerling (en zijn context) en voor de begeleider/klasgroep/school. Van hieruit gaan we op zoek naar wanneer dit positieve doelgedrag, of de uitzondering op het probleem, al een keer voorkomt en hoe we dit kunnen uitvergroten. Dit alles rekening houdend met het korte tijdsbestek en het begeleidingskader dat de leerkracht “maar” heeft.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Elke school heeft leerlingen die storend gedrag tonen. We zijn bekend met de harde aanpak: straffen, nultolerantie en desnoods de leerling uitsluiten. SWPBS is een manier van werken die anders kijkt naar gedrag. SWPBS staat voor School Wide Positive Behaviour Support. Het creëren van een aangename leer- en leefomgeving is de kern van de zaak. Wat is hiervoor nodig? Starten met het kiezen van waarden en het concreet maken van wat gewenst gedrag is. Preventie van ongewenst gedrag en het belonen van gewenst gedrag spelen een belangrijke rol. Werken vanuit SWPBS betekent dat de school niet opteert voor een aanpak die enkel problemen of “probleemleerlingen” in de focus plaatst.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Meer en meer wordt van leerkrachten en docenten verwacht op een coachende manier om te gaan met hun leerlingen en studenten. Maar wat is dat coachen nu precies? En wat is het verschil met een gewoon gesprek? We staan stil bij de essentiële ingrediënten van het coachend gesprek. Waar ligt de verantwoordelijkheid van de leerling en van de leerkracht? Hoe zorg je ervoor dat de leerling zelf het heft in handen neemt voor zijn of haar ontwikkelingsproces? We geven tips en tricks mee om op een open en waarderende manier een coachend gesprek aan te gaan.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Onderwijs is een aanbod. De vraag is: wat werkt ALTIJD in goed onderwijs? Oplossingsgericht werken biedt antwoorden. OGW gaat voorbij technieken. Het is een werkhypothese en een instrument. De werkrelatie is de motor van groei. We bespreken drie mandaten die hierbij van belang zijn.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
De essentie van oplossingsgericht werken is de oriëntatie op krachtbronnen, het verbreden van de eigen mogelijkheden en niet op het zoeken naar oorzaken. Met de Formule P voeg je lichtheid toe in je onderwijs: hoe evolueer je van een hulpvraag naar een uitdaging? Oplossingsgericht zijn is een basishouding en geen techniek. Vergroot je onderwijsimpact door gebruik te maken van de Zeven Stappen Dans van de oplossingsgerichte onderwijsprofessional.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Waarderend onderzoek is een theorie over én biedt methodische handvaten om te kijken naar veranderprocessen. Veranderprocessen waarbij vooral de kwaliteit van de relaties centraal staan: praten met mensen in plaats van over mensen. Waarderend onderzoek vraagt zich daarbij af: kunnen we mensen zo betrekken bij een verandervraagstuk dat er niet alleen ideeën ontstaan over de toekomst, maar daar bovenop ook nog eens verhoogde energie om aan die ideeën te werken? In deze presentatie brengen we een kort verhaal over het ontstaan van waarderend onderzoek en lichten we de basisprincipes van deze manier van kijken toe. De toepasbaarheid voor onderwijs wordt geïllustreerd aan de hand van twee schoolcases.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Eén van de kernelementen van waarderend onderzoek is herkaderen. Herkaderen zou je ook de kunst van het waarderend kijken kunnen noemen: het probleem zo benaderen dat de mogelijkheden erin weer zichtbaar worden.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Waarderend coachen is ontstaan uit de Appreciative Inquiry benadering. De focus ligt op zichtbaar maken van de sterktes, krachten, talenten en mogelijkheden van de medewerkers. Uitgangspunten van waarderend coachen zijn het herformuleren van problemen en belemmeringen naar affirmatieve doelen, op zoek gaan naar energiegevende ervaringen, waarderen wat er is en vanuit andere perspectieven naar uitdagingen kijken. In deze sessie wordt kort stilgestaan bij enkele basisvaardigheden en – attitudes van een coach die werkt vanuit de waarderende benadering. Aansluitend worden een aantal functionele en krachtige interventies aangereikt: werken met hulpbronnen van de medewerkers en werken met waarderende taal.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Meer en meer wordt van leerkrachten en docenten verwacht op een coachende manier om te gaan met hun leerlingen en studenten. Maar wat is dat coachen nu precies? En wat is het verschil met een gewoon gesprek? We staan stil bij de essentiële ingrediënten van het coachend gesprek. Waar ligt de verantwoordelijkheid van de leerling en van de leerkracht? Hoe zorg je ervoor dat de leerling zelf het heft in handen neemt voor zijn of haar ontwikkelingsproces? We geven tips en tricks mee om op een open en waarderende manier een coachend gesprek aan te gaan.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Waarderend organiseren is een aanpak waarbij je alle stakeholders van je school betrekt (leerlingen, personeel, ouders, externen, bestuur...) om samen de gewenste toekomst voor je school te bepalen. Tijdens deze sessie overlopen we niet alleen de 4 fases van waarderend organiseren maar gaan we ook na wat het nu net tot een krachtig instrument maakt. Aan de hand van enkele voorbeelden tonen we hoe je het (eventueel deels) kunt inzetten in je school.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Waarderend organiseren is een aanpak waarbij je alle stakeholders van je school betrekt (leerlingen, personeel, ouders, externen, bestuur...) om samen de gewenste toekomst voor je school te bepalen. Tijdens deze sessie overlopen we niet alleen de 4 fases van waarderend organiseren maar gaan we ook na wat het nu net tot een krachtig instrument maakt. Aan de hand van enkele voorbeelden tonen we hoe je het (eventueel deels) kunt inzetten in je school.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Waarderend organiseren is een aanpak waarbij je alle stakeholders van je school betrekt (leerlingen, personeel, ouders, externen, bestuur...) om samen de gewenste toekomst voor je school te bepalen. Tijdens deze sessie overlopen we niet alleen de 4 fases van waarderend organiseren maar gaan we ook na wat het nu net tot een krachtig instrument maakt. Aan de hand van enkele voorbeelden tonen we hoe je het (eventueel deels) kunt inzetten in je school.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Waarderend organiseren is een aanpak waarbij je alle stakeholders van je school betrekt (leerlingen, personeel, ouders, externen, bestuur...) om samen de gewenste toekomst voor je school te bepalen. Tijdens deze sessie overlopen we niet alleen de 4 fases van waarderend organiseren maar gaan we ook na wat het nu net tot een krachtig instrument maakt. Aan de hand van enkele voorbeelden tonen we hoe je het (eventueel deels) kunt inzetten in je school.
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Waarderen staat centraal in het Oplossingsgericht werken, maar behelst veel meer dan het geven van slappe complimentjes. Waardering gaat over het valideren van mensen, er letterlijk voor zorgen dat ze zich meer "valide” voelen en zo beter in staat zijn om een verschil te maken. Hoe lukt het om mensen echt in contact te brengen met wat ze kunnen? Hoe slagen we erin om de perceptie van onze mogelijkheden te verruimen en onze daadkracht te vergroten?
Gepresenteerd op SOK 8 juni 2018
Tijdens zijn presentatie betrekt Ronald van Aggelen het publiek bij experimenten die gebruikt worden bij Mindhacking. Je krijgt niet alleen op zijn minst zes tips om zelf Mindhacking toe te passen, je zal ook zelf ervaren hoe het werkt – je bent dus gewaarschuwd. Aan de hand van praktijkvoorbeelden wordt wetenschappelijke kennis verweven met de praktijk van alledag. Gedragsbeïnvloeding doen we niet voor ons eigen genot. Het gaat om het verbeteren van processen, betrokkenheid van medewerkers en het creëren van eigenaarschap.
Gepresenteerd op SOK 1 december 2017
Change, yes we can! Iedereen roept het, er worden talloze boeken over geschreven en de media staan bol van de succesvolle methoden om je leefstijl te veranderen. De feiten laten echter iets heel anders zien. Slechts zeer weinig mensen zijn in staat om hun gedrag duurzaam te veranderen. Martin Appelo rekent af met de illusies over verandering. Hij vertaalt de wetenschappelijke feiten over gedragsverandering in een formule die iedereen kan gebruiken om te bepalen of het zin heeft en wat er nodig is om met verandering aan de slag te gaan.
Gepresenteerd op SOK 1 december 2017
Hoe zal het leiderschap van de toekomst er uit zien? De nadruk zal liggen op luisterend leiderschap, dat niet met oplossingen komt maar vragen stelt. Coachend leidinggeven in plaats van autoritair leiding geven. Leiderschap zal niet meer gebaseerd zijn op macht of speciale analytische gaven. EQ zal veel belangrijker zijn dan IQ. De toekomstige leider is een expert communicator. Samenwerking en consensus zullen het winnen van dominantie en controle. Overtuigingskracht, beïnvloeding, het uitdrukken van gedachten en emoties, motiveren en authentiek zijn, zijn belangrijke eigenschappen van de toekomstige leider. Ons schoolsysteem heeft een belangrijke rol als katalysator voor het vormen van de nieuwe leiders. Leerlingen doen niet wat je zegt, wel wat je hen voordoet. In mijn presentatie geef ik aan hoe cruciaal persoonlijke ontwikkeling voor authentiek leiderschap is. Daarbij bespreek ik de belangrijkste obstakels die leiders ervaren bij het realiseren van goed samenwerkende teams. In dialoog met de deelnemers bespreken we wat scholen vandaag kunnen doen, om de leiders van morgen te ondersteunen. Geven we het goede voorbeeld in ons eigen schoolteam? Waar kunnen we op inzetten bij de begeleiding van de leerlingen?
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2017
Het strategische HR-denken stoot vandaag op zijn grenzen. Met het perspectief van langer te moeten werken, daagt de H(uman)-kant de hardere M(anagement)-kant uit. Duurzaam HRM is gericht op waarderen, engageren, verbinden, innoveren en lange termijn denken. Hoogste tijd om uw eigen HR-beleid eens kritisch tegen het licht te houden? Aan de hand van concrete HR-sleutels gaan we op zoek naar mogelijkheden om het eigen HR-beleid te innoveren en te verduurzamen. Een gedegen kwaliteitsbeleid ambieert immers ook inzet op een matuur HR-beleid.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2017
Sophie De Winne gaat in op een aantal basisprincipes eigen aan een effectief en efficiënt personeels- en organisatiebeleid. Deze basisprincipes kunnen helpen om de eigen werkelijkheid te analyseren en gepaste acties te nemen m.b.t. arbeidsorganisatie, personeelsbeleid en leidinggeven.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2017
Voorbereiding functioneringsgesprek
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2017
Vragenlijst dienend leidinggeven
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2017
Synthese methode dienend leidinggeven
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2017
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2017
Hoe bouwen we een motiverend personeelsbeleid uit? Om die vraag te beantwoorden moeten we kijken naar: wat geeft mensen goesting en motiveert hen om het beste van zichzelf te geven? En hoe staat het met dé goesting van leerkrachten in Vlaanderen? Een motiverend personeelsbeleid is een kers is op een goed gebakken taart. En die goed gebakken taart? Dat is een school die sterk visiegedreven en integraal werkt, waarin leerkrachten werken in teams rond een community van leerlingen over de vakken heen en over de leerjaren heen. Waarom leiden deze organisatiecontexten tot meer aantrekkelijke loopbanen? En dus contexten waarin mensen meer goesting en grotere zinvolheid ervaren? Contexten waarin mensen ook langer willen én kunnen werken.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2017
Feedback kan een bijzonder krachtig instrument zijn als daardoor mensen meer doen van wat al werkt en vooruitgang maken in de gewenste richting. Helaas veroorzaakt feedback vaak het omgekeerde en voelen mensen zich vaak niet gewaardeerd, of hebben ze nog steeds geen idee van wat er van hen verwacht wordt. In het oplossingsgericht werken zien we dat mensen sneller in beweging komen als we erkenning geven voor moeilijkheden, als we in detail spreken over gemaakte successen, over reeds gemaakte vooruitgang en over hoe succes er in de toekomst uit zal zien. Deze interactieve workshop exploreren we de kunst van effectieve feedback en de elementen die kunnen bijdragen aan een positieve en effectieve feedbackcultuur binnen een organisatie.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2017
Individu vs. team? Naar een optimale balans tussen de leerkracht als individu en als teamlid als bron voor effectieve vakgroepwerking.
Binnen de huidige dynamische context, gekenmerkt door hoge eisen die gesteld worden aan het onderwijs en een stroom aan veranderingen, wordt samenwerking meer en meer naar voor geschoven als een conditio sine qua non voor effectief onderwijs. Toch blijkt het net binnen deze context – gekenmerkt door een inherente dualiteit van individueel werk binnen de klas en samenwerking met collega’s – niet zo eenvoudig om effectieve samenwerking op poten te zetten. In deze sessie is dit net het aandachtspunt. We kijken naar de interactie tussen de leerkracht als individu enerzijds en de leerkracht als teamlid anderzijds en stellen ons de vraag hoe een optimale balans tussen beide een stimulans kan zijn voor effectieve samenwerking.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2017
Onderpresterende leraren vormen niet enkel een grote zorg voor hun directies, maar ook voor hun collega’s. Met welke prestatieproblemen worden collega-leraren geconfronteerd? Is de directie altijd op de hoogte van de problemen? Wat verwachten collega’s van onderpresterende leraren van hun directie? Worden deze verwachtingen ingevuld? Hoe ervaren ze het betreffende personeelsbeleid? Welke stappen ondernemen collega’s zelf? En welke impact heeft dit alles op hun eigen motivatie? In deze presentatie worden de resultaten besproken van een studie bij leraren secundair onderwijs en wordt aangetoond dat zorgen en noden van collega’s niet genegeerd mogen worden.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2017
Onderhandelen doen wij dagelijks. Het kan gaan over zakgeld voor de kinderen, de aankoop van een wagen of andere belangrijke (onroerende) goederen. Benevens de basis inzake communicatie op de werkvloer geeft deze sessie een inzicht om efficiënt te onderhandelen en constructief overleg te plegen om tot een win-win situatie te komen. Onderhandelen is een complexe sociale vaardigheid waarbij de non-verbale communicatie niet uit het oog mag worden verloren. Onderhandelen is immers een vorm van communicatie tussen individuen of groepen om een overeenkomst te bereiken tussen personen die wederzijds van elkaar afhankelijk zijn, maar tegelijk verschillende belangen hebben.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2017
Onderhandelen doen wij dagelijks. Het kan gaan over zakgeld voor de kinderen, de aankoop van een wagen of andere belangrijke (onroerende) goederen. Benevens de basis inzake communicatie op de werkvloer geeft deze sessie een inzicht om efficiënt te onderhandelen en constructief overleg te plegen om tot een win-win situatie te komen. Onderhandelen is een complexe sociale vaardigheid waarbij de non-verbale communicatie niet uit het oog mag worden verloren. Onderhandelen is immers een vorm van communicatie tussen individuen of groepen om een overeenkomst te bereiken tussen personen die wederzijds van elkaar afhankelijk zijn, maar tegelijk verschillende belangen hebben.
Gepresenteerd op SOK 2 juni 2017
Het idee van zelfsturende teams is niet nieuw, wetenschappelijk gezien controversieel en toch is het weer aan een hype toe. Waarschijnlijk terecht. Leiderschap is niet meer wat het geweest is. Maar toch is er nog veel magisch denken. Alsof het een kwestie is van een cursus volgen. Alsof zelfsturende teams geen sturing meer nodig hebben. Alsof de rol van hiërarchie uitgespeeld is. Koen Marichal is als co-director, onderzoeker, auteur en docent verbonden aan The Future Leadership Initiative van Antwerp Management School. Hij brengt een genuanceerd en concreet verhaal over leiderschap en zelfsturende teams, gebaseerd op recent onderzoek in diverse organisaties.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
Wil je graag op een effectievere manier samenwerken in teamverband? Ons onderzoek over teameffectiviteit maakt duidelijk dat ‘teamleren’ dan een cruciale variabele is. In deze workshop gaan we verder dan een theoretische uiteenzetting over wat teamleren is en welke variabelen effectief teamleren voorspellen. We gaan samen op zoek naar hoe jij het leren van jouw team kan ondersteunen. In samenwerking met het Europees Sociaal Fonds, Unicorn en de Katholieke Universiteit Leuven ontwikkelden we een tool die je daarbij kan helpen: de Team Mirror. Meer info over deze gratis tool kun je vinden op www.teammirror.eu. Aan het eind van deze workshop heb je niet alleen meer theoretische bagage over wat er belangrijk is wanneer je met jouw team op een effectievere manier wil leren en samenwerken. Je hebt ook toegang tot een concrete tool die je gratis kan inzetten om met jouw team tot resultaten te komen.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
Een praktijkvoorbeeld van een school die met professionele docenten wil doorgroeien naar een ontwikkelingsgerichte organisatie, een zogenoemde Professionele Leer Gemeenschap. Welke belemmeringen kom je tegen? Hoe kun je professionele docenten inzetten om tot groei te komen? En hoe kun je de autonomie van docenten bewaren en toch gezamenlijke activiteiten ondernemen?
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
Eén september 2013: voor BuSO Sint Idesbald een historische datum. Op die datum start het personeel van de school in een nieuw, door de personeelsleden zelf uitgetekend, organisatiemodel. De motor: een door de personeelsleden opgestelde visietekst. Het middel: een organisatiemodel waarin zelfsturende teams centraal staan en een community vormen rond een groep leerlingen en van daaruit het leerproces van de leerlingen begeleiden. Zelfsturend? De teams stellen zelf lesroosters op, maken eigen vervangingssystemen, hebben een eigen planning en organisatie… De workshop geeft verduidelijking rond hoe we dit aanpakken, waar we op botsen, welke resultaten er zijn, en wat de impact is op personeel en leiderschap.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
Hoe kun je goed voor jezelf zorgen én constructief met elkaar samenwerken in een team? Oplossingsgericht werken biedt een respectvolle, pragmatische en simpele kapstok om met deze schijnbare tegenstelling om te gaan. In deze interactieve workshop worden jullie uitgenodigd tot deze attitude en leren jullie: • wat je wel (en niet) onder controle hebt; • hoeveel verschil het maakt waarover je praat met elkaar; • op welke manier je een andere conversatie kan introduceren en oplossingsbouwend kan denken en samenwerken; • wat oplossingsgericht werken is (voor wie er meer wil over leren).
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
Vakgroepwerking gebeurt in alle scholen, vakgroepen die functioneren als professionele leergemeenschappen vind je slechts af en toe. En dat is jammer want met een sterke professionele vakgroepwerking ligt de weg open voor een beleid dat een positief schoolklimaat faciliteert. Een klimaat waarin leren leven, leren leren en leren kiezen hand in hand gaan. Vergadertechnieken, communicatievaardigheden, groepsdynamisch inzicht, werken met checklists en stappenplannen, het zijn onderwerpen die in alle nascholingsplannen prioriteit moeten krijgen. De kwaliteit van leven en leren op school zou er wel bij varen.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
Groepen en teams zijn levende wezens: ze leiden een eigen leven. Soms creatief, levendig en ondersteunend; soms onveilig, destructief en energieverslindend. Hoe ontstaan ongezonde dynamieken en hoe kunnen we begrijpen dat er een negatieve spiraal ontstaat die niemand eigenlijk wil? Wat zijn de ingrediënten voor een gezond team dat samen resultaten neerzet, elk individu een plek geeft, flexibel inspeelt en communiceert met de omgeving en waarin gezonde dynamieken de boventoon voeren? In deze presentatie gaan we op onderzoek in de onderstroom van groepen om vanuit een beter inzicht handvatten voor eigen handelen te ontdekken.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
15 Nederlandse scholen voor voortgezet onderwijs die zich willen ontwikkelen als professionele leergemeenschap doen mee aan een onderzoek waarin zij laten zie hoe zij deze ontwikkeling vorm geven. Op alle scholen worden nieuwe praktijken gerealiseerd waarmee andere relaties tussen leraren onderling en tussen leraren en schoolleiding ontstaan. We duiden het stimuleren van onderling leren van medewerkers als voertuig om te komen tot beter onderwijs voor de leerlingen. De presentatie bestaat uit ervaringen van verschillende scholen, samen met wat behulpzame werkvormen.
Gedeeld op SOK 2 december 2016
“Leraren leren te weinig van hun collega’s,” schrijft een Nederlandse krant in het voorjaar van 2016. Aanleiding is het onderzoek ‘De staat van de leraar’, dat pijnlijk duidelijk maakt dat professionalisering niet het beoogde effect heeft als het een individuele aangelegenheid is. Lesson Study is een methodiek waarbij een groep leraren gezamenlijk een les ontwerpt en in de praktijk toetst in hoeverre de lesinhoud en de gebruikte werkvormen het leren van de leerlingen bevordert. Eén van de leraren geeft de les, de andere leraren zijn als observators aanwezig. De groep bespreekt de les na op basis van de observaties en/of gemaakte videobeelden. Zo wordt duidelijk hoe de leerlingen reageerden op de lesinhoud en de gebruikte werkvormen.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
Wat is professionele ruimte precies en hoe kun je professionele ruimte van leraren ontwikkelen of bevorderen? In deze interactieve presentatie wordt professionele ruimte benaderd als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van leraren, schoolleiders en bestuur. Neemt en benut u als leraar uw professionele ruimte? Laat en bevordert u voldoende professionele ruimte als schoolleider of bestuurder? Ervaart u (te weinig) ruimte of bent u juist bang controle te verliezen? "Behandel iemand zoals hij nu is en hij zal zo blijven, behandel iemand zoals hij kan zijn en hij zal zo worden." (Goethe)
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
Het idee van zelfsturende teams is niet nieuw, wetenschappelijk gezien controversieel en toch is het weer aan een hype toe. Waarschijnlijk terecht. Leiderschap is niet meer wat het geweest is. Maar toch is er nog veel magisch denken. Alsof het een kwestie is van een cursus volgen. Alsof zelfsturende teams geen sturing meer nodig hebben. Alsof de rol van hiërarchie uitgespeeld is. Koen Marichal is als co-director, onderzoeker, auteur en docent verbonden aan The Future Leadership Initiative van Antwerp Management School. Hij brengt een genuanceerd en concreet verhaal over leiderschap en zelfsturende teams, gebaseerd op recent onderzoek in diverse organisaties.
Gedeeld op SOK 2 december 2016
Annemieke Figee en Leonie van Rijn zijn beiden psycholoog, teamcoach en management coach. Ze zijn de auteurs van het boek ‘Groepsdruk, in 10 stappen naar succesvol teamgedrag’. Ze brengen inzicht in hoe groepsmechanismes resultaten in de weg kunnen staan. Ze leren ongeschreven regels en groepsdruk herkennen én veranderen in teamnomen die wel werken. Tenslotte reiken ze aan hoe je deze groepsverandering blijvend kan maken in het team.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
Je wil een gedragen aanpak voor de uitdagingen waar je school voor staat? Dan creëer je de oplossingen sámen met de leerkrachten en andere betrokkenen. Dat vergroot de slaagkansen van de bedachte aanpak, versterkt het zelfsturend vermogen van de teamleden en draagt bij tot een motiverend schoolklimaat. In deze sessie maak je (verder) kennis met de belangrijkste aspecten van co-creatief leiderschap. Tegelijk nodigt Yves Larock jou uit om na te gaan wat deze vorm van gedeeld leidinggeven concreet kan betekenen voor jezelf en voor je school.
Gedeeld op SOK 2 december 2016
Je wil een gedragen aanpak voor de uitdagingen waar je school voor staat? Dan creëer je de oplossingen sámen met de leerkrachten en andere betrokkenen. Dat vergroot de slaagkansen van de bedachte aanpak, versterkt het zelfsturend vermogen van de teamleden en draagt bij tot een motiverend schoolklimaat. In deze sessie maak je (verder) kennis met de belangrijkste aspecten van co-creatief leiderschap. Tegelijk nodigt Yves Larock jou uit om na te gaan wat deze vorm van gedeeld leidinggeven concreet kan betekenen voor jezelf en voor je school. Cocreatief samenwerken en leidinggeven: hoe doe je dat op school?
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
This workshop will look at practical strategies to get staff members working and learning together. There will be examples of how this is achieved at Dene Magna School and we will look at different situations and possible responses to these to help support you in developing a stimulating environment where staff are genuinely involved in the process of change and continued improvement.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
Steve Brady is the Headteacher of Dene Magna School. This 11 – 16 Academy is located in the Forest of Dean which is in the West of England. Steve has been at the school for 6 years and during this time the schools has once again been rated Outstanding by Ofsted (the Government Education Inspection Team) and has been designated as a Teaching School. As a Teaching School, Dene Magna leads a group of other schools and directly supports a neighbouring school on its improvement journey. The key focus for Dene Magna is quality teaching and learning and all staff at the school work hard to ensure this remains the priority and continues to evolve and improve. In this presentation you will learn how Dene Magna School continues to evolve and the role that staff, students and others play in this process. The school has a clear aim and over the years, it has continued to try to ensure that teaching is the best it can be and that the learners are a genuine part of the process. This presentation will aim to share some of this journey and hopefully allow you to reflect on your own situation and perhaps pose questions about your own experience.
Gepresenteerd op SOK 2 december 2016
Een organisatie kun je zien als een sociaal systeem waarin betrokkenen hun rollen nemen volgens ingeregelde en stabiele patronen. Deze patronen zijn er niet voor niets. Zij zorgen voor structuur, erkenning en helderheid over wie welke plek heeft en wie dus op welke manier invloed kan uitoefenen in lijn met de bedoeling van de organisatie. Iedere verandering (ook al is deze rationeel nog zo gewenst!) creëert spanning op deze natuurlijke patronen en daar houden wij mensen nu eenmaal niet zo van. Echter deze spanning biedt gelijktijdig ook de mogelijkheid voor sturing, groei en ontwikkeling. Hier is werk aan de winkel voor de veranderaar. Hoe werk jij met de belangrijkste veranderdilemma’s? En nog belangrijker: hoe verhouden je eigen gedragspatronen zich tot de beweging die je wilt creëren?
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2016
De hoge werkdruk kan ervoor zorgen dat de schoonheid van het vak op de achtergrond raakt: het bijdragen aan de zelfredzaamheid en het geluk van toekomstige generaties. Deze lezing is een inspirerende handreiking voor alle leraren die hun eigen bevlogenheid willen aanwakkeren en hun geluk willen vergroten. Want gelukkige leraren hebben leerlingen die beter meewerken en presteren.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2016
Kwaliteit in organisaties wordt gemaakt door mensen. Dat dit betrokkenheid en motivatie veronderstelt, is algemeen aanvaard. Toch wordt in de praktijk dikwijls aan kwaliteitsbeleid gedaan door systemen en procedures te ontwikkelen voor betere kwaliteit, alsof die de betrokkenheid zouden verhogen. Het zijn instrumenten, geen stimulerende factoren. Dit referaat wil even stilstaan bij de factoren die bepalend zijn voor een kwaliteitsfocus van medewerkers. Het zal dus inzoemen op factoren die bepalend zijn voor attitude. Uiteraard houden we de aandacht ook op een praktische manier om deze inzichten in de realiteit te gebruiken. Wat zeker aan bod komt is het mentaal contract, de intrinsieke motivatie, maturiteit, motivatie door leiding, organisatiecultuur, en de zogenaamde “afknappers”. Genoeg om een verkenning te doen in een “context”–benadering van dit cruciale vraagstuk.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2016
Burn-outsignalen herkennen en erkennen. Preventie, begeleiden, nazorg. Burn-out leren zien als een onomkeerbaar overlevingsmechanisme, in netwerk met inzet, idealisme, kwaliteit, enthousiasme, moed, grenzen, onmacht, onbegrip,... Burn-out begrijpen als één van de vier overlevingsreflexen: freeze, flight, fight, faint.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2016
Is het wel fair om de ‘kwaliteit’ – of professionaliteit – van leraren te beoordelen op basis van de test- of toetsresultaten van hun leerlingen? Leraarschap gaat immers niet alleen over het zo efficiënt mogelijk inzetten van individuele competenties om leerlingenresultaten te produceren. Hoe belangrijk die technische dimensie ook is, ze neemt niet weg dat leraren ook morele keuzes moeten maken, dat ze ‘politiek’ stelling moeten nemen in kwesties van macht en invloed én dat dit alles de betrokkene emotioneel niet onberoerd laat. Daarenboven werken leraren altijd in heel concrete scholen en dus moet de kwaliteit van leraren gezien worden als gesitueerd in een context. En die contexten verschillen. Ik beargumenteer een visie op professionaliteit en reik pistes aan om eraan te werken. Het maken van “goede praktijkvoorbeelden” (i.pl.v.“voorbeelden van goede praktijk”) is er één van.
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2016
Leidinggeven… of je nu behoort tot de directie, coördinator bent van een werkgroep of als leerkracht voor een klas staat, is niet altijd een gemakkelijke opdracht. Je ligt er soms wakker van! Hoe motiveer je je mensen om er samen voor te gaan? Hoe stop je die eindeloze reeks van wandelganggeruchten? Hoe zorg je ervoor dat roddels die zelfs tot pestgedrag kunnen leiden tot het verleden behoren? Waarom kunnen volwassen medewerkers zich soms gedragen als kinderen of pubers? Moedeloosheid, burn-out en depressie kunnen dan snel om de hoek komen kijken. Niet alleen bij jezelf maar ook bij je mensen. Zou er niet zo iets bestaan als een toverformule die het allemaal wat gemakkelijker en minder stresserend maakt?
Gepresenteerd op SOK 3 juni 2016
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp: "Dit is de manier waarop ik mijn leerkrachten ondersteun in het werken aan kwaliteit." Beantwoord door een groep directeurs of beleidsmedewerkers op een school.
Gecreëerd op SOK 27 november 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp: "Dit is de manier waarop ik leerkrachten ondersteun in het werken aan kwaliteit." Beantwoord door een groep inspecteurs, pedagogisch begeleiders of externen aan de school.
Gecreëerd op SOK 27 november 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp: "Voor mij als leerkracht is DIT kwaliteit." Beantwoord door een groep leerkrachten.
Gecreëerd op SOK 27 november 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp: "Dit is hoe ik voor mezelf als leerkracht kwaliteit onderzoek, bewaak en ontwikkel." Beantwoord door een groep leerkrachten.
Gecreëerd op SOK 27 november 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp: "Als leerkracht werk ik aan kwaliteit. Om dit goed te kunnen doen, verwacht ik het volgende van de directie van de school." Beantwoord door een groep leerkrachten.
Gecreëerd op SOK 27 november 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp: "Als leerkracht werk ik aan kwaliteit. Om dit goed te kunnen doen, verwacht ik het volgende van de overheid." Beantwoord door een groep leerkrachten.
Gecreëerd op SOK 27 november 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp: "Mijn leerkrachten werken aan kwaliteit. Om dit goed te kunnen ondersteunen, verwacht ik het volgende van de overheid." Beantwoord door een groep directeurs of beleidsmedewerkers op een school.
Gecreëerd op SOK 27 november 2015
Hoe zorgen leraren voor de kwaliteit van onderwijs? Wat stelt de inspectie vast? Aan de hand van praktijkverhalen gebaseerd op 150 doorlichtingen en 1500 klasbezoeken wordt een kader voor de kwaliteit van onderwijs op klasniveau aangereikt. In de bijdrage wordt ingegaan op vragen als: wat werkt en wat werkt niet? Wat maakt dat een leraar kwaliteitsvol bezig is? Wat zijn voor de inspectie indicaties voor kwaliteitsvol onderwijs? (Presentatie)
Gepresenteerd op SOK 27 november 2015
Hoe zorgen leraren voor de kwaliteit van onderwijs? Wat stelt de inspectie vast? Aan de hand van praktijkverhalen gebaseerd op 150 doorlichtingen en 1500 klasbezoeken wordt een kader voor de kwaliteit van onderwijs op klasniveau aangereikt. In de bijdrage wordt ingegaan op vragen als: wat werkt en wat werkt niet? Wat maakt dat een leraar kwaliteitsvol bezig is? Wat zijn voor de inspectie indicaties voor kwaliteitsvol onderwijs? (Document mini-ROK)
Gepresenteerd op SOK 27 november 2015
Uit onderzoek van Hattie (2003) blijkt dat de resultaten van de leerlingen voor 30% bepaald worden door de leerkracht. Als je dat vergelijkt met de omgeving (ouders, buurt, familie), de klasgenoten, de schoolcultuur of de directeur is dat gigantisch veel. Een excellente leerkracht haalt tot bijna 20% meer leerresultaten bij zijn/haar leerlingen (Mc Kinsey, 2007). In deze bijdrage gaan we zoek naar wat een leerkracht excellent kan maken. Welke aspecten in het gedrag van de leerkracht maken het verschil? We staan stil bij de persoonlijkheid van de leerkracht, bij zijn/haar visie; het efficiënt feedback geven; het creëren van een open sfeer en een veilig leerklimaat; het respectvol omgaan met kinderen/jongeren en hen motiveren om hun comfortzone te verlaten; het geloof in groeikracht van kinderen/jongeren en hen laten excelleren.
Gepresenteerd op SOK 27 november 2015
Scholen dragen de verantwoordelijkheid hun onderwijs zo in te richten dat leerlingen zich optimaal kunnen ontwikkelen. Hier ontstaat de vraag: hoe weet je als leerkracht dat je dagelijks handelen adequaat is voor je leerlingen? Vaak probeer je immers als leerkracht op goed gevoel het leren van je leerlingen te bevorderen. Het ontwikkelen van een onderzoekende houding bij leerkrachten gaat verder dan het louter intuïtief handelen, maar probeert tijd vrij te maken om naar je eigen handelen te kijken en acties te ondernemen die gericht zijn op onderbouwde keuzes. In het model van Onderzoekende School?! verankeren we onderzoekend handelen op een duurzame manier in partnerschappen tussen lerarenopleidingen en scholen. We merken dat wanneer leerkrachten, student-leerkrachten, lerarenopleiders en onderzoekers samenwerken en zich daarbij systematisch openstellen voor elkaar en focussen op het leren – van zichzelf, van elkaar en van de leerlingen – er plots een opening wordt gecreëerd om de klasdeuren open te zetten en samen aan de slag te gaan met vragen die misschien al jaren op een antwoord liggen te wachten.
Gepresenteerd op SOK 27 november 2015
Net zoals feedback onontbeerlijk is in het leerproces van leerlingen, is ook feedback voor leraren cruciaal. De schoolleider heeft hierbij een centrale rol. Dit betekent echter niet dat deze dit alleen moet doen. In deze sessie zal ingegaan worden op verschillende mogelijkheden om feedback te bieden aan leraren: wie kan hierin een rol opnemen? Hoe wordt dit binnen de school georganiseerd? (Reflectiedocument in bijlage)
Gepresenteerd op SOK 27 november 2015
Net zoals feedback onontbeerlijk is in het leerproces van leerlingen, is ook feedback voor leraren cruciaal. De schoolleider heeft hierbij een centrale rol. Dit betekent echter niet dat deze dit alleen moet doen. In deze sessie zal ingegaan worden op verschillende mogelijkheden om feedback te bieden aan leraren: wie kan hierin een rol opnemen? Hoe wordt dit binnen de school georganiseerd?
Gepresenteerd op SOK 27 november 2015
Een lerende schoolorganisatie is er op gericht haar onderwijskwaliteit te borgen en waar nodig te verhogen. De school doorloopt een continu ontwikkelingsproces waarbij het onderwijsaanbod wordt geëvalueerd en verbeterd. Praktijkonderzoek kan ondersteuning bieden bij schoolontwikkeling op alle niveaus. De leidende gedachte hierbij is dat de school in het kader van haar ontwikkeling bij het doorlopen van alle stappen van de kwaliteitscirkel een onderzoeksmatige werkwijze hanteert. Praktijkonderzoek is een methodiek waarbij leren, onderzoeken en innoveren hand in hand gaan. De integratie van theorie en praktijk wordt bevorderd door bestaande inzichten te relateren aan de eigen onderwijscontext. De methodiek biedt onderwijsprofessionals handvatten om de eigen onderwijspraktijk kritisch te beschouwen en op systematische wijze ontwikkelingen in gang te zetten. Kenmerkend voor praktijkonderzoek is dat leraren, leidinggevenden en/of leraren-in-opleiding de eigen onderwijspraktijk samen met belanghebbenden onderzoeken. Het van en met elkaar leren op de werkplek wordt versterkt en er ontstaat een gevoel van gedeeld eigenaarschap bij de totstandkoming en de realisatie van het schoolbeleid. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de kwaliteitszorg ligt daarmee zowel bij het management als bij de leraren. Praktijkonderzoek kan bijdragen aan het borgen en verhogen van de onderwijskwaliteit. Aan de hand van concrete voorbeelden wordt gepresenteerd hoe de methodiek toepasbaar is op alle niveaus van de organisatie: het leren van de leerlingen, de professionalisering van de leraar, het opleiden van leraren-in-opleiding en de lerende schoolorganisatie.
Gepresenteerd op SOK 27 november 2015
Is ook voor jou als leraar/directie interne en externe professionalisering een belangrijke motiverende factor? Is steeds bijleren en voortdurend professionaliseren en netwerken voor jou én voor je school een belangrijke drive? Is kwaliteitsontwikkeling daarbij een must of laat je professionalisering van jezelf en van je teams aan het toeval over? Je krijgt tools, strategieën en kaders om noden op het spoor te komen en ook om een professionaliseringsparcours uit te stippelen. Je weet doordacht welk van de 4 K’s (kwaliteitscontrole,-zorg,-ontwikkeling,-cultuur) je daarbij hanteert of negeert. Je gaat behendig om met PDCA en met EFQM. (Syllabus)
Gepresenteerd op SOK 27 november 2015
Is ook voor jou als leraar/directie interne en externe professionalisering een belangrijke motiverende factor? Is steeds bijleren en voortdurend professionaliseren en netwerken voor jou én voor je school een belangrijke drive? Is kwaliteitsontwikkeling daarbij een must of laat je professionalisering van jezelf en van je teams aan het toeval over? Je krijgt tools, strategieën en kaders om noden op het spoor te komen en ook om een professionaliseringsparcours uit te stippelen. Je weet doordacht welk van de 4 K’s (kwaliteitscontrole,-zorg,-ontwikkeling,-cultuur) je daarbij hanteert of negeert. Je gaat behendig om met PDCA en met EFQM. (Presentatie)
Gepresenteerd op SOK 27 november 2015
Feedback is een cadeautje. Het helpt je te groeien als mens en als leerkracht. Leerlingen kunnen je daar uitstekend bij helpen. De Vlaamse Scholierenkoepel ontwikkelde een aantal methodieken waarmee leerkrachten op een veilige manier feedback kunnen vragen aan hun leerlingen. Ontdek wat feedback voor jou kan betekenen, hoe je eraan begint en wanneer je welke vragen stelt.
Gepresenteerd op SOK 27 november 2015
Wel beschouwd komt alle drukte en zorg waar leraren dagdagelijks mee worstelen neer op de vraag: “Hoe kunnen de resultaten van zoveel mogelijk van mijn leerlingen verbeteren?” Door zichzelf vragen te stellen, door er daar één haalbare uit te kiezen, door een methode te bedenken om het/een antwoord te vinden, door verschillende soorten gegevens te verzamelen, door die te ordenen en door daar conclusies uit te trekken. Maar! De verbetering moet wel op de één of andere manier aantoonbaar zijn. De argumentatie moet wél geloofwaardig zijn. Vandaar dat het werken in een groep (een professionele leergroep wordt dat dan) een grote toegevoegde waarde heeft: als klankbord, als filter, als kritische vriend, als belanghebbende ook. In het project Linpilcare wordt er dit jaar in heel Europa met tientallen PLG gewerkt. In de presentatie komt het referentiekader (de basisprincipes) aan bod, maar wordt ook aandacht besteed aan de manier waarop dit project in Vlaanderen in de praktijk aan het lopen is.
Gepresenteerd op SOK 27 november 2015
Het streven naar kwaliteit in onderwijs volgens het PCDA-denken is een nobel doel. Maar hoe breng je dit in de praktijk? Kwaliteitszorg is een vaardigheid die aan te leren is en die men – om ze goed te beheersen – op regelmatige basis moet oefenen. Gaandeweg wordt kwaliteitszorg dan een dagelijkse gewoonte, een habitude die van pas komt op de werkvloer en in het persoonlijke leven. Dit is een getuigenis van een school uit de grootstad Antwerpen. We zien hoe het PDCA-denken wordt toegepast op school-, leerkrachten- en leerlingenniveau. Hoe kan de leerkracht hierbij het verschil maken? Functionele contexten worden aangewend om kwaliteitsvolle acties op te zetten, te evalueren, bij te sturen of te borgen. Op deze manier ontstaan er nieuwe activiteiten die de schoolwerking naar een hoger niveau tillen. Uiteindelijk blijkt dat de kwaliteitsvolle aanpak via het leren in samenhang en via de VOET-werking een absolute meerwaarde betekent voor de school. Maarten De Beucker is leerkracht en VOET-coördinator aan het Scheppersinstituut Deurne en Antwerpen.
Gepresenteerd op SOK 27 november 2015
Actieonderzoek (als een vorm van praktijkonderzoek) is een soort van “groot onderhoud” wat zelfevaluatie en kwaliteitszorg van de leraar betreft. 4 stappen worden doorlopen: reflectie – onderzoek – actieplan – actie. Aan de hand van een persoonlijke onderzoeksvraag gaat de leraar op zoek naar mogelijke antwoorden. Hierbij worden diverse partijen betrokken. Kwaliteitsontwikkeling is het uiteindelijke doel. Op onze school is actieonderzoek een onderdeel van het begeleidingstraject voor nieuwe leraren.
Gepresenteerd op SOK 27 november 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp: "Op deze manier werken personeelsleden aan hun kwaliteit op mijn school (microniveau)."
Gecreëerd op SOK 5 juni 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp "Dit is de manier waarop wij personeelsleden bij kwaliteitszorg betrekken op mijn school (mesoniveau)."
Gecreëerd op SOK 5 juni 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp "Dit is de manier waarop wij personeelsleden bij kwaliteitszorg betrekken op mijn school (mesoniveau)."
Gecreëerd op SOK 5 juni 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp "Dit is de manier waarop wij personeelsleden bij kwaliteitszorg betrekken op mijn school (mesoniveau)."
Gecreëerd op SOK 5 juni 2015
Visueel verslag van de speeddating over het onderwerp "Dit is de manier waarop wij personeelsleden bij kwaliteitszorg betrekken op mijn school (mesoniveau)."
Gecreëerd op SOK 5 juni 2015
Het beïnvloeden van leerwinst en outcomes door leerbegeleiding
Bij een doorlichting ligt vaak de nadruk op de outcomes van een school. Hierbij wordt de link gelegd tussen enerzijds de klaspraktijk en anderzijds de interactie tussen leerlingen, leerkrachten, ouders en de school. In deze sessie willen we aantonen dat een vakspecifieke leerbegeleiding de leerwinst en de outcomes ten goede komt en zelfs zal verhogen.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Exploring different forms of professional development
Gepresenteerd op 5 juni 2015
VakRptWis: digitale vakrapporten wiskunde
Bijlage.
Bent u leerkracht wiskunde in de 1ste, 2de of 3de graad van het secundair onderwijs? Zoekt u ook naar een efficiënte en gebruiksvriendelijke manier om examens te evalueren? Wij stellen u graag VakRptWis (= VakRapporten Wiskunde) voor.
VakRptWis is een digitale tool die de realisatie van het leerplan per leerling in kaart brengt. Elke leerling krijgt een overzicht van de behaalde vakinhoud met de mogelijkheid om op te splitsen in verschillende verwerkingsniveaus. Bovendien worden ook vakgebonden vaardigheden en attitudes beoordeeld. Er is eveneens ruimte voorzien om individuele feedback te geven indien gewenst.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Competentiegroeimeter: zinvolle en doelgerichte onderwijsevaluaties door studenten
De Karel de Grote-Hogeschool (KdG) verzamelt feedback bij haar studenten over het effect dat docenten met hen bereikt hebben. We vragen dus niet naar feedback op de aanpak van onze docenten (cfr. klassieke docentevaluatie), maar of de student ook effectief talenten en competenties heeft ontwikkeld dankzij het gevolgde vak.
Deze feedback gaat rechtstreeks en semi-geautomatiseerd naar de betrokken docent(en) die de eigen leerdoelen kan aftoetsen aan de zelf-ingeschatte competentietoename van zijn of haar studenten. Op die manier stimuleren en ondersteunen wij studentgecentreerde kwaliteitsverbetering van onze docenten.
De ‘competentiegroeimeter’ waarmee we de feedback verzamelen en rapporten is een wetenschappelijk onderbouwd instrument.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Praktijkverhaal VTI Hasselt, HBO5 Verpleegkunde
We hebben in onze school een vierjaarlijkse cyclus ontwikkeld, waarbij we elk jaar een tevredenheidsbevraging organiseren bij een andere stakeholder. Eén jaar bevragen we het werkveld (hoofdverpleegkundigen), één jaar de oud-studenten, één jaar de studenten en de vierde groep zijn de medewerkers van de school. De bevraging van de studenten werd in samenwerking met 2 andere scholen opgesteld en afgenomen, zodat we nadien de resultaten kunnen benchmarken.
Uit elke bevraging worden 2 werkpunten gekozen, waarrond een tijdelijke werkgroep wordt opgericht. Daarnaast kiest elke module elk schooljaar zijn eigen werkpunt om aan te werken. De aanpak van al deze werkpunten gebeurt op basis van de PDCA-cirkel en wordt begeleid door de kwaliteitscoördinator. De stand van zaken wordt 2 keer per schooljaar in de kerngroep kwaliteit (een moduleoverschrijdende groep) besproken met mekaar, met als belangrijkste doel van elkaar te leren.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
De individuele kwaliteitskaart
Scholen werken aan de kwaliteit van onderwijs. We hebben met een aantal scholen voor secundair onderwijs in Weert gezocht naar een doorvertaling van die algemene kwaliteit naar de bijdrage die individuele medewerkers kunnen leveren aan de kwaliteit van onderwijs. Daartoe hebben we een kaart ontwikkeld die een belangrijke functie gekregen heeft in de gesprekkencyclus. Voor het vullen van de kaart maken we gebruik van verschillende instrumenten en geven zo ook vorm aan de PDCA-cyclus.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
VakRptWis: digitale vakrapporten wiskunde
Bent u leerkracht wiskunde in de 1ste, 2de of 3de graad van het secundair onderwijs? Zoekt u ook naar een efficiënte en gebruiksvriendelijke manier om examens te evalueren? Wij stellen u graag VakRptWis (= VakRapporten Wiskunde) voor.
VakRptWis is een digitale tool die de realisatie van het leerplan per leerling in kaart brengt. Elke leerling krijgt een overzicht van de behaalde vakinhoud met de mogelijkheid om op te splitsen in verschillende verwerkingsniveaus. Bovendien worden ook vakgebonden vaardigheden en attitudes beoordeeld. Er is eveneens ruimte voorzien om individuele feedback te geven indien gewenst.
Gepresenteerd op 5 juni 2015
Een blik op kwaliteitsvol onderwijs door de ogen van de leerkracht
Gepresenteerd op SOK 5 december 2014
Kwaliteit en kwaliteitszorg in het onderwijs Artikel "Geef de leraren hun vak terug. Over het onderwijs en de markt"
Gepresenteerd op SOK 5 december 2014
Learning analytics: data aanwenden voor het verbeteren van het leren Zie Artikel Bron: http://www.slideshare.net/erikwoning/presentatie-sok-congres
Gepresenteerd op SOK 6 juni 2014
Het betrekken van leerlingen bij kwaliteitsontwikkeling: voorbeelden uit de praktijk
Gepresenteerd op SOK 6 december 2013
Het betrekken van leerlingen bij kwaliteitsontwikkeling: voorbeelden en instrumenten uit de praktijk
Gepresenteerd op SOK 6 december 2013